Nhà đầu tư hướng tới đàm phán thương mại Mỹ - Trung, cổ phiếu toàn cầu tăng mạnh

Tâm điểm chú ý hiện nay là cuộc gặp dự kiến giữa Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình. Hai bên được cho là đang chuẩn bị khuôn khổ cho một thỏa thuận mới, trong đó Mỹ có thể giảm một phần thuế áp lên hàng hóa Trung Quốc, đổi lại Bắc Kinh nới lỏng hạn chế xuất khẩu một số loại khoáng sản đất hiếm, nguồn nguyên liệu quan trọng trong chuỗi cung ứng công nghệ toàn cầu.

Giới đầu tư coi đây là tín hiệu tích cực sau nhiều tháng leo thang căng thẳng. Dòng vốn nhanh chóng chuyển sang các tài sản rủi ro, kéo theo sự bứt phá trên các sàn chứng khoán. Chỉ số S&P 500 tăng 1,23%, Dow Jones tăng 0,71% và Nasdaq Composite tăng 1,86% trong phiên đầu tuần, đều lập kỷ lục mới. Ở châu Âu, chỉ số Stoxx 600 tăng khoảng 0,9%, còn Nikkei 225 của Nhật Bản tăng hơn 1,4%.

Ngoài yếu tố thương mại, tâm lý lạc quan còn được củng cố bởi kỳ vọng chính sách tiền tệ nới lỏng. Các ngân hàng trung ương lớn, trong đó có Cục Dự trữ Liên bang Mỹ, được dự báo sẽ duy trì hoặc hạ lãi suất trong các kỳ họp sắp tới. Đồng USD giảm nhẹ, trong khi vàng – tài sản trú ẩn an toàn – tiếp tục giảm khi nhà đầu tư chuyển hướng sang cổ phiếu và hàng hóa công nghiệp.

Giới phân tích nhận định tâm lý “thích rủi ro” đang bao trùm thị trường, phản ánh niềm tin rằng điều kiện tài chính thuận lợi và tiến triển trong thương mại sẽ hỗ trợ đà tăng cổ phiếu. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia cảnh báo rủi ro điều chỉnh nếu kỳ vọng vượt xa thực tế. Một số ý kiến cho rằng phần lớn sự lạc quan đã được phản ánh vào giá cổ phiếu, và nếu đàm phán không đạt kết quả cụ thể, thị trường có thể phản ứng tiêu cực.

Căng thẳng thương mại Mỹ - Trung vốn là một trong những biến số lớn nhất của kinh tế toàn cầu suốt thập kỷ qua. Việc hai nước liên tục áp thuế trả đũa đã ảnh hưởng mạnh đến chuỗi cung ứng công nghiệp và thương mại quốc tế. Theo ước tính của Quỹ Tiền tệ Quốc tế, các biện pháp thuế quan giai đoạn 2018 - 2024 khiến GDP toàn cầu mất trung bình 0,3% mỗi năm, tương đương khoảng 300 tỷ USD sản lượng. Vì vậy, bất kỳ dấu hiệu hạ nhiệt nào trong quan hệ thương mại giữa hai nền kinh tế này đều được thị trường đón nhận tích cực.

Yếu tố chính trị cũng góp phần định hình tâm thế đàm phán. Ông Trump, người đang chuẩn bị cho cuộc bầu cử tổng thống năm 2026, muốn chứng minh khả năng khôi phục quan hệ thương mại theo hướng “có lợi cho Mỹ” mà không làm tái bùng phát căng thẳng. Trong khi đó, Trung Quốc đối mặt với tốc độ tăng trưởng chậm lại và nhu cầu xuất khẩu yếu, nên có động cơ tìm kiếm một thỏa thuận ổn định để tập trung cho phục hồi nội địa.

Hai bên được cho là đang cân nhắc một thỏa thuận tạm thời, có thể bao gồm việc hoãn hoặc giảm bớt các mức thuế còn lại, đổi lại Trung Quốc sẽ tăng nhập khẩu năng lượng và nông sản từ Mỹ. Tuy nhiên, những bất đồng sâu sắc về công nghệ và an ninh vẫn là rào cản lớn khiến giới quan sát thận trọng.

Song song với đàm phán, các doanh nghiệp công nghệ Mỹ tiếp tục công bố lợi nhuận vượt kỳ vọng, góp phần củng cố niềm tin thị trường. Những tập đoàn lớn như Apple, Nvidia và Microsoft đều ghi nhận kết quả kinh doanh khả quan, cho thấy nhóm cổ phiếu công nghệ vẫn giữ vai trò dẫn dắt. Nhiều tổ chức tài chính cho rằng sự kết hợp giữa kỳ vọng thương mại Mỹ - Trung và đà tăng lợi nhuận công nghệ đã tạo nên động lực hiếm có cho thị trường toàn cầu.

Tại châu Á, chỉ số Shanghai Composite tăng 1,2%, Kospi của Hàn Quốc tăng gần 1%, còn Hang Seng (Trung Quốc) tăng khoảng 0,8%. Giới đầu tư tin rằng quan hệ thương mại cải thiện sẽ giúp thúc đẩy dòng vốn nước ngoài, giảm rủi ro gián đoạn chuỗi cung ứng và kích thích nhu cầu nguyên liệu, năng lượng cũng như hàng hóa công nghiệp.

Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo nhà đầu tư không nên quá hưng phấn. Những vòng đàm phán thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc trong quá khứ từng kéo dài và nhiều lần thay đổi hướng đi. Giới đầu tư được khuyến nghị theo dõi chặt chẽ các tín hiệu chính thức thay vì phản ứng theo biến động ngắn hạn của thị trường.

Tính đến cuối ngày 28/10, các chỉ số tương lai của Phố Wall vẫn duy trì sắc xanh. Dòng vốn tiếp tục hướng vào nhóm cổ phiếu công nghệ và năng lượng, được kỳ vọng hưởng lợi lớn nhất nếu quan hệ thương mại Mỹ - Trung hạ nhiệt.

Dù chưa có tuyên bố chính thức nào từ Washington hay Bắc Kinh, giới đầu tư vẫn đặt niềm tin vào khả năng hai bên đạt được tuyên bố chung, mở đường cho các vòng đàm phán sâu hơn trong thời gian tới. Kỳ vọng về sự hòa dịu giữa hai nền kinh tế hàng đầu thế giới tiếp tục là động lực chính giúp thị trường toàn cầu giữ được đà tăng và tâm lý lạc quan.