Câu chuyện về thầy và trò khiếm thị trường Phổ thông cơ sở Nguyễn Đình Chiểu (Hà Nội) học trực tuyến trong mùa dịch với vai trò dẫn dắt của thầy giáo Ngô Văn Hiếu đã góp thêm thanh âm đẹp đẽ về ý chí, nghị lực phi thường và sự sáng tạo, tâm huyết của người thầy giáo.
Thầy - trò khiếm thị dạy - học trực tuyến
Thầy sáng dạy trò sáng qua hình thức online đã cần nỗ lực lớn thì thầy khiếm thị dạy trò khiếm thị đòi hỏi sự cố gắng gấp trăm lần. Nhờ sự nhanh nhạy, thích ứng linh hoạt và không ngừng sáng tạo, thầy - trò trường Phổ thông cơ sở Nguyễn Đình Chiểu đã chuyển đổi sang hình thức dạy - học trực tuyến qua zoom trong mùa dịch theo đúng chương trình của Bộ và Sở GD&ĐT.
Những tiết học online lý thú, vui nhộn của các học sinh khối 6, khối 9 trường Nguyễn Đình Chiểu năm học 2021 - 2022 có vai trò quan trọng của thầy giáo phụ trách Toán và Tin học Ngô Văn Hiếu. Thầy Hiếu cho biết, khác với máy tính của người sáng, máy tính của người khiếm thị sẽ cài phần mềm hỗ trợ âm thanh. Từ âm thanh đó mở ra thế giới tưởng tượng, hình dung của người khiếm thị. Nếu học trên lớp có sách và tương tác trực tiếp, thầy sẽ hỗ trợ được trò nhiều hơn thì học trực tuyến làm hạn chế quá trình truyền đạt; đặc biệt học sinh khối 6 năm nay học chương trình mới, sách cho học sinh sáng chưa kịp chuyển đổi sang sách chữ nổi cho các em khiếm thị nên cũng gây khó khăn hơn cho công tác giảng dạy.
“Trong các tiết Toán, tôi cố gắng dùng ngôn ngữ, cách thức truyền đạt đơn giản, lấy ví dụ gần gũi với cuộc sống để các em dễ hình dung và vận dụng. Trong tiết đại số, tôi sẽ yêu cầu học sinh làm bài tự điều tra trong gia đình có mấy chị em ruột hoặc em thích ăn món gì; từ đó căn cứ khổ giấy sẵn có, tôi hướng dẫn các em cách viết bảng thống kê sao cho hợp lý nhất. Hoặc tiết hình học, khi vẽ biểu đồ có trục tung, trục hoành nằm dọc, nằm ngang thì tôi sẽ lấy lấy ngay cạnh quyển sách, quyển vở, cái bảng để mô tả cho học sinh” - thầy Hiếu giải thích.
Nhờ có phương pháp giảng dạy phù hợp, gần gũi với lối truyền đạt cuốn hút, các tiết học Toán của thầy Hiếu luôn mang lại hiệu quả, hứng thú cho người học. Trong giai đoạn học trực tuyến, thầy Hiếu được phân công dạy 8 tiết Toán/tuần cho học sinh khối 6 và khối 9. Với khối 6, thầy luôn kiên trì từng chút một hướng dẫn các em làm quen phương pháp học mới còn khối 9, thầy cũng dành thời gian ôn luyện, bổ trợ kiến thức để học sinh vững vàng, tự tin tham dự kỳ thi chuyển cấp.
Nghị lực là ánh sáng
Thầy Ngô Văn Hiếu sinh ra ở Bắc Ninh, bị khiếm thị từ nhỏ nên sau này lớn lên, gia đình đã gửi thầy lên học tại trường Nguyễn Đình Chiểu. Nhiều thế hệ học trò nơi đây đều biết đến thầy Hiếu là một người thầy giỏi, nghị lực và tâm huyết. Vốn là học sinh có thành tích học tập vượt trội, thầy có 12 năm liền là học sinh giỏi; từng đỗ thủ khoa đầu vào lớp 10 Trung tâm Giáo dục thường xuyên Nguyễn Văn Tố (47 Hàng Quạt).
Tốt nghiệp trường Cao đẳng Sư phạm Hà Nội năm 1999, thầy được mời về làm giáo viên dạy Toán cho các học trò trường Phổ thông Nguyễn Đình Chiểu. Được quay trở lại chính nơi đã nuôi dưỡng, chắp cánh cho ước mơ của mình từ thủa bé, thầy Hiếu coi đây là một hạnh phúc lớn.
Thầy tâm niệm, khi đứng trên bục giảng sẽ không chỉ là người truyền thụ kiến thức mà còn là người bạn luôn đồng cảm, thấu hiểu và dìu dắt các học sinh cùng cảnh. Ngoài dạy Toán, thầy Hiếu còn hỗ trợ các em kỹ năng sống cần thiết để hòa nhập cộng đồng thông qua các hoạt động ngoại khóa, các buổi học nghề, hướng nghiệp; đồng thời truyền dạy các em tình yêu mến với Công nghệ thông tin. Những hành trang đó đặc biệt cần thiết và áp dụng ngay trong giai đoạn học trực tuyến.
Thời gian trước, do nhà ở xa và không tự đi được nên hàng ngày đi dạy, thầy phải cậy nhờ bác xe ôm, cả hai lượt đi - về mất 50.000 đồng/ ngày. 4 năm trở lại đây, thầy thuê căn nhà nhỏ ở gần trường để tiết kiệm chi phí và chủ động hoạt động đi lại. Kể về mái ấm nhỏ, thầy Hiếu cho hay, vợ mình cũng là người khiếm thị, làm nghề lao động tự do nên thu nhập rất bấp bênh trong giai đoạn dịch bệnh. Vợ chồng thầy có hai đứa con ngoan, cũng là học sinh trường Nguyễn Đình Chiểu.
Hàng ngày, ba bố con cùng nhau thức dậy, dạy và học online rất vui vẻ. Dù cuộc sống khó khăn nhưng thầy căn dặn vợ con hãy cùng nỗ lực vươn lên, luôn giữ tinh thần lạc quan thì ắt cuộc sống sẽ có niềm vui và hạnh phúc. Trong công tác giảng dạy, thầy luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao; nhiều năm liền đạt danh hiệu Giáo viên giỏi cấp trường, Chiến sỹ thi đua cơ sở.
Đến thăm và tặng quà gia đình thầy Ngô Văn Hiếu nhân dịp Tết Nhâm Dần 2022, Giám đốc Sở GD&ĐT Trần Thế Cương bày tỏ lòng khâm phục trước ý chí, nghị lực của thầy Ngô Văn Hiếu; hy vọng nhìn vào tấm gương của thầy Hiếu, các học sinh khiếm thị và học sinh sáng tại trường Nguyễn Đình Chiểu sẽ cố gắng trong học tập và cuộc sống; đồng thời mong thầy tiếp tục cống hiến cho sự nghiệp trồng người để dìu dắt những học sinh có hoàn cảnh đặc biệt trong hành trình tiếp cận tri thức, trở thành người có ích cho xã hội.
