Dự án Khu dân cư Phước Kiển thiệt hại hơn 154 tỷ đồng
Cơ quan An ninh điều tra (ANĐT) Công an TP Hồ Chí Minh vừa hoàn tất kết luận điều tra (KLĐT) bổ sung lần 2 và chuyển sang Viện KSND cùng cấp để đề nghị truy tố 10 bị can trong vụ án “Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí” xảy ra tại Công ty TNHH MTV Đầu tư và xây dựng Tân Thuận (Công ty Tân Thuận) thuộc Văn phòng Thành ủy (VPTU) TP Hồ Chí Minh.
10 bị can bị đề nghị truy tố, gồm: Trần Công Thiện, nguyên Tổng Giám đốc Công ty Tân Thuận; Tất Thành Cang, nguyên Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TP Hồ Chí Minh; Phạm Văn Thông và Phan Thanh Tân (Cả 2 cùng là nguyên Phó Chánh VPTU); Huỳnh Phước Long, nguyên Trưởng phòng Quản lý đầu tư kinh doanh vốn VPTU; Nguyễn Văn Minh, nguyên Chủ tịch HĐTV Công ty Tân Thuận; Trần Tấn Hải, nguyên Phó Tổng Giám đốc Công ty Tân Thuận; Nguyễn Thị Ngọc Bích, nguyên kế toán trưởng; Nguyễn Hoàng Việt, nguyên kiểm soát viên; Nguyễn Xuân Tùng, nguyên Trưởng phòng Kinh doanh tổng hợp Công ty Tân Thuận.
Tháng 8/2009, UBND TP Hồ Chí Minh chấp thuận cho Công ty Tân Thuận làm chủ đầu tư Dự án Khu dân cư Phước Kiển tại huyện Nhà Bè, dự án này nằm trên phần đất công sản, diện tích khoảng 32,4ha (324.000 m2)
Ngày 26/4/2017, ông Trần Công Thiện - Tổng Giám đốc Công ty Tân Thuận ký công văn gửi VPTU đề nghị được hợp tác cùng Công ty CP Quốc Cường Gia Lai đầu tư dự án Khu dân cư Phước Kiển, mức đầu tư hơn 6.500 tỷ đồng. Công ty Tân Thuận góp 30% vốn, Công ty CP Quốc Cường Gia Lai góp 70% vốn. Sau khi ông Thiện có tờ trình, Hội đồng thành viên Công ty Tân Thuận đã chấp thuận đề xuất hợp tác với Công ty CP Quốc Cường Gia Lai đầu tư dự án nêu trên.
Ngày 5/6/2017, Công ty Tân Thuận chuyển nhượng khu đất với giá 1,29 triệu đồng/m2, và đã nhận của Công ty CP Quốc Cường Gia Lai 374 tỷ đồng cùng 23 tỷ đồng tiền thuế. Đến ngày 5/12/2017, VPTU đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) đánh giá lại giá trị khu đất. Theo Sở TN&MT khu đất phần lớn là đất nông nghiệp, Nhà nước thu hồi đất thì giá bình quân 1.768.000đ/m2, tổng giá trị khu đất hơn 574 tỷ đồng. Với cách tính của Sở TN&MT, Công ty Tân Thuận gây thất thoát hơn 154 tỷ đồng.
Dự án Khu dân cư Ven Sông thiệt hại hơn 80 tỷ đồng
Việc chuyển nhượng giữa 2 doanh nghiệp được ông Tất Thành Cang có bút phê trong văn bản của VPTU thông báo cho Công ty Tân Thuận: “Chấp thuận chủ trương, giao Hội đồng thành viên và Tổng Giám đốc Công ty Tân Thuận quyết định và chịu trách nhiệm tổ chức triển khai việc chuyển nhượng phần đất đã đền bù, công trình đã đầu tư tại dự án Khu dân cư Phước Kiển”.
Sau khi xảy ra vụ bán đất với giá rẻ hơn thị trường, ngày 18/4/2018, Ban Thường vụ Thành ủy TP Hồ Chí Minh yêu cầu Công ty Tân Thuận hủy hợp đồng chuyển nhượng khu đất cho Công ty CP Quốc Cường Gia Lai, không đồng ý bán chỉ định và phải thu hồi. Vì đây là tài sản thuộc kinh tế Đảng, nhưng tập thể Thường trực và Ban Thường vụ Thành ủy không biết việc ký chuyển nhượng vào thời điểm giao dịch.
Thời điểm phát sinh chuyển nhượng là lúc ông Đinh La Thăng đã được Bộ Chính trị điều đi làm Phó Ban Kinh tế Trung ương, còn ông Nguyễn Thiện Nhân chưa về TP Hồ Chí Minh giữ chức Bí thư. Lúc này, Thành ủy thành phố do ông Tất Thành Cang, Phó Bí thư Thường trực điều hành.
Ngoài dự án Khu dân cư Phước Kiển, tại dự án Khu dân cư Ven sông, vào ngày 28/11/2017, ông Trần Công Thiện cũng ký chuyển nhượng 169.229m2 đất với giá 20 triệu đồng/m2, cho Công ty CP Quốc Cường Gia Lai không đảm bảo nguyên tắc thị trường, gây thiệt hại cho vốn Nhà nước.
Ở dự án ven sông, ông Phan Thanh Tân (nguyên Phó Chánh VPTU) ký văn bản chấp thuận chủ trương cho Công ty Tân Thuận chuyển nhượng cho Công ty CP Quốc Cường Gia Lai. Đối với ông Tất Thành Cang, chưa có tài liệu chứng cứ thể hiện liên quan dự án khu dân cư Ven sông, nên không có cơ sở xem xét.
Cơ quan ANĐT Công an TP Hồ Chí Minh xác định sau khi hợp đồng chuyển nhượng giữa hai bên bị hủy bỏ, Công ty Tân Thuận trả lại cho Công ty CP Quốc Cường Gia Lai số tiền đã nhận là 374 tỷ đồng, tiền thuế 23 tỷ đồng và tiền lãi suất là 21 tỷ đồng. Trong dự án Khu dân cư Phước Kiển, Nhà nước bị thiệt hại 167,8 tỷ đồng. Còn dự án Khu dân cư Ven Sông gây thiệt hại cho Nhà nước hơn 80 tỷ đồng.
Không đảm bảo nguyên tắc thị trường, công khai, minh bạch
KLĐT bổ sung lần 2, Cơ quan ANĐT Công an TP Hồ Chí Minh đề nghị truy thu 21,2 tỷ đồng là số tiền Công ty CP Quốc Cường Gia Lai đã nhận của Công ty Tân Thuận khi hai bên hủy hợp đồng chuyển nhượng tại dự án Khu dân cư Phước Kiển.
KLĐT bổ sung cũng tiếp tục xem xét, xử lý trách nhiệm đối với bà Nguyễn Thị Như Loan, Tổng Giám đốc Công ty CP Quốc Cường Gia Lai, sau khi có luận giám định của Bộ Tài chính, Bộ TN&MT, Bộ Kế hoạch và Đầu tư và kết quả điều tra.
Trước đó vào tháng 10/2021, Viện KSND TP Hồ Chí Minh đã từng trả hồ sơ với yêu cầu Cơ quan ANĐT tiến hành điều tra bổ sung năm vấn đề: Tiếp tục định giá tài sản để xác định chính xác giá trị tài sản của Công ty Tân Thuận tại các thời điểm Công ty Tân Thuận và Công ty CP Quốc Cường Gia Lai ký hủy hợp đồng chuyển nhượng phần đất đã đền bù tại dự án Khu dân cư Phước Kiển vào tháng 5/2018.
Thời điểm Công ty Tân Thuận và Công ty CP Quốc Cường Gia Lai ký hợp đồng chuyển nhượng một phần dự án Khu dân cư Ven Sông vào tháng 11/2017 và thời điểm khởi tố vụ án tháng 12/2019, để xác định chính xác tài sản của Nhà nước bị thất thoát tương ứng với các thời điểm trên các dự án trong vụ án.
Viện KSND TP Hồ Chí Minh cũng đề nghị Cơ quan ANĐT tiếp tục điều tra, xác định và kết luận về trách nhiệm của các cá nhân thuộc Công ty CP Quốc Cường Gia Lai; Điều tra, xác định rõ việc thu hồi tài sản bị thất thoát trong vụ án để xác định trách nhiệm dân sự của các cá nhân liên quan đến hậu quả thiệt hại, thất thoát tài sản Nhà nước.
KLĐT bổ sung lần 2 cho rằng việc chuyển nhượng ở hai dự án giữa Công ty Tân Thuận và Công ty CP Quốc Cuờng Gia Lai đã vi phạm điểm c khoản 1 điều 31 Luật “Quản lý, sử dụng vốn Nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp” năm 2014 là không “đảm bảo nguyên tắc thị trường, công khai, minh bạch”.