Ban tổ chức Cuộc thi viết về Bảo vệ môi trường trên địa bàn TP Hà Nội lần thứ II (năm 2021 - 2022) nhận được bài viết của nhóm tác giả nhỏ tuổi như một tín hiệu vui, cho thấy phong trào chung tay vì môi trường TP đến nay đã không còn những hạn chế về lứa tuổi.
Bài viết của các tác giả Nguyễn Nguyệt Linh (14 tuổi, học sinh trường Marie Curie Hà Nội), Trần Vũ Gia Hân (16 tuổi, học sinh trường chuyên Khoa học Xã hội Nhân văn) - đại diện cho Nhóm Hà Nội Xanh (gồm 15 bạn nhỏ từ 8 - 17 tuổi) đến từ Hà Nội.
"Những bàn tay nhỏ" góp phần bảo vệ môi trường Thủ đô
Hà Nội vừa là Thủ đô của cả nước, vừa là một TP lớn, chúng em rất tự hào đã được sinh ra và lớn lên trên mảnh đất giàu truyền thống lịch sử, văn hóa đang lớn mạnh từng ngày. Nhưng song hành với sự phát triển không ngừng đó, TP của chúng ta cũng phải đối mặt với các vấn đề liên quan đến môi trường như ô nhiễm nguồn nước, bầu không khí, chất thải… hay thực trạng ngày càng thiếu vắng cây xanh đô thị.
Hạt giống xanh nảy mầm
Sớm tiếp cận vấn đề này qua các hoạt động xã hội nâng cao nhận thức được tham gia từ nhỏ, chúng em luôn suy nghĩ, liệu ở lứa tuổi đang còn đang ngồi trên ghế nhà trường có thể làm những gì để góp phần bảo vệ, cải thiện môi trường sống tương lai của chính mình? Với sức vóc nhỏ bé, đây có phải là suy nghĩ quá lớn lao của những đứa trẻ? Và rồi, chúng em nhận thức được rằng, bất kỳ ai, ở bất kỳ lứa tuổi nào cũng có thể tạo ra thay đổi từ những hành động của bản thân
Từ những hạt giống nhỏ trong tâm hồn, nhóm Hà Nội Xanh của chúng em dần được định hình với sự góp sức của phụ hunh, gồm 15 bạn nhỏ từ 8 - 17 tuổi ở khắp các trường trên địa bàn Hà Nội. Nhóm được thành lập với mục tiêu chung là lan tỏa và thực hiện các hoạt động tuyên truyền bảo vệ môi trường. Trước hết là thay đổi chính bản thân mình, sau đó đến những người xung quanh như bạn bè, người thân và xa hơn nữa.
Để thực hiện mơ ước đó, chúng em được định hướng tạo ra nhiều hoạt động, các sản phẩm truyền thông như: clip, poster về vấn đề bảo vệ môi trường, thực hành lối sống xanh và lan tỏa trên các trang mạng xã hội. Ở quãng đường xa hơn, chúng em mong sẽ kết nối thêm hoạt động với các tổ chức bảo vệ môi trường, chống biến đổi khí hậu; tạo ra sản phẩm cụ thể tuyên truyền về tầm quan trọng của cây xanh, kêu gọi đóng góp cho các quỹ trồng rừng.
Nhờ sự cổ vũ, giúp sức nhiệt tình của người lớn, cho đến giờ, mô hình lan tỏa, đã đạt được những mục tiêu bước đầu. Từ tự thay đổi bản thân, hạn chế dùng đồ dùng sử dụng một lần như: Ống hút nhựa, cốc nhựa, không vứt rác bừa bãi, hạn chế sử dụng túi nilon… chúng em mong mình trở thành những hạt giống, gieo vào người xung quanh, gia đình, bạn bè, nhà trường ý mầm cây ý thức, vì một môi trường tương lai xanh tươi.
Hiện thực hóa ý tưởng
Một cá nhân chỉ tạo ra được thay đổi ít ỏi, nhưng nếu mỗi người trong xã hội cùng góp vào một làn sóng nhỏ, chúng em tin rằng thay đổi lớn có thể diễn ra. Vì thế, chúng em - với cả những thành viên chỉ 8 - 9 tuổi đang từng ngày cụ thể hóa các mơ ước của mình thành các sản phẩm cụ thể, hữu hình như các sản phẩm truyền thông, viết sách về rừng, hoạt động gây quỹ trồng rừng.
Một số hoạt động của nhóm có thể kể đến như kết nối với tổ chức Parent Led Climate Việt Nam để xin bản quyền, thực hiện triển lãm online chủ đề Our Other Mother để kêu gọi mọi người quan tâm hơn đến bảo vệ môi trường, chính là bảo vệ trái đất của chúng ta.
Tham gia Liên minh các tổ chức môi trường tuyên truyền về COP26, thực hiện nhiều sản phẩm tuyên truyền về tầm quan trọng của rừng, không khí sạch, phương tiện giao thông công cộng để có thể thay đổi nhận thức của các bạn trẻ.
Các thành viên của nhóm dù còn ở lứa tuổi thiếu niên, nhưng đã khiến rất nhiều anh chị, người lớn khâm phục trước những “nhà thuyết trình” nhí. Ví dụ bạn Ngọc Khuê (8 tuổi) nhưng đã có buổi thuyết trình trước bạn bè cùng lớp tại trường Marie Curie về lối sống xanh và tầm quan trọng của rừng.
Lớn hơn một chút, bạn Bình Minh (10 tuổi) đã mạnh dạn đứng trước hàng trăm học sinh của trường Vietschool để nói về chủ đề tương tự. Ở mọi khía cạnh trong bảo vệ môi trường, từng thành viên nhóm đều tự mình xây dựng nên những buổi chia sẻ với bạn bè.
Đáng chú ý, bắt đầu từ tháng 6/2021, nhóm Hà Nội Xanh cùng nhau thực hiện một sản phẩm tập thể tìm hiểu về rừng ngập mặn, đồng thời, kêu gọi đóng góp cho việc trồng cây xanh ở các khu rừng ngập mặn tại đồng bằng châu thổ sông Hồng. Trong giai đoạn 1, nhóm đã kêu gọi được 291 cây xanh để trồng rừng.
Tới giai đoạn 2, nhóm đã cùng nhau cho ra mắt được quyển sách “Những người bạn trong khu rừng ngập mặn”, xin tài trợ để in 2.000 quyển với mục tiêu giáo dục cộng đồng và gây quỹ trồng rừng. Quyển sách đã được giới thiệu ở một vài sự kiện quan trọng như Chung tay vì Hà Nội xanh diễn ra trong hai ngày 3 - 4 tháng 6, năm 2022.
Qua quá trình hoạt động, nhóm đã được tiếp cận với nhiều nhóm thanh niên bảo vệ môi trường khác. Nhóm dần phân tách rõ ràng để thực hiện từng mảng trong hoạt động bảo về môi trường như tái chế rác thải, thu gom rác thải, có nhóm thực hiện trồng cây xanh nơi đô thị…
Một trong những dự định lớn của nhóm là thực hiện các chuyến “Green School Tour” tại các trường học trong Hà Nội để thực hiện triển lãm Our Other Mother, lan tỏa lối sống Xanh, cung cấp kiến thức về tầm quan trọng của cây xanh, rừng và giới thiệu về mô hinh của nhóm. Với mục tiêu một tháng giới thiệu tại một trường, hiện nay nhóm đã kết nối được với quận Hoàn Kiếm và đang chuẩn bị phương án để thực hiện “Green School Tour” thí điểm tại một trường tại quận Hoàn Kiếm, sau đó sẽ mở rộng tới các trường khác, tạo thành một chuỗi hoạt động có tác động sâu rộng.
Bằng những hành động thực tế, mô hình "Lan tỏa Xanh" của nhóm Hà Nội Xanh chúng em mong muốn đóng góp phần nào sức lực nhỏ bé vào các phong trào chung. Với đặc điểm bao gồm nhiều bạn nhỏ ở các lứa tuổi khác nhau, sắp tới chúng em cũng sẽ tiếp tục mở rộng, kêu gọi sự tham gia của nhiều các bạn nhỏ khác nữa. Chúng em tin tưởng rằng bất kỳ ai ở bất kỳ lứa tuổi nào đều có thể thực hiện trách nhiệm của mình là làm cho TP Hà Nội trở nên xanh, sạch, đẹp hơn.
