Sunday, 00:00 01/01/2012
Ôm đồm và hình thức
KTĐT - “Ôm đồm, hình thức, nặng về thành tích, chưa phù hợp với thị trường”- là những điểm hạn chế của công tác kế hoạch ở các cấp được ông Lê Viết Thái, Trưởng ban Thể chế kinh tế, Viện Nghiên cứu Quản lý Kinh tế T.Ư (CIEM) đề cập tại hội thảo "Đổi mới công tác kế hoạch ở các cấp" tổ chức sáng 28/6.
Phó Viện trưởng CIEM Trần Xuân Lịch cho rằng, công tác kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội ở các cấp, bộ, ngành còn bộc lộ nhiều khiếm khuyết, đây chính là thách thức lớn đối với nền kinh tế. Bàn sâu về nội dung kế hoạch, ông Thái đánh giá, sự kết dính giữa mục tiêu, chỉ tiêu và giải pháp thực hiện còn rất yếu. "Ban đầu một địa phương đặt mục tiêu tăng trưởng 10%, sau đó do "bệnh thành tích" đã sửa lại thành 11%, trong khi giải pháp thì không có gì mới" - chuyên gia CIEM dẫn chứng. Không những vậy, thời gian báo cáo kế hoạch cũng rất bất hợp lý. Theo thông lệ, đầu tháng 9/2012, Bộ KH&ĐT phải trình Chính phủ Kế hoạch kinh tế - xã hội năm 2013. Điều này có nghĩa, Sở KH&ĐT các tỉnh, thành phải nộp báo cáo cho Bộ từ tháng 8, các huyện phải gửi báo cáo từ đầu tháng 8, như vậy là các xã chỉ có 2 - 3 ngày để lên kế hoạch vì phải nộp báo cáo từ cuối tháng 7. Đây là điều không tưởng với các xã, vì những hạn chế về quy trình và phương pháp lập kế hoạch.
Nước ta có 6 vùng kinh tế, nhưng theo ông Thái, trên thực tế có đến 63 vùng, mỗi địa phương là một vùng kinh tế, tỉnh nào cũng là một "vương quốc" với cảng, sân bay, trường đại học... "Cần tạo ra tài sản chung cho các địa phương liền kề, qua đó tạo nên sự liên kết chặt chẽ trong vùng, chứ không phải tỉnh nào cũng có tài sản riêng như hiện nay" - các chuyên gia tại hội thảo kiến nghị.
Ngoài ra, các đại biểu còn đưa ra một số giải pháp nhằm đổi mới công tác kế hoạch như chú trọng hơn các dịch vụ công, đặc biệt trong hỗ trợ sản xuất, y tế, giáo dục và môi trường; Xác định rõ ràng thứ tự ưu tiên giữa các mục tiêu; Tăng cường sự liên kết giữa kế hoạch và ngân sách. Đồng thời, xác định rõ các giải pháp thu hút nguồn lực bên ngoài. Các chuyên gia kinh tế cũng cho rằng, để đổi mới công tác kế hoạch, trước mắt chúng ta cần xác định cụ thể, rõ ràng vai trò, chức năng và nhiệm vụ của Nhà nước trong nền kinh tế thị trường; Đưa những nội dung cam kết hội nhập vào kế hoạch. Ngoài ra, việc đảm bảo tính tương quan giữa phát triển kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội, bảo vệ môi trường; Kết hợp chặt chẽ giữa kế hoạch phát triển ngành với kế hoạch phát triển vùng, lãnh thổ cũng rất cần thiết.
Theo các chuyên gia từ CIEM, hiện đã có một vài địa phương bắt đầu thay đổi tư duy lập kế hoạch, đổi mới phương thức thực hiện theo hướng huy động nguồn lực ngoài Nhà nước, nội dung kế hoạch phù hợp hơn với thực tế… Tuy nhiên, để công tác đổi mới kế hoạch thực sự có hiệu quả, đóng góp thiết thực cho thành công của cải cách kinh tế thì phải có sự vào cuộc đồng bộ từ tất cả các cấp, các địa phương.
