Nông sản thực phẩm tại chợ đầu mối: Khó kiểm soát nguồn gốc

Không rõ nguồn gốc

Chia sẻ về những bất cập trong công tác quản lý VSATTP, Giám đốc Ban Quản lý chợ đầu mối Minh Khai (quận Bắc Từ Liêm) Đào Văn Đô cho hay, khu chợ này có 642 hộ kinh doanh, trong đó có hơn 100 hộ kinh doanh vãng lai. Các hộ kinh doanh ở đây chủ yếu buôn bán nông sản thu gom từ nhiều nơi. Bên cạnh đó, tại các trục đường xung quanh khu vực chợ lâu nay diễn ra hoạt động kinh doanh khá sôi động. Các ngành chức năng phối hợp với Ban Quản lý chợ kiểm tra đã phát hiện nhiều nông sản nguồn gốc, xuất xứ không rõ ràng. Đa phần thương lái chỉ ghi chép số lượng nông sản nhập bao nhiêu và bán cho đơn vị nào, chứ không ghi nguồn gốc lấy từ vùng nào, ngày giờ xuất bán, tất cả sản phẩm đều không có tem nhãn.

Sở đã kiến nghị Bộ NN&PTNT sớm ban hành bộ quy định tiêu chí cụ thể cho các chợ đầu mối, chợ bán buôn hàng hóa nông sản. Mặt khác, đề xuất đội liên ngành thanh tra, quản lý thị trường, quản lý chất lượng siết chặt việc kiểm soát chất lượng, thống kê đầu vào - ra, nguồn hàng của các tỉnh, thành nhập về các chợ đầu mối. Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ

Khảo sát tại chợ đầu mối phía Nam (quận Hoàng Mai) cho thấy, các sản phẩm thịt gia súc gia cầm kinh doanh tại chợ đều được cán bộ thú y kiểm tra trước khi đưa vào chợ. Tất cả các hộ kinh doanh thịt sống đều đã trang bị bàn inox nhưng dụng cụ sơ chế chưa đáp ứng yêu cầu, người kinh doanh chưa trang bị bảo hộ lao động đầy đủ. Tại khu vực kinh doanh rau, củ, quả, chỉ có 120 hộ kinh doanh có giá kệ, còn lại 180 hộ kinh doanh bày bán trên bạt, vỏ bao bì hoặc thúng, mẹt để trên sàn, không đảm bảo yêu cầu về VSATTP.

Theo thống kê của Sở NN&PTNT Hà Nội, hiện nay trên địa bàn TP có 2 chợ đầu mối (chợ đầu mối phía Nam, chợ đầu mối Minh Khai) và 4 chợ hoạt động mang tính chất đầu mối (chợ Long Biên, chợ gia cầm Hà Vỹ, chợ cá Yên Sở, chợ đêm Văn Quán). Tuy nhiên, lượng nông sản, thực phẩm tiêu thụ tại các chợ này đều bị thương lái chi phối về giá cả và nguồn cung, gây khó khăn cho việc kiểm soát nguồn gốc xuất xứ sản phẩm.

Kiểm soát thiếu chặt chẽ

Mặc dù các đơn vị trực thuộc Sở NN&PTNT Hà Nội đã thường xuyên kiểm tra tại các chợ đầu mối trên địa bàn TP, song không thể kiểm soát triệt để nguồn gốc và VSATTP của lượng nông sản, thực phẩm rất lớn như hiện nay. Nguyên nhân do nông sản, thực phẩm được thương lái thu gom chủ yếu từ các hộ gia đình hoặc trang trại, sau đó mang đến chợ bán buôn, không có tem nhãn, không cung cấp được hóa đơn, hợp đồng chứng minh nguồn gốc sản phẩm. Ngoài ra, các hộ kinh doanh vẫn xem nhẹ việc đảm bảo các điều kiện VSATTP.

Chi cục trưởng Chi cục Quản lý chất lượng nông, lâm sản và thủy sản Hà Nội Trần Mạnh Giang cho biết, hiện nay hơn 70% người tiêu dùng vẫn mua thực phẩm từ các chợ đầu mối, chợ dân sinh và chợ cóc, chợ tạm, số người tiêu dùng mua thực phẩm tại siêu thị chỉ chiếm chưa đến 30%. Đáng nói, không chỉ chưa đảm bảo điều kiện vệ sinh, việc quản lý ATTP ở các chợ đầu mối còn bất cập do số hộ kinh doanh vãng lai (không ký hợp đồng với Ban quản lý chợ) vẫn chiếm phần lớn.

Giám đốc Sở NN&PTNT Hà Nội Chu Phú Mỹ cho biết, Sở đã đôn đốc các đơn vị trực thuộc giám sát chặt chẽ ở khâu sản xuất theo chuỗi giá trị, liên kết người sản xuất với chuỗi bán lẻ. Đây được coi là giải pháp vừa đảm bảo cân đối nguồn cung - cầu, vừa tạo điều kiện thuận lợi khi truy xuất nguồn gốc, kiểm soát VSATTP. Bên cạnh đó, các sở, ngành TP cũng đang tập trung khắc phục bất cập, tồn tại trong công tác quản lý. Đơn cử, yêu cầu DN chủ quản chợ đầu mối tăng cường đầu tư hạ tầng kỹ thuật, còn đối với hộ kinh doanh phải có dụng cụ treo, bày bán sản phẩm không để dưới nền đất gây mất VSATTP…