Nhà ở xã hội: Giá phi mã, gói hỗ trợ 2.000 tỷ đồng vẫn chờ

Thương Huế
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Trong mấy tuần qua, dư luận xôn xao về việc tăng giá nhà ở xã hội (NƠXH), trong khi gói hỗ trợ cho vay 2.000 tỷ đồng dành cho dự án (DA) phân khúc này dù đã được Quốc hội thông qua nhưng vẫn phải… chờ.

Nhiều ý kiến cho rằng, nếu không được tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi kịp thời thì mục đích cao cả của chính sách an sinh xã hội khó có thể đạt được như mong đợi.

Nhà xã hội, giá thương mại?

Theo chị Nguyễn Thùy Vân, cán bộ truyền thông của Thiên Bình Media, tìm được DA căn hộ NƠXH trên địa bàn TP Hà Nội phù hợp với điều kiện hiện nay của gia đình chị thật khó, vì đa phần là DA có vị trí xa trung tâm, xa nơi làm việc của hai vợ chồng, nếu gần hơn thì giá lại cao, hầu hết đều từ 14 - 16 triệu đồng/m2. Một căn hộ khoảng 70m2 đáp ứng điều kiện sống cho 4 thành viên hiện cũng phải tầm từ 1 tỷ đồng trở lên, trong khi không có gói vay ưu đãi lãi suất nào.

Khách hàng tham khảo thông tin dự án nhà ở xã hội The Vesta, quận Hà Đông. Ảnh: Chiến Công

“Ví như ở DA NƠXH 987 Tam Trinh, quận Hoàng Mai do Công ty CP Đầu tư Xây dựng NHS làm chủ đầu tư, giá đã là 15,2 triệu/m2, bao gồm thuế VAT và phí bảo trì cũng không phải rẻ; hay như DA NƠXH Bright City, xã Kim Chung, huyện Hoài Đức do Công ty TNHH Bánh kẹo Thăng Long làm chủ đầu tư, cách trung tâm TP đến gần 20km mà giá đã hơn 14 triệu đồng/m2; DA NƠXH Eurowindow River Park ở ngay khu vực cầu Đông Trù, huyện Đông Anh cũng có giá 15 triệu đồng/m2 chưa có VAT. Tôi nghe nói, các DA NƠXH hiện đang tiếp tục tăng giá, bởi DN làm DA không được vay gói hỗ trợ. Nếu giá NƠXH mà phi mã như nhà thương mại thì chính sách an sinh xã hội đâu còn hiệu quả” - chị Vân chia sẻ.

Đồng quan điểm, ông Lý Quốc Nam (phường Cầu Dền, quận Hai Bà Trưng) cho hay, với giá NƠXH như hiện nay thì nhiều người sẽ lựa chọn nhà thương mại giá bình dân. Bởi lẽ, NƠXH phải trải qua nhiều thủ tục mới được mua, 5 năm sau đủ điều kiện chuyển nhượng thì lại phải nộp thêm khoản tiền sử dụng đất. “Đó là chưa nói tới việc chênh lệch về giá cũng không đáng kể giữa căn hộ NƠXH với thương mại. Ngay tại DA NƠXH 987 Tam Trinh, giá căn hộ thương mại chỉ chênh hơn gần 3 triệu đồng/m2; NƠXH Eurowindow River Park cũng chỉ thấp hơn căn hộ thương mại chất lượng cao cấp của DA tầm 4 triệu đồng. Cửa ngõ phía Nam của TP, DA thương mại Tứ Hiệp Plaza (xã Tứ Hiệp, huyện Thanh Trì) cũng chỉ cần 1,1 tỷ đồng đã có thể mua căn hộ 60m2 (giá có VAT và nội thất cơ bản). Nếu DN làm DA NƠXH không được vay lãi suất ưu đãi, được phép tính vào giá bán, giá cho thuê, thuê mua NƠXH thì giá sẽ đội lên ngấp nghé hoặc bằng nhà thương mại phân khúc bình dân. Như vậy thì chẳng phải NƠXH nhưng lại giá thương mại hay sao?” - ông Nam phân tích.
Lượng cầu lớn nhưng giao dịch không cao

Được biết, đến hết năm 2016, trên địa bàn TP Hà Nội đã có 37 DA NƠXH được hoàn thành, cung cấp khoảng 1.376.000m2 sàn nhà ở phục vụ cho các đối tượng được hưởng chính sách về NƠXH theo quy định tại Luật Nhà ở và các quy định hiện hành của pháp luật có liên quan. Trong đó, có không ít DA được vay gói lãi suất ưu đãi 30.000 tỷ đồng nên góp phần phá băng thị trường bất động sản.

Hiện, Hà Nội có 48 dự án NƠXH đang triển khai. Trong đó, UBND TP đang giao cho các chủ đầu tư khẩn trương triển khai tổ chức lập quy hoạch đối với 4 khu NƠXH tập trung, đảm bảo đồng bộ về nhà ở với đầy đủ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội tại các khu nhà ở, tại các xã: Tiên Dương (huyện Đông Anh), Cổ Bi (huyện Gia Lâm), Ngọc Hồi (Thanh Trì). Việc phát triển khu NƠXH tập trung của TP trước tốc độ đô thị hóa hiện nay là hợp lý, không chỉ đáp ứng được nhu cầu thiết yếu, thu hút được người dân mua nhà để ở mà còn tạo điệu kiện sống văn minh cho cư dân.

Song thực tế cho thấy, một số DA NƠXH vẫn chưa thu hút được người dân tham gia mua để ở, vì những người thực sự khó khăn không biết “bấu bíu” vào nguồn vay nào phù hợp điệu kiện hoàn cảnh. Còn nhớ cách đây hơn một năm, DA NƠXH The Vesta Phú Lãm Hà Đông (do Công ty Hải Phát làm chủ đầu tư) đúng lúc chuẩn bị ký hợp đồng mua bán giữa chủ đầu tư với khách hàng thì gói cho vay ưu đãi 30.000 tỷ đồng dừng, trong khi đó 90% người mua đều đăng ký gói vay này khi mua nhà nên khi không được vay, họ đều dừng lại không dám ký hợp đồng vì không có khả năng chi trả với lãi suất thương mại. Một số DA mới mở bán gần đây trên địa bàn TP cũng không thực sự “đắt hàng” dù lượng cầu khá lớn, bởi lẽ người mua không đủ năng lực tài chính nếu phải vay ngân hàng theo lãi suất thông thường.

Chia sẻ về vấn đề này, chị Vân cho biết, mặc dù gói vay 2.000 tỷ đồng hỗ trợ phát triển NƠXH (thay thế gói 30.000 tỷ đồng) đã được Quốc hội thông qua, hiện có DA NƠXH cũng quảng cáo trong diện được vay gói lãi suất ưu đãi này và có thể được vay trong tháng 9. Thế nhưng, nay đã gần cuối tháng 9, hỏi bên ngân hàng về gói vay thì họ nói vẫn chưa có. “Gói vay ưu đãi thì vẫn phải chờ, mà không biết chờ đến bao giờ, khi gói 30.000 tỷ đồng đã kết thúc được gần 1,5 năm, trong khi đó, giá nhà lại đang tăng” - chị Vân giãi bày.

Liên hệ để tìm hiểu về gói vay 2.000 tỷ đồng, Giám đốc Ban Hợp tác quốc tế và Truyền thông Ngân hàng Chính sách xã hội Phan Cử Nhân cho hay, công tác chuẩn bị cho việc giải ngân gói vay ưu đãi của ngân hàng đã sẵn sàng. Ngoài việc đào tạo cán bộ cho việc thực hiện chính sách đối với gói vay, từ tháng 8/2016, ngân hàng đã ban hành văn bản Hướng dẫn nghiệp vụ cho vay ưu đãi để mua, thuê mua NƠXH; đồng thời cải tạo, sửa chữa hoặc xây dựng mới nhà để ở. “Theo chủ trương, 50% gói vay 2.000 tỷ đồng sẽ từ nguồn vốn ngân sách, 50% còn lại sẽ do ngân hàng huy động. Tuy nhiên, phải có nguồn vốn ngân sách, ngân hàng mới thực hiện huy động được. Hiện, ngân hàng đang chờ nguồn vốn từ ngân sách cho gói vay này. Chính xác khi nào có thì ngân hàng không trả lời được, song nếu có, chúng tôi sẽ thực hiện giải ngân ngay và tạo mọi điều kiện để người dân trong diện có thể tiếp cận nguồn vốn vay ưu đãi này” - ông Nhân cho biết.

TS Lê Đăng Doanh - Nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế T.Ư: Cần triển khai ngay gói vay lãi suất hỗ trợ 2.000 tỷ đồng

Ở các nước, ví dụ như Thái Lan, giá nhà tăng bình quân cũng chỉ từ 4,6 - 5,2 lần so với thu nhập trung bình. Người dân bình thường nước họ chỉ tầm trong khoảng 40 - 50 tuổi là mua được nhà. Ở nước ta, giá nhà ở bình quân tăng gấp 30 - 42 lần so với thu nhập trung bình, nên có đến 100 năm cũng khó mua được nhà. Vì vậy, cần phải có chính sách trợ giúp người nghèo. Gói 30.000 tỷ đồng đã kết thúc, gói vay hỗ trợ thay thế 2.000 tỷ đồng không phải là lớn nhưng cũng cho người dân nghèo niềm hy vọng. Vậy nên rất cần triển khai ngay gói vay này để người dân tiếp cận được nguồn vốn. Bởi kéo dài, người dân cần nhà quá, đi vay lãi cao để mua, họ đã khó lại càng khốn cùng, hệ quả của câu chuyện này thật khó lường.
Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam Nguyễn Mạnh Hà: Giá nhà ở đang cao hơn so với khả năng chi trả của người dân

Giá cả hàng hóa bất động sản, đặc biệt là giá nhà ở cao hơn so với khả năng chi trả của người dân, cơ cấu hàng hóa bất động sản nhà ở mất cân đối, thiếu hàng hóa có quy mô vừa và nhỏ, có giá cả phù hợp với đa số nhu cầu của người dân, đặc biệt thiếu loại hình nhà ở cho thuê. Việc huy động nguồn lực để triển khai các chương trình phát triển NƠXH phục vụ các đối tượng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị, cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, công nhân lao động tại các khu công nghiệp còn hạn chế, vì vậy quỹ NƠXH có sự điều tiết của Nhà nước còn thiếu, gây khó khăn cho việc giải quyết nhà ở cho một bộ phận lớn dân cư đô thị.