Làm mẹ khi "ăn chưa lo, lo chưa tới"
Mới đây, UBND huyện Sơn Động (tỉnh Bắc Giang) đã thông tin về vụ việc một bé gái trên địa bàn mang thai, sinh con khi đang học lớp 7. Theo đó, chính quyền địa phương tiếp nhận vụ việc bé gái T.T.M.C (ở xã An Bá, huyện Sơn Động) được phát hiện sinh con khi chưa đủ 13 tuổi.
Sau khi nắm vụ việc, UBND huyện Sơn Động đã giao công an huyện phối hợp chính quyền xã An Bá tiến hành làm việc, xác minh với gia đình cháu bé. Thông qua ông T.V.B. (bố cháu C.), cơ quan chức năng biết được C. có quan hệ tình cảm với N.V.M. (17 tuổi, ở cùng xã).
Sau khi tiếp nhận vụ việc, Phòng Cảnh sát hình sự, Công an tỉnh Bắc Giang đã tiến hành tạm giữ hình sự đối với bố đứa trẻ là N.V. M (sinh năm 2006) về hành vi Hiếp dâm người dưới 16 tuổi để tiếp tục điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật.
Tuy nhiên, đây không phải là vụ việc hi hữu bởi trước đó cũng có một số trường hợp sinh con ở tuổi vị thành niên đã được ghi nhận. Gần đây nhất là trường hợp cháu bé V.T.H.T ở xã Khả Cửu (huyện Thanh Sơn, tỉnh Phú Thọ) mang thai, sinh con vào đầu tháng 11/2022 khi mới 11 tuổi (học lớp 5).
Đáng chú ý, trường hợp cháu T. có hoàn cảnh khó khăn, bố hay uống rượu nên hầu như không lao động, mẹ đi làm xa. Vào khoảng tháng 8/2022, sau khi đi làm ăn ở xa về, thấy con gái có biểu hiện bất thường, chị M (mẹ cháu T.) đưa con đi khám thì phát hiện trẻ mang thai hơn 6 tháng (lúc đó cháu T đang học lớp 5). Tuy nhiên, gia đình chưa báo cáo với chính quyền địa phương, chỉ đến khi người dân xung quanh bàn tán thì chính quyền địa phương mới nắm được sự việc. Công an huyện Thanh Sơn đã thu thập thông tin ban đầu báo cáo lên Công an tỉnh Phú Thọ để điều tra theo đúng thẩm quyền.
Cần xử lý trách nhiệm của bố, mẹ để giảm các vụ việc tương tự
Trước những vụ việc đáng tiếc nêu trên, dư luận đặt vấn đề về việc thiếu chương trình giáo dục giới tính cho trẻ trong nhà trường; về trách nhiệm của cha mẹ trong vấn đề giáo dục giới tính cho con. Tuy nhiên, theo Chuyên gia giáo dục-Tiến sỹ Vũ Thu Hương: Trách nhiệm chính trong vụ việc này thuộc về bố, mẹ của trẻ chứ không nằm ở chương trình giáo dục giới tính trong nhà trường.
Bởi lẽ, bố mẹ có trách nhiệm với con thì sẽ tìm cách để hướng dẫn, giáo dục con sớm, đầy đủ chứ không chờ đợi chương trình trong nhà trường. Nếu bố mẹ không đủ kiến thức, kỹ năng để hướng dẫn con thì vẫn có thể tìm hiểu những nguồn thông tin chính thống qua sách báo, internet để dạy con. Hoặc họ có thể tìm mua những sách giáo dục giới tính về đưa cho con tìm hiểu. Khi muốn họ sẽ tìm được nhiều cách, còn không nhận thấy trách nhiệm, không thôi thúc phải làm thì sẽ có vô vàn lý do công việc, lý do mưu sinh nên không quan tâm được đến con.
"Chúng ta quy định rất rõ ràng cha mẹ phải có trách nhiệm nuôi dưỡng, chăm sóc và bảo vệ con cái. Nhưng chúng ta không có một chế tài nào để xử lý nếu như các cha mẹ không hoàn thành trách nhiệm này, dù họ có khả năng thực hiện. Rõ ràng trách nhiệm giáo dục trẻ em, chăm sóc trẻ em hiện nay của một bộ phận cha mẹ đang bị xem nhẹ"- Tiến sỹ Vũ Thu Hương nhấn mạnh.
Bố mẹ cần chủ động
Tiến sỹ Vũ Thu Hương cho rằng, khi chương trình giáo dục giới tính trong nhà trường còn chưa đầy đủ thì bố mẹ cần chủ động tham khảo những tài liệu để hướng dẫn con tìm hiểu đúng về sức khoẻ sinh sản vị thành niên. Việc giáo dục giới tính cần làm sớm ngay từ khi trẻ con nhỏ và thực hiện với cả bé gái lẫn bé trai để trẻ có kiến thức giữ gìn, chăm sóc sức khoẻ sinh sản.
Từ chỗ hiểu đúng trẻ sẽ ý thức được những nguy cơ tiềm ẩn khi quan hệ tình dục sớm, nhận thức được hậu quả của quan hệ tình dục không an toàn cả ở góc độ sức khoẻ lẫn pháp luật. Khi trẻ được trang bị đầy đủ, dẫn dắt đi đúng đường sẽ tránh được những hậu quả đáng tiếc như các trường hợp xảy ra thời gian qua.
"Ví dụ như ở Đức, khi đứa trẻ có biểu hiện bất thường như là bị bạo hành hoặc là không được giáo dục, chăm sóc đầy đủ thì cha mẹ lập tức được đưa vào trại vì không hoàn thành trách nhiệm chăm sóc con. Còn trẻ sẽ được giao cho Nhà nước chăm sóc. Điều này khiến cha mẹ cẩn trọng hơn rất nhiều trong chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ"- Tiến sỹ Vũ Thu Hương dẫn chứng. Đồng thời cho rằng, nên có quy định cụ thể về mặt pháp luật của cha mẹ trong việc này, để nâng cao trách nhiệm của cha mẹ với việc chủ động tìm tòi các phương thức để giáo dục giới tính cho con.
Đối với trường hợp bé gái 13 tuổi sinh con ở Bắc Giang, Tiến sỹ Vũ Thu Hương bày tỏ sự bức xúc trước trách nhiệm của bố, mẹ 2 cháu bé. Chỉ vì thiếu sự quan tâm, giáo dục, định hướng cho trẻ mà dẫn đến hậu quả thật kinh khủng: Bé gái phải chịu đau đớn về thể xác khi trải qua quá trình sinh nở, phải đối mặt với việc chăm sóc đứa bé khóc oe oe. Còn thiếu niên kia bị đánh mất mười mấy đến 20 năm tuổi trẻ...
"Tôi cho rằng pháp luật cần phải có những quy định cụ thể về xử lý trách nhiệm của cha mẹ với các trường hợp trẻ gặp phải hậu quả nghiêm trọng giống như trường hợp này. Có như thế mới khiến họ nâng cao nhận thức cũng như trách nhiệm trong việc giáo dục con"-Tiến sỹ Vũ Thu Hương bày tỏ.