OPEC+ đứng giữa ngã ba đường: giữ thị phần hay ổn định giá?
Kinhtedothi - Trong khi giá dầu Brent giảm mạnh và nhu cầu được dự báo dư thừa kỷ lục, liên minh OPEC+ đang đối mặt với áp lực phải cân nhắc lại chiến lược sản lượng trong năm 2026.
Áp lực dư thừa nguồn cung ngày càng lớn
Tổ chức Các nước xuất khẩu dầu mỏ (OPEC) cùng các nước đồng minh, còn gọi là OPEC+, đã có quyết định gây chấn động thị trường vào tháng 4/2024 khi nhanh chóng khôi phục sản lượng dù nguồn cung dồi dào. Trong nỗ lực giành lại thị phần, 8 quốc gia chủ chốt trong liên minh đến nay đã khôi phục 75% sản lượng trong tổng số 3,85 triệu thùng/ngày bị cắt giảm kể từ năm 2023. Nguồn cung dầu mỏ đang được trở lại thị trường sớm hơn khoảng một năm so với dự kiến.
OPEC đối mặt thế khó trong năm 2026 giữa cảnh báo dư cung dầu mỏ tăng kỷ lục. Ảnh: Oilprice
Trong khi đó, các dấu hiệu dư cung trên thị trường ngày càng rõ rệt. Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) dự báo tình trạng dư thừa sẽ tăng lên mức kỷ lục vào năm 2026, có thể lên tới 4 triệu thùng/ngày, mức lớn nhất kể từ đại dịch Covid-19 vào năm 2020. Nguyên nhân chủ yếu do sản lượng từ các nước ngoài OPEC+ như Mỹ, Brazil và Guyana tăng mạnh, trong khi tăng trưởng nhu cầu vẫn yếu.
Giá dầu Brent hiện đã giảm 14% trong năm nay, xuống gần 64 USD/thùng, gây sức ép tài chính lớn lên nhiều thành viên OPEC+, đặc biệt là Ả Rập Saudi, quốc gia đang đối mặt thâm hụt ngân sách gia tăng và buộc phải cắt giảm đầu tư vào các dự án kinh tế trọng điểm.
Một số dự báo Phố Wall, trong đó có ngân hàng Morgan Stanley, cảnh báo giá dầu có thể tiếp tục giảm trong năm tới, và OPEC+ có thể buộc phải cắt giảm sản lượng trong năm 2026 để ngăn chặn đà lao dốc của giá “vàng đen”.
OPEC sẽ đảo ngược chính sách sản lượng?
Trước nguy cơ cung-cầu trên thị trường dầu mỏ mất cân bằng, một số chuyên gia năng lượng nhận định rằng OPEC+ có thể phải tính đến việc đảo ngược chiến lược giành lại thị phần và quay lại chính sách cắt giảm sản lượng.
Khảo sát mới nhất của cơ quan truyền thông Mỹ cho thấy khoảng 30% chuyên gia cho rằng OPEC+ sẽ giảm nguồn cung dầu mỏ vào năm 2026. Nếu điều đó xảy ra, đây sẽ là động thái cắt giảm sản lượng đầu tiên sau hơn 2 năm. Theo FGE và Rapidan Energy Group, việc OPEC+ tạm dừng tăng sản lượng trong quý 1/2026 có thể là bước mở đầu dẫn đến khả năng thống nhất các đợt cắt giảm mới.
Dù vậy, một số nhà phân tích vẫn tin rằng OPEC+ sẽ kiên định với chính sách sản lượng hiện tại. Chuyên gia Jorge Leon từ Rystad Energy nhận định: “Tôi không cho rằng OPEC+ sẽ cắt giảm sản lượng vào năm 2026. OPEC+ đã xác định rõ ràng hướng đi, đó là giành lại thị phần”.
Theo khảo sát của Bloomberg, phần lớn nhà giao dịch dầu mỏ không kỳ vọng OPEC+ sẽ cắt giảm sản lượng dầu trong năm 2026, mặc dù các dự báo cho thấy dư cung toàn cầu có thể đẩy giá dầu xuống thấp hơn. Khoảng 2/3 trong số 25 nhà môi giới và chuyên gia tham gia cuộc khảo sát cho rằng OPEC+ sẽ không cắt giảm sản lượng dầu trong năm tới.
Giới chuyên gia nhận định OPEC+ chỉ có thể thực sự thay đổi lập trường nếu giá dầu giảm sâu hơn nữa. Chuyên gia Greg Brew của Eurasia Group, cho rằng việc đảo ngược chính sách sản lượng chỉ xảy ra nếu nhu cầu giảm mạnh, giá dầu rơi xuống dưới 50 USD/thùng, và các lãnh đạo OPEC nhận thấy cần thiết phải quay lại mục tiêu giữ ổn định thị trường.
Diễn biến trên thị trường dầu mỏ hiện tại đang khiến OPEC+ rơi vào vào thế tiến thoái lưỡng nan: hoặc tiếp tục đẩy mạnh chiến lược giành lại thị phần như hiện nay, hoặc phải cân nhắc cắt giảm sản lượng để hỗ trợ giá dầu. Ông Bob McNally, Chủ tịch Rapidan Energy, cảnh báo rằng nếu không có biến động địa chính trị hoặc lệnh trừng phạt mới nhằm vào Iran hay Nga, OPEC+ sẽ cần “một đợt cắt giảm sản lượng đáng kể” để ngăn chặn giá dầu giảm sâu.
