Tại Kỳ họp thứ 10, HĐND TP Hồ Chí Minh khóa X vừa khai mạc vào sáng nay (10/7) đã có 279 ý kiến cử tri, trong đó có 81 ý kiến thuộc thẩm quyền UBND TP và các sở, ban, ngành giải quyết. Những ý kiến nêu trên tập trung vào 14 lĩnh vực, như: Quy hoạch, dự án, bồi thường, tái định cư; hạ tầng giao thông; đất đai, xây dựng, nhà ở và công sản; môi trường và mỹ quan đô thị; y tế; giáo dục và đào tạo; an ninh trật tự; an sinh, lao động và việc làm; văn hóa, thể thao; thông tin truyền thông…
Đáng chú ý, trong các lĩnh vực người dân quan tâm có việc phân loại rác tại nguồn, xử lý và tái chế rác; đầu tư trang bị xe chuyên dụng thu gom, vận chuyển rác. Trả lời ý kiến cử tri, Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) TP Hồ Chí Minh cho biết, từ năm 2019 đến nay TP đã có chính sách ưu đãi cho việc chuyển đổi phương tiện thu gom rác.
Cụ thể, Quỹ Bảo vệ môi trường (BVMT) TP đang cho vay 70% giá trị phương tiện, lãi suất 4,27%/năm, thời gian vay 7 năm. Năm 2022, UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện thống kê có thêm 459 phương tiện thu gom rác chuyển đổi (tăng 8% so với năm 2021), vận chuyển chất thải rắn sinh hoạt (CTRSH) gồm 82 thùng 660L và 377 xe ô tô chở rác.
Sau khi rà soát đến cuối năm 2022, tổng số phương tiện thu gom rác của TP là 7.510 phương tiện (gồm 4.167 phương tiện đạt chuẩn, chiếm tỷ lệ 55,49% và 3.343 phương tiện không đạt chuẩn, chiếm tỷ lệ 44,51%), nhu cầu chuyển đổi phương tiện thu gom, vận chuyển mới là 2.058 phương tiện (gồm 1.039 thùng 660L và 1.019 xe ô tô thùng rác) với nhu cầu vốn vay từ Quỹ BVMT khoảng 458 tỷ đồng, tăng thêm 7 tỷ đồng so với năm 2021. Từ khi triển khai đến nay, TP đã chuyển đổi được 4.478 phương tiện thu gom, vận chuyển (gồm 2.845 thùng 660L và 1.633 xe ô tô thùng rác).
Việc chuẩn hóa phương tiện thu gom thành các xe ô tô chở rác phải đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển, cũng như đảm bảo mỹ quan đô thị, không để rơi vãi chất thải, có thiết bị lưu trữ nước rỉ rác và không phát tán mùi trong quá trình vận chuyển chuyển theo quy định tại điều 27 Thông tư 02/2022/TT- BTNMT ngày 10/1/2022 về quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật BVMT. Ngoài ra, còn phải đảm bảo các quy định về lưu thông trên đường theo quy định của ngành giao thông vận tải.
Hiện nay công tác thu gom vận chuyển và quản lý CTRSH đã được UBND TP Hồ Chí Minh ủy quyền cho UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện xử lý. Do đó, Sở TN&MT sẽ đề nghị UBND TP Thủ Đức và các quận, huyện rà soát lại hoạt động thu gom vận chuyển tại địa phương, giải quyết các khó khăn vướng mắc (nếu có). Bên cạnh đó, Sở TN&MT cũng có những chính sách, quy định để đầu tư cho công tác thu gom, vận chuyển và khu vực tập kết rác trên địa bàn TP.
Cũng theo Sở TN&MT, về trạm trung chuyển (TTC), UBND TP đã giao cho các địa phương thực hiện rà soát, giải tỏa các TTC gây ô nhiễm môi trường và cải tạo, nâng cấp, xây dựng mới các TTC đảm bảo yêu cầu kỹ thuật. Cụ thể là tất cả TTC của TP được xây dựng với khu vực tiếp nhận rác thải và khu vực đậu chờ phương tiện được thiết kế kín hoàn toàn; sử dụng công nghệ ép rác; trang bị đầy đủ hệ thống xử lý môi trường (nước thải, khí thải, mùi hôi); đảm bảo kết nối đồng bộ, tiếp nhận các loại phương tiện thu gom tại nguồn; có khả năng tiếp nhận CTRSH và các loại chất thải khác của hộ gia đình như: chất thải rắn cồng kềnh, chất thải xây dựng, và được trang bị các hệ thống hiện đại khác (cân, hệ thống camera, hệ thống phần mềm theo dõi khối lượng chất thải tiếp nhận tại trạm, chất lượng môi trường của trạm).
Về giải pháp giải quyết vấn đề phân loại rác tại nguồn và phương tiện thu gom rác, Sở TN&MT cho rằng hiện tại TP đang triển khai thực hiện phân loại CTRSH tại nguồn theo quyết định 09/2021/QĐ-UBND ngày 4/5/2021 của UBND TP. Theo đó, CTRSH tại các hộ dân sẽ được phân loại thành 2 nhóm (nhóm chất thải có khả năng tái chế, tái sử dụng; nhóm chất thải còn lại).
Việc vận động, tuyên truyền người dân, doanh nghiệp tham gia thực hiện phân loại chất thải tại nguồn luôn được chính quyền TP quan tâm, đây cũng là một trong những giải pháp ưu tiên hàng đầu và quyết định thành công của việc triển khai thực hiện phân loại chất thải rắn tại nguồn. Nội dung này cũng đã được đưa vào chương trình trọng điểm về BVMT của TP, cụ thể tại chỉ thị số 19-CT/TU ngày 19/10/2018 của Thành ủy về thực hiện cuộc vận động “Người dân TP Hồ Chí Minh không xả rác ra đường và kênh rạch, vì TP sạch và giảm ngập nước”, chương trình giảm ô nhiễm môi trường giai đoạn 2022-2030…
Hiện nay, TP đang xây dựng lộ trình phân loại CTRSH tại nguồn thành 3 nhóm: chất thải rắn có khả năng tái sử dụng, tái chế; chất thải thực phẩm; CTRSH khác theo quy định của Luật BVMT 2020. Thời gian quy định triển khai thực hiện theo 3 nhóm trên bắt đầu từ ngày 1/1/2025.