Đó là nữ bệnh nhân N.M.H., 41 tuổi, mang trong mình khối u trung thất khổng lồ hơn 4 kg. Khối u chèn lên toàn bộ khoang phổi 2 bên, đẩy tim lên trên khiến chị H. luôn bị rơi vào tình trạng tức ngực, khó thở.
Tức ngực, khó thở nhiều, triệu chứng ngày càng nặng
Chị H. bị bệnh Lupus (một loại bệnh lý gây ra do rối loạn đáp ứng miễn dịch) nhiều năm nay vẫn định kỳ đi khám và điều trị tại BV Bạch Mai. Gần đây, chị thấy đau tức ngực, khó thở nhiều, triệu chứng ngày càng nặng. Bác sĩ cho chụp cắt lớp thì phát hiện chị có u trung thất lớn, trọng lượng khoảng 4 kg, chiếm phần lớn thể tích lồng ngực.
Khối u lớn làm giảm thể tích trường phổi hai bên, gây chèn ép tim và các mạch máu lớn trên nền bệnh lý mãn tính gây không ít lo ngại cho quá trình điều trị. Sau khi hội chẩn liên khoa Tim mạch - Dị ứng - Gây mê hồi sức - Phẫu thuật lồng ngực để tìm phương án, các bác sĩ đã quyết định phẫu thuật để cắt bỏ khối u.
Bác sĩ Ngô Gia Khánh - Trưởng Khoa Phẫu thuật lồng ngực mạch máu, BV Bạch Mai, người trực tiếp phẫu thuật cho bệnh nhân H. cho biết, khối u là tổ chức mỡ, chiếm toàn bộ trung thất và phần dưới khoang màng phổi, ranh giới u tương đối rõ với các tổ chức xung quanh. Với trọng lượng sau khi cắt khoảng 4kg, khối u khổng lồ khiến 2 phổi của bệnh nhân bị đẩy lên trên, ôm quanh tim và các mạch máu lớn. Đây chính là nguyên nhân dẫn đến việc bệnh nhân H. bị tức ngực, khó thở.
Chia sẻ về độ phức tạp của ca phẫu thuật, bác sĩ Gia Khánh cho hay, khối u to, đường mổ lớn nên nguy cơ mất máu, đau sau mổ rất lớn. E kip gây mê và phẫu thuật đã phải phối hợp và theo dõi sát từng chỉ số huyết động trong mổ, phẫu tích, bảo tồn các cấu trúc mạch máu, thần kinh trong toàn bộ cuộc mổ để hạn chế mất máu mà vẫn lấy trọn khối u lớn, giải phóng hai phổi khỏi bị chèn ép.
Bác sĩ Nguyễn Văn Minh - Phẫu thuật viên tham gia cùng kíp mổ cho biết, mỡ là u lành tính của mô mỡ và là u lành tính thường gặp nhất ở người lớn. U mỡ chiếm 20% tổng số u lành tính ở mô mềm và hay gặp nhất là u mỡ dưới da. Tuy nhiên, u mỡ trong khoang ngực lại rất hiếm gặp. Nó có thể được tìm thấy ở trung thất, khoang màng phổi, bề mặt cơ hoành, hiếm gặp hơn ở phế quản và phổi.
Hầu hết những người bị u mỡ trong lồng ngực không có triệu chứng nếu u có kích thước nhỏ. Tuy nhiên, vì u mỡ có thể phát triển với kích thước khổng lồ, chúng có thể gây ra hiệu ứng áp lực, thay đổi tùy theo vị trí và kích thước của u. Khi bệnh nhân có các triệu chứng như khó thở và khó nuốt có thể do có khối u chèn ép cục bộ lên các cấu trúc lân cận như khí quản hoặc thực quản, tim và các bộ phận quan trọng trong khoang ngực.
Phòng bệnh và điều trị sớm
Trong trường hợp của chị H., bệnh nhân khó thở là do phổi và tim bị chèn ép bởi kích thước khổng lồ của u mỡ, dẫn đến giảm thể tích phổi. Mặc dù thực tế là u mỡ trong lồng ngực là lành tính về mặt mô bệnh học, nhưng chúng ta cần khám và theo dõi chặt chẽ để xác định sự phát triển cũng như bất kỳ sự tái phát nào.
Chia sẻ cảm xúc của mình, chị H. bày tỏ lòng biết ơn và ngưỡng mộ với các bác sĩ của khoa Phẫu thuật lồng ngực, BV Bạch Mai: “Mới đầu, tôi khám ở viện khác, do tôi mắc nhiều bệnh cùng một lúc nên các bác sĩ bảo không mổ được, nếu mổ thì sẽ chết trên bàn mổ và họ khuyên tôi sang BV Bạch Mai. Sang đến BV Bạch Mai, do tôi bị lupus lâu năm, nên tôi được đưa vào Trung tâm dị ứng miễn dịch lâm sàng.
Sau khi hội chẩn, bác sĩ Khánh - Trưởng khoa Phẫu thuật lồng ngực đồng ý mổ cho tôi. Lúc đó, tôi hoang mang lắm, không biết nên thế nào, chỉ sợ chết trên bàn mổ thôi. Nhờ các bác sĩ phân tích, động viên nên tôi đồng ý mổ. Ca mổ thành công, giờ tôi có thể thở được bình thường rồi”.
Trường hợp như chị H. đến với BV Bạch Mai không phải là hiếm gặp. Các bệnh nhân bị khó thở nhưng thường cố chịu, hoặc nghĩ là do hậu Covid. Chỉ đến khi không thể thở được, phải đến BV thì thường tình trạng khá nặng, gây ra nhiều khó khăn cho công tác điều trị và phục hồi.
Để phòng bệnh và có thể điều trị sớm khi mới phát bệnh, các bác sĩ của Khoa Phẫu thuật lồng ngực và mạch máu khuyến cáo người bệnh nên đi khám sức khỏe định kỳ hàng năm để có thể phát hiện những bất thường và có thể can thiệp điều trị kịp thời trước khi quá muộn. Đối với những bệnh nhân đã được phẫu thuật cũng nên đi khám, kiểm tra sức khoẻ theo hướng dẫn của nhân viên y tế để theo dõi tình trạng tái phát, có phương án điều trị kịp thời.
