Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 4, Quốc hội khoá XV, chiều 4/11, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông cùng các thành viên Chính phủ liên quan tiếp tục trả lời chất vấn đối với nhóm vấn đề thứ 2 thuộc lĩnh vực thông tin và truyền thông. Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương cho biết trong phiên làm việc buổi sáng đã có 32 đại biểu đặt câu hỏi chất vấn, 13 đại biểu tranh luận, Bộ trưởng đã trả lời và làm rõ nhiều vấn đề.
Trong đầu giờ chiều 4/11, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông giải đáp chất vấn 5 câu hỏi được các ĐB nêu ra cuối giờ sáng.
Xây dựng cơ sở dữ liệu về lộ, lọt thông tin
Trả lời câu hỏi của ĐB Trình Lam Sinh về các cuộc gọi lừa đảo biết đầy đủ thông tin về người dân nên dễ tin, dễ bị lừa, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết có nguyên nhân kỹ thuật và nguyên nhân phi kỹ thuật. Nguyên nhân kỹ thuật là một số tổ chức, doanh nghiệp thu thập thông tin cá nhân chưa đảm bảo an toàn, bị hacker tấn công lấy cắp dữ liệu. Hiện nay trên chợ đen bán dữ liệu Việt Nam, theo báo cáo của ngành công an có đến 1.300 GB, tính ra hàng tỷ thông tin.
Trong khi đó, nguyên nhân phi kỹ thuật là người dân dễ dãi trong việc cung cấp thông tin của cá nhân mình. Cũng có việc một số doanh nghiệp quản lý nội bộ kém để cho nhân viên dữ liệu lấy thông tin của doanh nghiệp bán ra bên ngoài. Bộ Thông tin và Truyền thông đã ban hành một bộ cẩm nang về an toàn thông tin, trong đó có một nội dung rất quan trọng về cách thức để người dân bảo vệ dữ liệu cá nhân của mình.
Hiện nay, Bộ cũng đã xây dựng một cơ sở dữ liệu về lộ, lọt thông tin thông qua các doanh nghiệp, các tổ chức quốc tế. Hiện nay có 120 triệu thực thể thông tin có thể bị lộ lọt, người dân có thể tra cứu để biết mình có bị lộ lọt thông tin không. Bên cạnh đó, một trong những giải pháp rất tốt là yêu cầu các cơ quan nhà nước yêu cầu các doanh nghiệp có chăm sóc khách hàng khi muốn tiếp cận người dân, khách hàng thì làm việc với nhà mạng để hiện tên chứ không hiện số điện thoại.
Bên cạnh đó, Bộ phối hợp với Bộ Công an điều tra, xử lý một số vụ mua bán thông tin, dữ liệu cá nhân để răn đe, truyền thông rộng rãi và thanh tra các nhà mạng toàn diện về vấn đề bảo vệ dữ liệu cá nhân.
Trả lời câu hỏi của ĐB Đồng Ngọc Ba (Đoàn Bình Định), Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cho biết cơ sở dữ liệu dân cư quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý. Bộ Công an sẽ trực tiếp cấp xác thực, nhưng khi đơn vị sự nghiệp hoặc một doanh nghiệp làm cần có điều kiện, trong đó quy định này thuộc Bộ Công an. Bộ trưởng khẳng định, xác thực điện tử trên cơ sở dữ liệu dân cư là một phần nhỏ của thị trường hợp xác thực điện tử, do vậy vẫn đảm bảo tính cạnh tranh theo cơ chế thị trường lĩnh vực xác thực điện tử nói chung.
Về quảng cáo thực phẩm chức năng sai sự thật, phản cảm xảy ra trên nền tảng xuyên biên giới, chủ yếu khi xem Youtube như ĐB Huỳnh Thị Phúc (Đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu) đã nêu, Bộ trưởng cho biết, đây là thuật toán hướng đối tượng của các nền tảng xuyên biên giới, cũng là một mô hình kinh doanh của họ.
Cơ quan quản lý nhà nước chưa có công cụ để phát hiện ra các quảng cáo mang tính đối tượng này. Cách xử lý hiện nay là người dân có thể chụp ảnh màn hình gửi đến Bộ Thông tin Truyền thông, Bộ dùng ảnh này yêu cầu các nền tảng gỡ. Hiện nay trên 2.000 quảng cáo sai sự thật, quảng cáo về thực phẩm chức năng phản cảm đã được gỡ xuống
Tại phiên chất vấn, ĐB Nguyễn Hoàng Bảo Trân (Đoàn ĐBQH Bình Dương) đề xuất ý tưởng mỗi người dân có một tài khoản đào tạo miễn phí cả đời. Bộ trưởng rất hoan nghênh và cho biết Bộ Thông tin và Truyền thông xin phép được nghiên cứu ý tưởng này sẽ sớm có đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc xây dựng một nền tảng đào tạo trực tuyến phục vụ cho công việc học cả đời của người dân Việt Nam.
Bên cạnh đó, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng nêu các giải pháp nhằm giải quyết vấn đề đại biểu nêu về cơ sở dữ liệu đất đai chậm.
Phiên chất vấn diễn ra sôi nổi, trách nhiệm, thẳng thắn
Kết thúc phần trả lời chất vấn, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng đánh giá, các câu hỏi ngày hôm nay rất đa dạng, trách nhiệm và đặc biệt đã mở ra nhiều cách tiếp cận mới giúp cho ngành thông tin và truyền thông phát triển.
Bộ trưởng cũng nhấn mạnh một số quan điểm quản lý của ngành, đó là: Ngành nào quản lý cái gì trong thế giới thực thì lên không gian mạng quản lý cái đó; Dữ liệu cá nhân là tài sản của cá nhân, mỗi người phải biết tự bảo vệ; Nền tảng số Việt Nam là lời giải căn bản cho chuyển đổi số Việt Nam; Đại học số là lời giải nhân lực số Việt Nam; Để phát triển không gian mạng lành mạnh, an toàn, vừa hoàn thiện thể chế, vừa xây dựng văn hóa số. Năm 2023 sẽ là năm dữ liệu số, trong đó tập trung giải quyết các vấn đề dữ liệu số, nâng cao nhận thức…
Phó Chủ tịch Quốc hội Trần Quang Phương nhận định, phiên chất vấn diễn ra sôi nổi, trách nhiệm, thẳng thắn và xây dựng, các câu hỏi của các vị ĐB Quốc hội đã bám sát nội dung thuộc phạm vi chất vấn cụ thể, rõ ràng, ngắn gọn theo tinh thần đổi mới hoạt động chất vấn của Quốc hội.
Phó Chủ tịch Quốc hội đánh giá cao Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông đã nắm rõ các vấn đề, thể hiện kinh nghiệm quản lý lĩnh vực, có sự chuẩn bị khá tốt về nội dung, trả lời thẳng thắn các vấn đề mà đại biểu Quốc hội quan tâm. Giải trình đầy đủ các vấn đề còn bất cập, đề xuất một giải pháp nhằm khắc phục những tồn tại, hạn chế thời gian qua.
Tại phiên chất vấn, có 33 ĐB Quốc hội đặt câu hỏi, 10 ĐB phát biểu tranh luận. Còn 54 ĐB Quốc hội đăng ký phát biểu, 3 ĐB đăng ký tranh luận nhưng chưa được đặt câu hỏi, đề nghị gửi câu hỏi bằng văn bản theo quy định.
