Phát biểu tại hội thảo, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang Nguyễn Thanh Nhàn cho biết, trong những năm qua, ngành thủy sản tỉnh Kiên Giang đóng góp quan trọng vào phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Giá trị sản xuất thuỷ sản của tỉnh năm 2023 đạt trên 33.200 tỷ đồng; giá trị xuất khẩu thuỷ sản của tỉnh năm 2023 ước đạt 233,1 triệu USD; thủy sản đóng góp vào cơ cấu kinh tế của ngành nông nghiệp: năm 2020 chiếm 49,76%, đến năm 2023 chiếm 50,52%. Sản lượng thủy sản năm 2023 (cả khai thác và nuôi trồng) đạt 798.319 tấn.
Tuy nhiên, ngành thủy sản của tỉnh Kiên Giang vẫn còn nhiều hạn chế, chưa phát triển một cách hiệu quả và bền vững, đặc biệt là chưa gỡ cảnh báo “Thẻ vàng” của Ủy ban Châu Âu về khai thác hải sản bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định (IUU).
"Tỉnh Kiên Giang đã rất nỗ lực, cố gắng cùng cả nước tháo gỡ Thẻ vàng của EC, nhằm hướng đến một nghề cá bền vững, có trách nhiệm và hội nhập nhưng đến nay kết quả đạt vẫn chưa được như mong muốn." - Phó Chủ tịch UBND tỉnh Kiên Giang chia sẻ.
PGS.TS Vũ Thanh Ca - Nguyên Vụ trưởng Vụ Hợp tác quốc tế và Khoa học công nghệ - Tổng cục Biển và Hải đảo Việt Nam – cho biết, thẻ vàng của Ủy ban châu Âu (EC) đã gây những thiệt hại rất lớn cho ngành thủy sản Việt Nam. Do bị vướng thẻ vàng, xuất khẩu thủy sản của Việt Nam sang EU liên tục bị sụt giảm. Với mức giảm xuất khẩu thủy sản sang EU giảm tới khoảng từ 6% đến 10% mỗi năm. EU đã tụt từ vị trí thứ 2 xuống vị trí thứ 5 trong các thị trường nhập khẩu thủy sản Việt Nam, sau Mỹ, Nhật Bản, Trung Quốc và ASEAN.
"Uy tín của ngành thủy sản Việt Nam trên trường quốc tế bị sụt giảm. Thẻ vàng EU cũng gây ra những tác động bất lợi tới vị thế và quan hệ ngoại giao của Việt Nam trên trường quốc tế. Cùng với thiệt hại về tài chính, sinh kế của ngư dân và những người chế biến thủy sản cũng bị tác động mạnh. Thẻ vàng EU đã gây tác động bất lợi tới chuỗi việc làm của hơn 60 nhà máy đang hoạt động có liên quan đến chế biến, xuất khẩu hải sản và ảnh hưởng đến công ăn việc làm, sinh kế của rất nhiều người lao động," PGS.TS Vũ Thanh Ca nhấn mạnh.
Chia sẻ về những khó khăn đi biển, ông Danh Hường, ngụ ấp Vĩnh Đằng, xã Vĩnh Hòa Phú, huyện Châu Thành cho biết, đa phần các ngư phủ gặp khó khăn trong việc nắm bắt, tiếp cận các chủ trương, chính sách của nhà nước về chống đánh bắt hải sản trái phép. Mỗi lần đi ghe khoản 3 đến 4 tháng mới vô bờ 1 lần nên các thông tin về chống khai thác trái phép vẫn còn hạn chế tiếp cận.
"Tôi mong các cấp thẩm quyền mở nhiều lớp tập huấn tuyên truyền về khai thác bất hợp pháp cho các tài công, chủ tàu và ngư dân để kịp thời nắm bắt thông tin về đánh bắt hải sản trái phép cũng như có chính sách hỗ trợ cho ngư dân chuyển đổi nghề để ở gần gia đình nhiều hơn." - ông Danh Hường nói.
Để việc chống khai thác IUU một cách hiệu quả, Tiến sĩ Nguyễn Việt Thắng, nguyên Thứ trưởng Bộ Thủy sản, Chủ tịch Hội Thủy sản Việt Nam cho rằng, cần tăng cường công tác thống kê và quản lý tàu thuyền, kiểm soát hoạt động trên biển qua 100% lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Đào tạo nâng cao, chất lượng năng lực của đội ngủ thuyền viên và cán bộ quản lý các cấp. Có kế hoạch cơ cấu ngành nghề khai thác hợp lý, chuyển đổi và tổ chức lại sản xuất giảm thiểu rủi ro trên biển, nâng cao hiệu quả kinh tế, cải thiện sinh kế cho cộng đồng dân cư ven biển.
Đồng thời, đẩy mạnh đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng cảng cá, nơi trú ẩn tàu thuyền, các cơ sở dịch vụ hậu cần cho nghề khai thác hải sản. Tăng cường đầu tư KHCN cho ngành khai thác hải sản, ứng dụng khoa học về dự báo nguồn lợi thủy sản và đẩy mạnh công tác bảo vệ nguồn lợi thủy sản...
