Phát biểu sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 52 (AMM-52) ở Bangkok, Thái Lan hôm 1/8, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã chỉ trích Trung Quốc có hành vi “cưỡng bức” các nước láng giềng Đông Nam Á trong các tranh chấp ở Biển Đông và việc xây dựng đập trên sông Mekong.
Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị và người đồng cấp Mỹ Mike Pompeo có cuộc gặp bên lề Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN lần thứ 52 (AMM-52) ở Bangkok hôm 1/8. |
Đây là cuộc gặp lần đầu tiên trong năm nay giữa Ngoại trưởng Mỹ Pompeo và người đồng cấp Trung Quốc Vương Nghị khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang rơi vào cuộc xung đột kéo dài hơn 1 năm qua.
Trước đó, đoàn quan chức cấp cao của Washington và Bắc Kinh đã kết thúc một vòng đàm phán thương mại thứ 12 tại Thượng Hải hôm 31/7 với rất ít tiến triển và đồng ý gặp lại vào tháng 9 tới.
Ngoại trưởng Pompeo cho biết, cả hai nước muốn cải thiện quan hệ từ vấn đề thương mại, biện pháp trừng phạt tập đoàn thiết bị viễn thông Huawei của Trung Quốc, vấn đề Đài Loan cũng như Biển Đông.
"Chúng tôi đang làm việc với họ trên nhiều phương diện. Tuy nhiên, chúng tôi cũng thẳng thắn về những vấn đề mà chúng tôi đang hy vọng Trung Quốc không hành xử theo cách họ đang làm hiện nay", Ngoại trưởng Pompeo cho biết.
Những bình luận trên của Ngoại trưởng Pompeo cho thấy rõ sự chia rẽ giữa Mỹ và Trung Quốc tại AMM-52 ở Bangkok .
Trong khi đó, Ngoại trưởng Vương Nghị thể hiện giọng điệu hòa giải hơn khi nói rằng ông và Pompeo đã thảo luận về cách thúc đẩy quan hệ song phương. "Đôi khi có nhiều vấn đề giữa Trung Quốc và Mỹ, nhưng dù có bao nhiêu vấn đề, điều quan trọng là cả hai bên phải ngồi xuống và thảo luận trực tiếp", ông Vương Nghị nói sau cuộc gặp với Ngoại trưởng Mỹ.
Cũng tại hội nghị ở Bangkok, Ngoại trưởng Mỹ cho biết, ông đã thúc giục các đồng minh của Mỹ ở Đông Nam Á lên tiếng phản đối sự "áp bức" của Trung Quốc ở Biển Đông. Trước đó, ông cũng chỉ trích Trung Quốc xây đập trên thượng nguồn sông Mekong khiến nước sông thấp kỷ lục và gây khó khăn cho các nước ở vùng hạ lưu.
Trong phiên họp của AMM-52 hôm 1/8, các bộ trưởng ASEAN đánh giá cao cam kết của Mỹ đối với ASEAN và khu vực, hoan nghênh Mỹ tiếp tục đóng góp tích cực và xây dựng cho các nỗ lực duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực, ủng hộ đoàn kết và vai trò trung tâm của ASEAN.
Ngoại trưởng Pompeo khẳng định, Mỹ luôn là bạn và là đối tác tin cậy của ASEAN, ủng hộ các nỗ lực của ASEAN đóng góp duy trì hòa bình, an ninh và ổn định ở khu vực. Ngoại trưởng Mỹ cũng nhấn mạnh các nước trong khu vực cần có tiếng nói kiên quyết, không nên lảng tránh những vấn đề phức tạp.
Tình hình Biển Đông gần đây căng thẳng khi nhóm tàu khảo sát Hải Dương 8 của Trung Quốc vi phạm vùng đặc quyền kinh tế Việt Nam ở phía Nam Biển Đông. Bộ Ngoại giao Mỹ hôm 20/7 ra thông cáo với tiêu đề "Sự áp bức của Trung Quốc với hoạt động dầu khí trên Biển Đông", nhấn mạnh "hành động lặp đi lặp lại" của Trung Quốc nhằm vào hoạt động phát triển dầu khí ngoài khơi "đe dọa an ninh năng lượng khu vực, đồng thời làm suy yếu thị trường năng lượng Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương tự do và cởi mở".