Ông Trump chỉ trích đồng minh trong bài phát biểu tại Liên hợp quốc

Tại kỳ họp lần thứ 80 của Đại hội đồng Liên hợp quốc diễn ra trong ngày 23/9, Tổng thống Trump đã gây chú ý với những phát biểu gay gắt trong lần đầu tiên ông xuất hiện trực tiếp tại sự kiện này kể từ năm 2019.

Ngay từ đầu bài phát biểu, ông Trump đã gặp sự cố kỹ thuật khi máy nhắc chữ hỏng, buộc ông phải nói tự do và vượt quá thời lượng quy định. Nhà lãnh đạo 79 tuổi bắt đầu bằng việc ca ngợi những thành tựu nội địa của Mỹ, từ việc kiểm soát biên giới đến tăng trưởng kinh tế, trước khi chuyển sang những chỉ trích trực tiếp vào Liên hợp quốc.

"Mục đích của Liên hợp quốc là gì vậy?", Tổng thống Trump hỏi với hàm ý mỉa mai, đồng thời kể lại cách bản thân ông đã tự mình giải quyết các cuộc xung đột Ấn Độ - Pakistan, Thái Lan - Campuchia và nhiều điểm nóng khác mà "chưa bao giờ nhận được sự giúp đỡ từ Liên hợp quốc". 

Chuyển sang các vấn đề toàn cầu, người đứng đầu nước Mỹ dành phần lớn thời gian để chỉ trích châu Âu về chính sách di cư và năng lượng. Ông mô tả châu lục này đang "gặp rắc rối nghiêm trọng" vì dòng người di cư không kiểm soát, đồng thời cảnh báo các quốc gia đồng minh sẽ rơi vào thảm họa nếu không thể giải quyết triệt để vấn đề trên.

Tổng thống Trump còn đổ lỗi cho Liên hợp quốcc vì đã gián tiếp gây ra cuộc khủng hoảng người nhập cư thông qua các chương trình hỗ trợ. Ông gọi di cư không kiểm soát là "vấn đề chính trị số một của thời đại chúng ta", và kêu gọi chấm dứt ngay lập tức "thí nghiệm thất bại của chính sách biên giới mở".

Về biến đổi khí hậu, ông Trump tiếp tục lập trường quen thuộc khi bác bỏ các dự báo của Liên hợp quốc, khẳng định chúng "hoàn toàn sai lầm", và nhấn mạnh năng lượng tái tạo như gió và mặt trời đắt đỏ hơn nhiên liệu hóa thạch. Ông chỉ trích các đồng minh châu Âu vì đã áp thuế cao lên dầu mỏ, khiến các nhà sản xuất rời bỏ Anh và các nước khác, trong khi nhiều nước châu Âu vẫn mua hàng tỷ USD khí đốt từ Nga. 

Một phần gây tranh cãi nhất trong bài phát biểu là lập trường của Tổng thống Trump về xung đột tại khu vực Trung Đông. Chỉ 2 ngày sau khi nhiều nước phương Tây như Anh, Pháp, Bỉ, Canada, Australia và Bồ Đào Nha công nhận nhà nước Palestine, ông Trump cảnh báo việc công nhận đơn phương này sẽ chỉ khuyến khích xung đột tiếp diễn.

ĐỌC NGAY: Làn sóng công nhận Palestine lan rộng tại Liên hợp quốc  

Dù ủng hộ việc kêu gọi chấm dứt "ngay lập tức" xung đột ở Dải Gaza, Tổng thống Trump nhấn mạnh Mỹ sẽ không tham gia hội nghị bên lề về giải pháp hai nhà nước do Pháp và Ả Rập Saudi đồng chủ trì. Lập trường này khiến Mỹ bị cô lập với hơn nửa số thành viên Liên hợp quốc, bao gồm cả các đối tác truyền thống, và làm nổi bật sự chia rẽ sâu sắc về vấn đề Palestine.

Về vấn đề Ukraine, ông chủ Nhà Trắng chỉ đề cập ngắn gọn rằng xung đột kéo dài đang khiến Nga "tệ đi", đồng thời tiết lộ kế hoạch gặp Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky bên lề cuộc họp tại Đại hội đồng để thúc đẩy thỏa thuận hòa bình. Bên cạnh đó, ông Trump còn khoe về sứ mệnh chống các băng đảng ma túy quốc tế, và gửi lời cảnh báo tới các tổ chức tội phạm rằng chúng sẽ bị Mỹ "thổi bay khỏi sự tồn tại" nếu đe dọa biên giới nước này. 

Ngoài ra, Tổng thống Trump đã công bố sáng kiến toàn cầu về việc sử dụng trí tuệ nhân tạo để thực thi Công ước Vũ khí Sinh học, một đề xuất hiếm hoi nhận được tiếng vỗ tay từ một số đại biểu.

Người đứng đầu nước Mỹ kết thúc bài phát biểu tại Đại hội đồng Liên hợp quốc bằng lời nhắc đến Giải Nobel Hòa bình, khi khẳng định ông không quan tâm đến "việc giành giải thưởng" mà chỉ tập trung vào việc cứu sống các sinh mạng. Tổng thống Trump cũng kêu gọi "hãy bảo vệ quyền tự do ngôn luận và biểu đạt", một thông điệp mà ông liên hệ với giá trị cốt lõi của Mỹ.

Phản ứng từ giới truyền thông nhanh chóng lan tỏa. Các nhà báo từ đài BBC mô tả bài phát biểu của ông Trump là "lửa bão", với những lời lẽ công kích châu Âu và Liên Hợp Quốc khiến hội trường im phăng phắc. Đài CNN nhấn mạnh sự cô lập của Mỹ về vấn đề Palestine, trong khi báo The Guardian chỉ trích ông Trump "làm bẽ mặt các đồng minh" bằng cách ủng hộ việc Israel sáp nhập các phần lãnh thổ của Palestine ở khu vực Bờ Tây. 

Dù bị chỉ trích, bài phát biểu của Tổng thống Trump vẫn khẳng định hình ảnh một nhà lãnh đạo không khoan nhượng, sẵn sàng thách thức trật tự toàn cầu mà ông cho là đã "suy yếu đáng kể" dưới ảnh hưởng của các thể chế toàn cầu hóa.