Nhiều địa phương tìm giải pháp gỡ khó cho cô và trò khi học trực tuyến

Trong năm học 2021-2022, ngành Giáo dục đã xác định học trực tuyến không phải là giải pháp tình thế mà sẽ là giải pháp lâu dài, ổn định trong dịch bệnh; giảm thiểu tổn thương cho giáo dục luôn được Bộ GD&ĐT xem xét, nhìn nhận thấu đáo, đưa ra nhiều “quyết sách” để ứng phó và tháo gỡ.

Thiếu thiết bị học trực tuyến là vấn đề hiện hữu, dễ nhận thấy nhất. Trước khi bắt đầu năm học, qua rà soát, rất nhiều HS ở các địa phương thiếu thiết bị, phương tiện học. Tại tỉnh Bà Rịa- Vũng Tàu, có trên 11.000 HS tiểu học chưa có thiết bị học trực tuyến; tại TP Hồ Chí Minh có số thiếu thiết bị là khoảng 77.000; trong đó có 51.000 HS tiểu học gặp khó khăn. Tại Hà Nội, số HS thiếu thiết bị học trực tuyến cũng xảy ra ở nhiều trường học; trong đó có không ít trường thuộc địa bàn nông thôn nghèo và miền núi.

Đường truyền mạng là vấn đề tiếp theo được đặt ra bởi gặp hệ thống mạng gặp trục trặc khi học trực tuyến là tình trạng phổ biến ở Hà Nội. Ở buổi học đầu tiên, đồng loạt thầy, trò, phụ huynh phản ánh tình trạng mạng bị rớt, bị chậm, bị đơ dẫn đến tài khoản bị out ra khỏi lớp học; cô nói trò không nghe được hoặc trò nói nhưng cô không nhận tín hiệu trả lời.

Ngoài ra còn nhiều khó khăn, thách thức khác như thiếu SGK, thiếu dụng cụ học tập; cha mẹ bận đi làm, không có thời gian hướng dẫn; HS bị ảnh hưởng tâm lý trước mất mát hoặc ở nhà quá lâu; cha mẹ bị mất việc dẫn đến dinh dưỡng bữa ăn không đảm bảo…

Ông Phạm Xuân Tiến, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội cho biết: Ngay ở giai đoạn đầu triển khai học trực tuyến, Sở GD&ĐT đã trao đổi với các đơn vị viễn thông giữ ổn định đường truyền, tạo điều kiện để các em HS học tập cũng như hướng dẫn các trường trong thực hiện nhiệm vụ dạy- học online. Để chủ động khắc phục tình trạng nghẽn mạng, các trường nên chủ động bố trí khung thời gian hợp lý; sắp xếp thời khóa biểu từng khối lớp theo lịch học sáng - chiều khác nhau để giảm mật độ truy cập vào cùng một thời điểm.

Còn ông Nguyễn Văn Hiếu, Giám đốc Sở GD&ĐT TP Hồ Chí Minh thì sắp tới, Sở này sẽ tiếp tục làm việc với Sở TT&TT (TP Hồ Chí Minh) để nâng cấp đường truyền theo hướng lâu dài. Giải pháp đưa ra là mỗi trường học lắp có 2 đường truyền khác nhau để nếu một đường truyền gặp sự cố, sẽ có đường truyền còn lại. Trước tình trạng khó khăn do thiếu thiết bị, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết sẽ “có hàng loạt biện pháp hỗ trợ, bọc lót lẫn cho nhau”. Và hoạt động bọc lót đó được diễn ra ở khắp nơi. Tại TP Hồ Chí Minh có hình thức DN chung sức với ngành GD&ĐT bằng việc tặng máy tính, điện thoại cho các em HS. Nhiều trường học thực hiện mô hình “ATM điện thoại - máy tính cũ”. Các trường này kêu gọi phụ huynh, giáo viên, nhà hảo tâm đóng góp máy tính, điện thoại cũ hoặc góp tiền mua điện thoại mới cho các em…. Sắp tới, Sở sẽ xin TP chủ trương để các đơn vị giới thiệu các gói giải pháp như thiết bị, đường truyền để cung ứng cho các trường và HS. Trường hợp không mua được, không sửa được máy tính dẫn đến không thể học trên internet, TP Hồ Chí Minh dự kiến xây dựng phiếu học tập rồi thông qua đội ngũ tình nguyện viên giao - nhận phiếu cho giáo viên chấm chữa.

Với phương châm “không thể HS nào bị bỏ lại phía sau”, Hà Nội là địa phương thực hiện rất tích cực việc trao tặng thiết bị cho HS. Điển hình là chương trình “Máy tính cho em” do Công đoàn ngành Giáo dục Thủ đô phối hợp Sở GĐ&ĐT thực hiện. Nhiều máy tính đã được trao đến các HS có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn để tiếp thêm chí ý, nghị lực cho các em. Nhiều đơn vị, trường học còn thực hiện các cuộc vận động trong và ngoài ngành để quyên góp, ủng hộ HS nghèo. Mới đây, Phòng GD&ĐT quận Ba Đình phối hợp với Hội Chữ thập đỏ quận kêu gọi hỗ trợ thiết bị học tập trực tuyến cho HS gia đình có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn của quận, nhất là học sinh lớp 1 năm học 2021-2022.

Các tỉnh khác trên cả nước như Nghệ An, Bắc Ninh, Hưng Yên…, những thiết bị học trực tuyến cũng đã được kịp thời chuyển đến HS đầu năm học mới giúp giảm gánh nặng gia đình, giúp các em thêm động lực để chăm ngoan, học giỏi. Đáng quý hơn, nhiều hoạt động hỗ trợ, quyên góp đó do chính HS khóa cũ của các trường đứng ra thực hiện.

Theo PGS Nguyễn Xuân Thành - Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học (Bộ GD&ĐT): Thực hiện kế hoạch năm học trong bối cảnh đặc biệt, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã chỉ đạo các cấp học rà roát điều chỉnh nội dung dạy học, đảm bảo chương trình nhưng tinh giản nội dung. Nguyên tắc tinh giản là không vượt quá yêu cầu cần đạt về chuẩn kiến thức, kỹ năng của chương trình hiện hành, tích hợp một số nội dung thành các chủ đề, điều chỉnh các nội dung trùng lặp giữa các môn học và hoạt động giáo dục; không kiểm tra, đánh giá đối với những nội dung được hướng dẫn là không dạy, đọc thêm, không làm, không thực hiện, không yêu cầu…. Bên cạnh đó, Bộ tiếp tục điều chỉnh nội dung dạy học theo hướng thiết thực, giảm và tiến tới bỏ hẳn những nội dung rườm rà, thiếu hiệu quả, đảm bảo phù hợp với bối cảnh dịch bệnh.

Song song với việc này, dạy học trực tuyến làm sao để đảm bảo chất lượng, không quá tải cũng là một yêu cầu. Bộ GD&ĐT đã có văn bản dạy học trực tuyến trên internet và truyền hình và tới đây, Bộ tiếp tục tập huấn giáo viên về kỹ năng dạy học trực tuyến trên tinh thần khắc phục những hạn chế còn tồn tại; đồng thời ban hành hướng dẫn các nội dung học tập cốt lõi để thầy và trò dựa theo đó triển khai. Tinh thần là các nhà trường tổ chức dạy trực tuyến theo cách tăng cường, giao cho HS tự học nhiều hơn; tương tác nhiều hơn, giúp giảm căng thẳng và thời gian ngồi trước màn hình.

PGS Nguyễn Xuân Thành cũng cho hay, trong trường hợp không có internet, có thể phát các tài tiệu trên truyền hình hoặc copy vào USB, VCD để nhờ cộng đồng hỗ trợ, giúp HS tiếp cận các học liệu này. Và một điều rất quan trọng, muốn học trực tuyến đạt hiệu quả, rất cần sự quan tâm, đồng hành của phụ huynh, nhất là phụ huynh có con năm nay bước vào lớp 1; thêm nữa là tinh thần sáng tạo, nỗ lực, tâm huyết của các thầy cô giáo.