Quỹ dịch vụ viễn thông công ích giải ngân chậm
Tiếp theo chương trình làm việc của Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khoá XV, ngày 22/6, phát biểu giải trình, làm rõ các vấn đề đại biểu Quốc hội đã nêu về dự thảo Luật Viễn thông (sửa đổi), Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) Nguyễn Mạnh Hùng cho biết, Bộ sẽ tiếp tục nghiên cứu kỹ để tiếp thu, giải trình, đặc biệt là các vấn đề như: Cân đối giữa quy định cứng, nguyên tắc của luật và sự linh hoạt ở tầm nghị định đối với những vấn đề mới, công nghệ mới, dịch vụ mới đang có sự thay đổi nhanh. Cân đối giữa quản lý và phát triển, giữa phát triển và bền vững cũng như hài hòa lợi ích của 3 nhà, nhà dân, nhà cung cấp dịch vụ và Nhà nước; vấn đề quản lý thì tối thiểu nhưng thực thi thì thật nghiêm minh...
Làm rõ một số vấn đề, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng thông tin, đối với ý kiến đại biểu Quốc hội nêu về Quỹ dịch vụ viễn thông công ích. Quỹ này thực ra là Quỹ dịch vụ phổ cập, quốc gia nào thì cũng phải đặt mục tiêu phổ cập viễn thông, phổ cập Internet, phủ sóng vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, nhất là để phát triển kinh tế số, xã hội số.
Ở Việt Nam, quỹ này cơ bản lại giao cho chính các nhà mạng thực hiện, tức là cơ bản nhà mạng nhận lại tiền đóng góp của mình để thực hiện phổ cập dịch vụ. Phổ cập 2G xong thì đến 3G, rồi 4G, 5G và tiếp tục không dừng lại. Quỹ đã góp phần tích cực để Việt Nam có vùng phủ sóng rộng, người dân được phổ cập dịch vụ và có điện thoại vào loại nhóm đầu trên thế giới.
Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ TT&TT, vừa qua vận hành của quỹ có một số bất cập như giải ngân chậm, tồn quỹ, cần phải điều chỉnh các quy định trong dự thảo luật theo hướng xác định rõ mục tiêu, cách thức thu, quản lý, sử dụng để quỹ vận hành tốt hơn thay vì dừng hoạt động của quỹ như là ý kiến của nhiều đại biểu.
Quỹ dịch vụ phổ cập của chúng ta ngoài phủ sóng vùng khó khăn còn hỗ trợ bà con vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo cả thiết bị và chi phí sử dụng dịch vụ ở mức cơ bản. Các chương trình giảm nghèo của Nhà nước đều dùng quỹ này để hỗ trợ bà con. Bộ trưởng Bộ TT&TT đề nghị Quốc hội xem xét cho tiếp tục duy trì quỹ này. Bộ sẽ báo cáo Chính phủ xin Quốc hội cho đổi tên quỹ thành Quỹ dịch vụ phổ cập và thay đổi một số cơ chế để khắc phục các tồn tại.
Đấu giá tài nguyên viễn thông sẽ do thị trường quyết định
Về trung tâm dữ liệu và dịch vụ điện toán đám mây, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, Trung tâm dữ liệu và điện toán đám mây rồi cũng phải được quản lý ở đâu đó để chính danh, để giải quyết các tranh chấp, các vấn đề phát sinh giữa các doanh nghiệp và đảm bảo chất lượng với khách hàng; để Nhà nước đảm bảo sự phát triển theo chiến lược, theo quy hoạch, theo tiêu chuẩn và quy chuẩn. Bộ trưởng cho rằng, Luật Đầu tư đã xác định trung tâm dữ liệu là ngành nghề kinh doanh có điều kiện nhưng đến nay chưa có quy định chuyên ngành về điều kiện kinh doanh trung tâm dữ liệu, đưa vào viễn thông để quản lý.
Tiếp thu ý kiến của nhiều đại biểu Quốc hội, Bộ TT&TT sẽ đề xuất Chính phủ chỉnh lý, quy định theo hướng quản lý mềm giống như nhiều quốc gia khác, để tạo ra sự phát triển mạnh mẽ của loại hình hạ tầng và dịch vụ này nhưng vẫn đảm bảo an toàn, an ninh và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Về tỷ lệ góp vốn của nhà đầu tư nước ngoài thì cho phép đến 100%, các doanh nghiệp trong và ngoài nước để quản lý như nhau, không bảo hộ ngược.
Đối với dịch vụ OTT viễn thông, đây là các dịch vụ nhắn tin thoại giống như dịch vụ viễn thông cơ bản nhưng được cung cấp bởi công nghệ Internet. Quan điểm của Bộ TT&TT là quản lý dịch vụ không phụ thuộc vào công nghệ, nhưng dịch vụ OTT viễn thông thì không có hạ tầng, người dùng dễ thay đổi nhà cung cấp, do thủ tục đăng ký dịch vụ đơn giản, thị trường thì rất cạnh tranh vì nhiều nhà cung cấp, do vậy quản lý phải ít hơn, phải mềm hơn dịch vụ viễn thông truyền thống.
Bộ Thông tin và Truyền thông nhận thấy nhiều ý kiến của đại biểu Quốc hội là xác đáng, cơ bản là quản lý cần mềm hơn, nhẹ tay hơn, không phát sinh thêm nhiều chi phí tuân thủ cho nhà cung cấp dịch vụ. Bộ TT&TT nghiên cứu tiếp thu theo các hướng: Quản lý thì ở mức tối thiểu nhưng xử phạt thì nghiêm minh. Quản lý cơ bản dựa trên những gì mà nhà cung ứng dịch vụ đã có để tránh phát sinh thêm chi phí tuân thủ. Quản lý sẽ không phân biệt nhà cung cấp dịch vụ lớn hay nhỏ, thu tiền hay không thu tiền, trong nước hay ngoài nước, vì quản lý đã ở mức tối thiểu thì không cần phân biệt. Yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ phải minh bạch thông tin đối với khách hàng về giá, về điều kiện hợp đồng, về chất lượng dịch vụ nếu có...
Về đấu giá tài nguyên viễn thông, Bộ trưởng Bộ TT&TT cho biết, nội dung sửa đổi quan trọng nhất là mã đẹp, số đẹp sẽ do thị trường quyết định, không do cơ quan nhà nước quyết định như trước đây.
Giá khởi điểm đấu giá sẽ cố định và không phải thực hiện việc xác định giá khởi điểm vì số lượng số đẹp là rất nhiều. Thế nào là đẹp cũng khác nhau với từng người, rất khó xác định mã và số mang ra đấu giá không ai mua thì sẽ cấp trực tiếp cho doanh nghiệp, với cơ chế mới rõ ràng hơn, dễ làm hơn, minh bạch hơn trong dự thảo luật, sẽ tạo điều kiện cho Chính phủ quy định chi tiết để thực thi một cách hiệu quả.
