Ngôi nhà đơn sơ
Con đường dẫn chúng tôi về ngôi nhà nơi đã gắn bó cả tuổi thơ của nguyên Tổng Bí thư dường như có đông người qua lại hơn thường lệ, bởi ai cũng có chung tâm trạng bùi ngùi khi hay tin người con ưu tú của quê hương qua đời.
Có mặt tại ngôi nhà cấp 4 của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười ở thôn 3 (xã Đông Mỹ, huyện Thanh Trì, Hà Nội), điều đầu tiên mà chúng tôi cảm nhận được đó là sự giản dị và ấm áp. Xung quanh ngôi nhà có nhiều cây xanh tỏa bóng mát và sân của ngôi nhà được lát bằng gạch đỏ truyền thống.
Theo người thân của nguyên Tổng Bí thư, đây là ngôi nhà mà nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười đã sinh ra và lớn lên. Đến nay, ngôi nhà này vẫn giữ được gần như nguyên trạng so với ban đầu và chỉ tu sửa lại những chỗ hư hỏng nặng. Ngôi nhà từ lâu cũng là nơi con cháu của nguyên Tổng Bí thư tập trung mỗi khi Tết đến Xuân về.
Một con người giản dị, tình cảm
Trong ngôi nhà giản dị ấy, chúng tôi may mắn gặp ông Nguyễn Duy Yên - cháu ruột của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười. Tâm sự với chúng tôi ông Nguyễn Duy Yên không khỏi nghẹn ngào: “Dù biết bác đã cao tuổi và đang điều trị tại bệnh viện nhưng khi nhận tin bác qua đời, tôi cùng người thân vẫn bàng hoàng”.
Khi nhắc về những đóng góp của nguyên Tổng Bí thư với đất nước và Nhân dân, ông Yên cho biết, bản thân rất tự hào khi được là cháu của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười. Bởi, khi còn sống nguyên Tổng Bí thư là người sống rất giản dị và tình cảm. Sự giản dị đó thể hiện ở nhiều mặt nhưng nếu tiếp xúc mọi người có thể cảm nhận được qua trang phục mặc hàng ngày, hay qua chính ngôi nhà của nguyên Tổng Bí thư từng sống ở quê tại xã Đông Mỹ.
Vừa là cháu và cũng là người trông nom ngôi nhà này trong nhiều năm qua, ông Nguyễn Duy Yên cho biết, ngôi nhà mà nguyên Tổng Bí thư đã sinh ra và lớn lên qua năm tháng vẫn giữ được gần như nguyên trạng và chỉ tu sửa một số chỗ xuống cấp. Theo ông Yên, ngôi nhà trước đây được làm bằng vách đất, lợp lá gồi nhưng sau này do mưa bão làm hư hỏng nặng nên cách đây 20 năm gia đình đã xây dựng lại bằng gạch non, ngói to với 3 gian, 2 chái.
Tuy nhiên, sau nhiều năm ngôi nhà đã xuống cấp, tường bục và ngói hỏng nhưng mỗi khi xin ý kiến dỡ xây dựng lại, cụ Đỗ Mười đều không đồng ý nên gia đình đã sửa lại bằng cách lợp thêm tấm lợp xi-măng ở trên để đảm bảo.
“Khi còn khỏe, năm nào ông tôi cũng về để thăm họ hàng và thắp hương cho các cụ. Trong mỗi dịp về, ông tôi đều yêu cầu phải giữ nguyên trang ngôi nhà không được thay đổi kiến trúc. Ngày trước, đã có nhiều người muốn sửa sang lại ngôi nhà nhưng ông tôi không đồng ý.” - ông Yên chia sẻ và nhắc đi nhắc lại lời căn dặn của nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười: “Ngôi nhà này vẫn ở tốt. Nếu có xuống cấp quá thì dùng các mối để tu sửa lại. Nhiều nơi bà con còn khốn khổ hơn mình họ vẫn sống tốt đó thôi. Nếu bác mất, các con muốn làm gì ngôi nhà này cũng được, nhưng bây giờ bác muốn để nguyên như vậy”.
Cũng theo chia sẻ của ông Yên, khi còn sống, tuy tuổi đã cao nhưng nguyên Tổng Bí thư vẫn rất minh mẫn và có sức làm việc “khó có ai theo kịp”. Nguyên Tổng Bí thư thường dậy sớm và thích tự làm mọi việc. Trong căn phòng đơn sơ của nguyên Tổng Bí thư không có vật dụng gì giá trị ngoài sách. Ngày chưa lâm bệnh, nguyên Tổng Bí thư vẫn chăm đọc sách và tin tức trên báo chí. Ngoài ra, bữa ăn hàng ngày của bác cũng rất giản dị, đạm bạc với đậu phụ, vừng, lạc…
Tuy bận bịu với công việc đất nước nhưng nguyên Tổng Bí thư vẫn dành nhiều thời gian cho con cháu. Trong các cuộc trò chuyện với người thân, ngoài việc thăm hỏi động viên các con các cháu, nguyên Tổng Bí thư thường trao đổi những quan điểm sống trân quý cũng như các vấn đề nhân sinh quan. Không những thế, cứ mỗi lần về thăm quê, nguyên Tổng Bí thư còn động viên, khuyến khích bà con trong xã, trong huyện đoàn kết và tập trung phát triển kinh tế để nâng cao hơn nữa đời sống người dân.
“Nguyên Tổng Bí thư Đỗ Mười là người cả đời sống vì lý tưởng cộng sản, không bao giờ lợi dụng chức quyền để làm giàu. Chúng tôi tự hào vì điều đó” - ông Nguyễn Duy Yên tâm sự.