Cụ thể, theo Chánh Thanh tra Bộ Xây dựng Nguyễn Ngọc Tuấn, qua quá trình thanh tra về công tác phát triển NƠXH tại địa bàn tỉnh Bình Dương, Thanh tra Bộ nhận thấy, trong thời gian này UBND tỉnh Bình Dương đã quan tâm, chú trọng đến việc dành quỹ đất để đầu tư, phát triển NƠXH trong đó chủ yếu dành cho công nhân và người lao động làm việc trong các khu công nghiệp (KCN) và đã đạt được những kết quả nhất định. Tuy nhiên, còn có một số tồn tại, vi phạm trong công tác quản lý Nhà nước về dành quỹ đất để đầu tư, phát triển NƠXH trên địa bàn tỉnh.
Về công tác lập, phê duyệt, tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển nhà ở trong đó có NƠXH trong giai đoạn năm 2016 - 2021 và hàng năm trên địa bàn tỉnh Bình Dương, thì UBND tỉnh bố trí không đủ quỹ đất dành để xây dựng NƠXH theo Kế hoạch phát triển nhà ở giai đoạn 2016 - 2020 đã được UBND tỉnh phê duyệt; Không tổ chức lập, phê duyệt kế hoạch phát triển nhà ở hàng năm, vi phạm khoản 2 Điều 15 Luật Nhà ở năm 2014.
Về việc lập, thẩm định và phê duyệt (kể cả việc điều chỉnh, bổ sung) các đồ án quy hoạch đô thị, quy hoạch phát triển KCN của địa phương dành quỹ đất để phát triển NƠXH. UBND tỉnh đã phê duyệt đồ án điều chỉnh tổng thể quy hoạch chung thị xã Dĩ An (là đô thị loại III từ tháng 3/2017) tại Quyết định số 2614/2018/QĐ-UBND (trên cơ sở đồ án quy hoạch chung được phê duyệt lần đầu tại Quyết định số 2481/2009/QĐ-UBND) và phê duyệt 8 đồ án quy hoạch phân khu của các phường thuộc địa bàn TP Thủ Dầu Một (đô thị loại I), TP Dĩ An (đô thị loại III). Tuy nhiên, nội dung các đồ án được phê duyệt không bố trí quỹ đất dành để phát triển NƠXH là vi phạm quy định tại khoản 1 Điều 4 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP.
UBND tỉnh chưa thực hiện trách nhiệm ra soát, điều chỉnh, bổ sung quỹ đất dành để phát triển NƠXH trong quy hoạch chung, quy hoạch phân khu của địa phương, vi phạm quy định tại khoản 2 Điều 30 Nghị định số 100/2015/ND-CP; UBND tỉnh chưa tổ chức lập, thẩm định, phê duyệt (hoặc điều chỉnh quy hoạch) đối với các KCN.
Thời kỳ từ 1/1/2016 đến 31/3/2021: Để bổ sung quỹ đất phù hợp phát triển NƠXH đối với các KCN đã hình thành mà chưa có hoặc chưa đáp ứng đủ nhà ở cho công nhân, người lao động; Chưa thực hiện trách nhiệm tổ chức điều chỉnh quy hoạch xây dựng đối với các KCN chưa sử dụng hết diện tích đất công nghiệp để chuyển mục đích sử dụng đất theo thẩm quyền hoặc trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định việc điều chỉnh một phần diện tích của KCN đó để xây dựng NƠXH phục vụ công nhân, người lao động là không thực hiện quy định tại khoản 2 Điều 6 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP.
Thời kỳ từ 1/4/2021 đến 31/12/2021: Để bổ sung quỹ đất phù hợp phát triển NƠXH tại KCN đã hình thành mà chưa có hoặc chưa đáp ứng đủ nhà ở cho công nhân, người lao động làm việc tại KCN đó; Đối với KCN chưa sử dụng hết diện tích đất công nghiệp, cơ quan Nhà nước có thẩm quyền của tỉnh chưa điều chỉnh quy hoạch xây dựng để dành phần diện tích đất phát triển NƠXH, thiết chế của công đoàn cho công nhân, người lao động theo quy định tại khoản 9 Điều 77 Luật Đầu tư năm 2020 là vi phạm quy định tại khoản 3 Điều 6 Nghị định số 100/2015/NĐ-CP đã được sửa đổi, bổ sung tại khoản 5 Điều I Nghị định số 49/2021/NĐ-CP.
Đáng chú ý, Kết luận thanh tra cũng nêu rõ, UBND tỉnh không xác định các khu vực để xây dựng NƠXH cho thuê khi quy hoạch, bố trí diện tích đất để phát triển đối với từng loại nhà ở theo quy định của Luật Nhà ở năm 2014 và chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương đã được phê duyệt là vi phạm quy định tại điểm e khoản 1 Điều 85 Nghị định số 99/2015/NĐ-CP. Những trách trên nhiệm thuộc về Sở Xây dựng và UBND tỉnh Bình Dương.
