Một số chất ma túy dễ bị lạm dụng trong học sinh, sinh viên, có thể kể đến là: Ma túy trà sữa, keo con chó, tem giấy, bóng cười, cần sa, bánh lười, cỏ Mỹ, nấm ma thuật, ma túy tổng hợp dạng viên, nước vui, ma túy tổng hợp dạng đá. Trên thị trường hiện có khoảng 100 loại ma túy đang lưu hành trái phép.
Hãy nói không với ma túy
Phòng, chống ma túy ngay từ khi các em học sinh còn ngồi trên ghế nhà trường là một trong những giải pháp quan trọng nhằm hạn chế từ gốc tình trạng này. Với mục đích nâng cao nhận thức và trách nhiệm của các cấp, các ngành, đoàn thể, Nhân dân, đặc biệt là cán bộ quản lý, nhà giáo, người lao động và học sinh, sinh viên, Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội – Sở LĐTB&XH Hà Nội đã phối hợp với nhiều trường THCS, THPT, trung cấp, cao đẳng trên địa bàn Thủ đô như trường THCS Mai Dịch (quận Cầu Giấy), trường THCS Đông Xuân (huyện Sóc Sơn), trường Trung cấp nghề Giao thông công chính Hà Nội, trường Trung cấp nghề số 1 Hà Nội, trường Cao đẳng nghề Việt Nam – Hàn Quốc TP Hà Nội… để tuyên truyền, phổ biến kiến thức về phòng chống ma túy năm 2023.
Tại các hội nghị tuyên truyền và phổ biến kiết thức về phòng chống ma túy, cán bộ, giáo viên, học sinh, sinh viên được nghe báo cáo viên của Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội thông tin, tuyên truyền, phổ biến về Luật Phòng, chống ma túy năm 2021, đặc biệt là những điểm mới của luật. Cùng với đó là thông tin về những hậu quả và tác hại của việc sử dụng ma túy; các loại ma túy thường gặp; biểu hiện của nghiện ma túy. Các em học sinh, sinh viên được hướng dẫn những kỹ năng phòng ngừa ma túy, cách thức đấu tranh, tố giác tội phạm về ma túy...
“Thông qua Hội nghị tuyên truyền, em được tìm hiểu một số chất ma túy mà học sinh dễ bị lạm dụng. Giờ đây, nếu có người dụ dỗ hoặc có bạn nói mình sử dụng ma túy thì em đã có thêm kỹ năng để bảo vệ mình. Hoặc em báo công an, cảnh sát khu vực, người thân trong gia đình về vấn đề mình gặp phải để tránh bị dụ dỗ vào” - em Nguyễn Châm Anh là học sinh Trường THCS Đông Xuân chia sẻ.
Đồng bộ các giải pháp phòng, chống ma túy
Để nâng cao nhận thức và trách nhiệm trong công tác phòng ngừa, đấu tranh với tệ nạn ma túy, hiện nay các nhà trường thường xuyên truyền thông giáo dục phòng, chống ma túy trong trường học với nhiều nội dung và hình thức phong phú. Vào những buổi chào cờ sáng thứ Hai, các nhà trường lại tuyên truyền phổ biến đến học sinh nội dung phòng chống ma túy cùng những quy định khác. Hiệu trưởng Trường Trung cấp nghề Giao thông công chính Hà Nội Trần Việt Hùng chia sẻ:
"Nhà trường tuyên truyền giáo dục phòng chống ma túy trong các cuộc họp hội đồng giáo viên, sinh hoạt công đoàn, sinh hoạt Đoàn Thanh niên. Cùng với việc treo băng rôn khẩu hiệu tuyên truyền, tranh ảnh về phòng, chống ma túy học đường trong trường học, chúng tôi hướng dẫn giáo viên tổ chức các hoạt động lồng ghép với các tiết học để học sinh hiểu được tác hại của ma túy đối với con người. Đồng thời, vận động cán bộ, giáo viên, nhân viên thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của các cấp về phòng chống ma túy".
Để kiểm soát các chất ma túy không vào trường học, Trường Trung cấp nghề số 1 Hà Nội xây dựng quy chế về công tác học sinh, trong đó nêu rõ những điều cấm học sinh không được làm. Nhà trường thành lập Tổ quản sinh thường xuyên phối kết hợp với gia đình học sinh để quản lý các em trong thời gian đến trường. Các giáo viên cũng thường xuyên tuyên truyền phòng chống ma túy trong các buổi sinh hoạt lớp.
“Giải pháp chủ đạo của nhà trường là có biện pháp phối hợp với gia đình tuyên truyền về quy chế công tác học sinh sinh viên; Tổ quản sinh vào cuộc. Các thầy cô đứng lớp thường xuyên nắm bắt tình hình nếu thấy hiện tượng thì mời phụ huynh đến làm việc ngay. Năm ngoái có 2 học sinh đua đòi sử dụng cỏ Mỹ ở bên ngoài, khi vào trường bị say. Nhà trường đã phát hiện, mời phụ huynh đến làm việc và 2 học trò này viết bản cam kết không tái phạm” – Hiệu trưởng Trường Trung cấp nghề số 1 Hà Nội Nguyễn Đức Dũng cho hay.
Phối hợp với Chi cục Phòng, chống tệ nạn xã hội Hà Nội tổ chức hội nghị tuyên truyền về tác hại của ma túy, thuốc lá điện tử; tiến hành các biện pháp phòng chống ma túy như kiểm tra sức khỏe đối với các em học sinh, sinh viên… là những giải pháp được Trường Cao đẳng nghề Việt Nam – Hàn Quốc TP Hà Nội thực hiện. Phó Hiệu trưởng Nguyễn Tiến Dũng cho hay: "Thông qua tuần học tập công dân, buổi học nội quy, giáo viên nhà trường phổ biến cho học sinh, sinh viên các nội quy, quy chế của trường cùng những quy định của pháp luật, đặc biệt là các diễn biến tệ nạn xã hội, trang mạng xã hội không lành mạnh. Nhà trường đã lắp hệ thống camera xung quanh trường để kiểm soát an ninh cũng như bảo vệ học sinh, sinh viên được tốt hơn".
Một giải pháp khác được các trường thực hiện là phối hợp với công an xã, phường, quận, huyện, chính quyền địa phương để tổ chức tuyên truyền về nội dung phòng chống ma túy, an ninh mạng, phòng cháy chữa cháy, tệ nạn học đường. Cũng như theo dõi, nắm bắt tình hình của học sinh, sinh viên để kịp thời có phương án phối hợp giải quyết. Với việc thực hiện những giải pháp quyết liệt phòng chống ma túy nên từ đầu năm đến nay, các trường học này chưa có sự vụ nào đáng tiếc xảy ra.