Điểm sáng từ định hướng “thuận thiên”
Ngày 13/3, tại Cần Thơ, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc chủ trì Hội nghị lần thứ 3 về “Phát triển bền vững ĐBSCL thích ứng với biến đổi khí hậu”.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, thay mặt Chính phủ, Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình cho biết, trong những năm qua, Đảng và Nhà nước luôn quan tâm, ban hành nhiều chủ trương, chính sách, giải pháp, chương trình và dự án cụ thể nhằm phát huy tiềm năng, lợi thế, tạo động lực để thúc đẩy phát triển vùng đồng bằng sông Cửu Long. Chỉ tính từ năm 2017 đến nay, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết 120 và ba lần tổ chức Hội nghị về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng biến đổi khí hậu. Việc ban hành Nghị quyết số 120 đã đánh dấu bước đột phá lớn trong tư duy, định hình chiến lược phát triển vì tương lai thịnh vượng, bền vững của Đồng bằng sông Cửu Long theo hướng tổng thể, tích hợp phát triển kinh tế - xã hội toàn vùng với tầm nhìn dài hạn, tăng cường kết nối phát triển giữa các địa phương trong vùng, bảo đảm tính liên vùng, liên ngành, có trọng tâm, trọng điểm thông qua cơ chế điều phối thống nhất.
Sau hơn ba năm triển khai thực hiện, với sự quan tâm của Đảng, Quốc hội, Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương trong kiến tạo thúc đẩy, sự tích cực tham gia của doanh nghiệp cùng nỗ lực vươn lên mạnh mẽ của người dân vùng ĐBSCL và sự hỗ trợ hiệu quả của các đối tác quốc tế, chúng ta đã đạt được những kết quả rất tích cực, thiết lập những nền tảng quan trọng cho ĐBSCL tiếp tục phát triển thịnh vượng, cất cánh trong thời gian tới.Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ ghi nhận, đánh giá cao sự nỗ lực của các cấp ủy đảng, chính quyền và nhân dân các địa phương vùng Đồng bằng sông Cửu Long và trân trọng cảm ơn sự hợp tác chặt chẽ, hỗ trợ, giúp đỡ hiệu quả, chia sẻ những kinh nghiệm quý báu từ các đối tác phát triển, các tổ chức quốc tế. Tuy nhiên, việc triển khai thực hiện Nghị quyết còn nhiều hạn chế, khó khăn, chưa đáp ứng được yêu cầu đề ra, cũng như sự kỳ vọng của chính quyền và nhân dân trong vùng.Hội nghị lần này được tổ chức trong bối cảnh, đất nước ta bước vào năm đầu tiên thực hiện Nghị quyết của Đại hội Đảng lần thứ XIII, Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước năm 2021-2030, Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội 2021-2025 với thế và lực mới. Đây là Hội nghị có ý nghĩa hết sức quan trọng, một lần nữa khẳng định quan điểm nhất quán và sự quan tâm sâu sắc của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đến sự phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long, đánh giá những việc đã làm được, đặc biệt những kết quả nổi bật trong nhiệm kỳ vừa qua, đặc biệt là sau 3 năm thực hiện Nghị quyết 120; thẳng thắn chỉ rõ những tồn tại, hạn chế, những bài học kinh nghiệm và đề xuất giải pháp cụ thể nhằm mục tiêu vì một Đồng bằng sông Cửu Long thịnh vượng, hiện đại, bền vững về môi trường, đậm đà bản sắc văn hóa truyền thống.
Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình đề nghị lãnh đạo một số các bộ, ngành, địa phương trình bày, ngắn gọn các báo cáo kết quả thực hiện Nghị quyết 120 trên các lĩnh vực, tập trung làm rõ một số nội dung.Một là, đánh giá kết quả thực hiện những nhiệm vụ được giao tại Nghị quyết 120, và nêu lên những tồn tại, hạn chế.Hai là, xác định những giải pháp tháo gỡ cụ thể để đẩy mạnh triển khai thực hiện hiệu quả Nghị quyết, gồm: Chiến lược quy hoạch, dự án, trình cần triển khai đầu tư trong thời gian đó; các giải pháp về cơ chế chính sách, khoa học và cộng nghệ; sự tham gia và định hướng hỗ trợ thực hiện Nghị quyết 120 của các đối tác phát triển; đề xuất, xác định định hướng giải pháp về quy hoạch liên kết vùng và thúc đẩy phát triển kinh tế giữa vùng ĐBSCL với Thành phố Hồ Chí Minh và vùng Đông Nam Bộ."Chính phủ mong rằng, Hội nghị quan trọng này sẽ tiếp tục thúc đẩy hành động của các cấp, các ngành, các địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và người dân vùng ĐBSCL cùng với sự hỗ trợ, hợp tác của cộng đồng quốc tế để các nhiệm vụ, giải pháp đã nêu trong Nghị quyết và Chương trình hành động tổng thể được triển khai hiệu quả, nhằm phát triển bền vững và thịnh vượng cho vùng đồng bằng sông Cửu Long trong thời gian tới", Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình nhấn mạnh và tuyên bố khai mạc Hội nghị lần thứ 3 của Chính phủ nhiệm kỳ 2016-2021 về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu.
Đầu tư 388.000 tỷ đồng cho ĐBSCL giai đoạn 2021-2025
Cũng tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư (KH&ĐT) Nguyễn Chí Dũng cho biết, để tiếp tục ưu tiên cho vùng ĐBSCL, trong giai đoạn 2021 - 2025, tổng số vốn ngân sách Nhà nước dự kiến hỗ trợ cho các dự án tại 13 tỉnh miền Tây dự kiến đạt khoảng 266.000 tỷ đồng, tăng 20% so với giai đoạn 2016 - 2020. Trong đó, nguồn vốn địa phương là khoảng 162.000 tỷ, vốn từ Trung ương là khoảng 82.000 tỷ; nguồn vốn nước ngoài là 22.000 tỷ đồng.
Ngoài ra, vốn ngân sách Nhà nước đầu tư qua một số Bộ như Giao thông Vận tải, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Y tế... để triển khai các công trình dự án đạt khoảng 121.000 tỷ đồng. Do đó, tổng số vốn ngân sách đầu tư dự kiến giai đoạn 2021 - 2025 của vùng khoảng 388.000 tỷ đồng.
Chính phủ cũng sẽ đầu tư đường băng số 2 cho sân bay Phú Quốc; xây cầu Rạch Miễu 2, cầu Mỹ Thuận 2, cầu Đại Ngãi, tuyến Mỹ An - Cao Lãnh, tuyến An Hữu - Cao Lãnh, tuyến Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng, kênh Chợ Gạo giai đoạn 2; hoàn thiện hệ thống thủy lợi tứ giác Long Xuyên; nâng cấp, cải tạo kênh Hồng Ngự - Vĩnh Hưng.
Các công trình thủy lợi cũng được quan tâm đầu tư, như dự án hoàn thiện các hệ thống thủy lợi Bảo Định, Gò Công, Tân Trụ; kè bảo vệ và chống sạt lở luồng sông Hậu; các công trình chuyển nước cho bán đảo Cà Mau; các công trình trữ nước, chống xâm nhập mặn…
Riêng đối với nguồn vốn ODA, để bổ sung tăng thêm 2 tỷ USD trong giai đoạn 2021 - 2025 cho vùng theo chỉ đạo của Thủ tướng, Bộ KH&ĐT đã phối hợp với Ngân hàng Thế giới nghiên cứu, xây dựng báo cáo đề xuất khoản hỗ trợ ngân sách có mục tiêu phát triển bền vững vùng, quy mô dự kiến 1,05 tỷ USD.
Số tiền này sẽ dành để hoàn thành được các công trình như đường ven biển đối với các tỉnh có biển từ Tiền Giang đến Kiên Giang, hồ trữ nước ngọt gắn với hạ tầng thủy lợi phục vụ liên kết sản xuất vùng tứ giác Long Xuyên, một số công trình giao thông liên tỉnh có tính lan tỏa, động lực...
Tuy nhiên, Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng cũng nhấn mạnh số vốn trên mới đáp ứng khoảng 50% nhu cầu của các địa phương, chưa thể kết nối liên tục các tuyến ven biển, còn nhiều nơi như Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Cà Mau vẫn phải đi phà hoặc vòng sang cầu hiện đã quá tải. Do đó, để có thêm nguồn lực, Bộ KH&ĐT đã làm việc và nhận được nhiều đề xuất cung cấp khoản vay ưu đãi và viện trợ không hoàn lại của các đối tác phát triển như Cơ quan phát triển Pháp (AFD), Ngân hàng tái thiết Đức (KfW) và Cục Kinh tế Liên bang Thụy Sĩ (SECO). Các đối tác này cam kết sẽ đầu tư thêm 480 triệu USD.
Ngày 17/11/2017, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ký ban hành Nghị quyết 120/NQ-CP. Đây là Nghị quyết thể hiện tầm nhìn chiến lược với chủ trương phát triển “thuận thiên” để chủ động hóa giải các thách thức do biến đổi khí hậu và các hoạt động khai thác, sử dụng nguồn nước sông Mekong, tận dụng tiềm năng, thế mạnh, tạo xung lực mạnh mẽ cho phát triển ĐBSCL. |