3 nguyên nhân gây ngập Tam Kỳ
Ông Nguyễn Phú - Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Quảng Nam đã giải trình về các giải pháp đồng bộ, căn cơ chống ngập úng TP Tam Kỳ, các vùng phụ cận và các đô thị trên địa bàn tỉnh.
Theo ông Phú, do diễn biến phức tạp của thời tiết cực đoan, biến đổi khí hậu, nhất là từ năm 2018 đến nay ngày càng gia tăng, không những ngập lụt cho các đô thị mà còn gây sạt lở đất, triều cường, xói lở bờ biển, bờ sông ngày càng nghiêm trọng.
Trước những thách thức, khó khăn trên, Sở Xây dựng đã chủ động phối hợp với Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng nghiên cứu đề tài “Đánh giá diễn biến ngập lụt và đề xuất giải pháp ứng phó ngập lụt TP Tam Kỳ trong bối cảnh đô thị hóa và biến đổi khí hậu” với mục đích tìm ra các nguyên nhân và đưa ra những giải pháp thiết thực đưa vào công trình thực tiễn, nhằm giảm ngập một cách bền vững cho thành phố.
Ngày 25/11 vừa qua, đơn vị đã phối hợp với Trường Đại học Bách khoa Đà Nẵng tổ chức hội thảo “Đánh giá hiện trạng và xác định nguyên nhân ngập lụt TP Tam Kỳ và vùng phụ cận” và cơ bản đã tìm ra được nguyên nhân.
Cụ thể, có 3 nguyên nhân như sau: Thứ nhất do ảnh hưởng của biến đổi khí hậu khiến lượng mưa lớn bất thường xảy ra thường xuyên và chế độ bán nhật triều ảnh hưởng đến các sông Bàn Thạch, Kỳ Phú, Tam Kỳ, Trường Giang. Khi mực nước sông Bàn Thạch dâng khoảng 2,5 mét thì hệ thống thoát nước TP Tam Kỳ không thoát được ra sông Bàn Thạch tại các cửa thoát trên tuyến đê Bàn Thạch, đường Bạch Đằng. Đài Khí tượng thủy văn Quảng Nam thống kê, giai đoạn 1999 - 2021, trên sông Tam Kỳ đã xuất hiện 14 đơt lũ lụt (trung bình 2 năm xảy ra 1 đợt lũ lụt). Ngoài trận lũ lịch sử tháng 11/1999, thì các năm 2018, 2020 và 2021 liên tiếp xuất hiện lũ trên báo động 3, gây ra ngập lụt diên rộng.
Thứ hai, lượng nước ngoại lai từ các huyện Thăng Bình, Phú Ninh chảy về các sông quá lớn. Khu dân cư và các tuyến đường có cao trình nhỏ hơn 3 mét thường xuyên ngập khi có triều cường và mưa lớn do mực nước sông cao nên khả năng thoát của các cống đầu nối với các sông Bàn Thạch giảm. Ngoài ra, từ phía Tây 2 đường Nguyễn Hoàng đổ vào nội đô Tam Kỳ gây khó khăn cho việc tiêu thoát nước ra sông dẫn đến ngập úng cục bộ.
Thứ ba, lũ rút khá chậm là do khả năng tiêu thoát lũ tự nhiên của sông Bàn Thạch kém và rất kém nếu khi có triều cường và hiệu ứng ô trữ nước được hình thành từ các tuyến đường giao thông. Do lòng dẫn thoát lũ qua đoạn này bị thu hẹp.
Các giải pháp được đưa ra như sau: Cần hạ thấp mực nước lũ trên sông Bàn Thạch đoạn chảy qua Tam Kỳ; kiểm soát lũ từ lưu vực trũng phía Tây đổ qua cống Ông Dung vào hồ Duy Tân bằng cách nghiên cứu kiểm soát và chuyển hướng dòng chảy ra sông Tam Kỳ; dự báo diễn biến ngập lụt Tam Kỳ và vùng phụ cận theo các kịch bản quy hoạch, biến đổi khí hậu và tình huống xả lũ khẩn cấp của hồ Phú Ninh.
Bí thư Thành ủy Tam Kỳ Trần Nam Hưng cho biết thêm, nội thị Tam Kỳ năng lực thoát nước cục bộ rất kém, nguyên nhân là do cống quá nhỏ, xuống cấp, khớp nối hạ tầng cống nước ra hệ thống thoát nước chính cũng rất tệ. Bí thư Thành ủy Tam Kỳ cho rằng, cần phải có nguồn lực lớn, giải pháp thực hiện một cách đồng bộ.
Quảng Nam được ủy quyền đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu
Về việc sớm đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu, ông Phạm Văn Đốc - Bí thư huyện ủy Tiên Phước chất vấn, việc kéo dài nhiều năm qua đã gây ra những hệ lụy rất lớn, trong đó cứ vào mùa mưa, nước sông Tiên đoạn chảy qua địa phương lại đục ngầu. Nhiều gia súc, gia cầm uống nước trên sông này bị chết, cá cũng chết nổi trên sông.
Ông Trần Thanh Hà- Giám đốc Sở TN&MT tỉnh Quảng Nam cho biết, tại diễn đoàn Quốc hội vừa qua, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Quảng Nam Lê Văn Dũng đã chất vấn Bộ Trưởng Bộ TN&MT về vấn đề này. Đơn vị cũng trăn trở về việc đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu. Tuy nhiên, về thẩm quyền thì việc đóng cửa mỏ vàng này thuộc về Bộ TN&MT.
Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam Trần Văn Tân thông tin thêm, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản tham mưu cho phép Bộ TN&MT ủy quyền cho tỉnh Quảng Nam đóng cửa mỏ vàng Bồng Miêu.
