Lúng túng trong lần đầu thực hiện
Chính sách hỗ trợ, biểu dương khen thưởng đối với hộ gia đình, thôn xã, huyện thoát nghèo vùng miền núi tỉnh Quảng Ngãi (gồm các huyện miền núi và các xã miền núi thuộc huyện đồng bằng), giai đoạn 2016 - 2020 được thực hiện theo Nghị quyết 1/2017/NQ-HĐND ngày 30/3/2017 của HĐND tỉnh và Quyết định 37/2017/QĐ-UBND ngày 2/6/2017 của UBND tỉnh Quảng Ngãi.
Thực hiện chính sách này, năm 2018, trên cơ sở đề nghị của các địa phương và sở, ngành chức năng, UBND tỉnh Quảng Ngãi phân bổ hơn 27,9 tỷ đồng để hỗ trợ cho 1.584 hộ thoát nghèo và thoát cận nghèo, 2.786 lượt học sinh là con của các hộ này và 2.178 hộ thoát cận nghèo 2 năm liên tục 2016 - 2017.
Kết quả, đã chi hơn 26,9 tỷ đồng, còn lại hơn 1 tỷ đồng không chi nộp ngân sách tỉnh. Sau đó, do phát sinh nhiều vướng mắc nên tạm dừng triển khai việc hỗ trợ.
Theo kết luận thanh tra số 77/KL-UBND mới đây về việc việc thực hiện chính sách hỗ trợ, biểu dương khen thưởng đối với hộ gia đình, thôn xã, huyện thoát nghèo vùng miền núi tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2016 - 2020 do Chủ tịch UBND tỉnh ký ban hành, việc thực hiện chính sách trên đã có nhiều sai sót, vi phạm như hỗ trợ không đúng đối tượng, mức hỗ trợ không đúng quy định... gây ảnh hưởng đến hiệu quả của chính sách và quyền lợi của người dân.
Đáng chú ý, tất cả trường hợp là hộ gia đình thoát nghèo, thoát cận nghèo và con của hộ thoát nghèo đã được chi trả tiền hỗ trợ trong đợt đầu tiên vào năm 2018 đều chưa đủ thời gian thoát nghèo, thoát cận nghèo 2 năm liên tục theo chính sách đã quy định.
Thủ tục và đối tượng hỗ trợ cũng có nhiều sai sót, vi phạm. Cụ thể, hỗ trợ không đúng đối tượng cho 52 hộ ở các huyện: Trà Bồng, Bình Sơn, Sơn Tịnh, Mộ Đức và thị xã Đức Phổ không phải là hộ nghèo, hộ cận nghèo giai đoạn 2016 - 2020 nhưng UBND các xã vẫn đưa vào danh sách đề nghị và đã được nhận hỗ trợ với tổng số tiền 335 triệu đồng.
Hỗ trợ không đúng đối tượng cho 264 hộ ở các huyện: Sơn Tịnh, Nghĩa Hành, Trà Bồng, Ba Tơ, Sơn Hà và thị xã Đức Phổ mới chỉ thoát nghèo hoặc thoát cận nghèo 1 năm với tổng số tiền đã nhận hơn 1,8 tỷ đồng, trong khi quy định của chính sách phải 2 năm liên tục mới được hỗ trợ.
Qua thanh tra còn phát hiện nhiều trường hợp chi mức hỗ trợ không đúng với quy định của chính sách, được hỗ trợ sau đó lại tái nghèo, tái cận nghèo nhưng không có tài liệu chứng minh lý do bất khả kháng.
Ngoài ra, có 130 học sinh tại thị xã Đức Phổ và các huyện: Trà Bồng, Bình Sơn, Sơn Tịnh, Mộ Đức, Sơn Hà được hỗ trợ chi phí học tập không đúng đối tượng với tổng số tiền 117 triệu đồng, vì có cha mẹ không thuộc đối tượng thụ hưởng chính sách. Trong khi đó, nhiều học sinh đủ điều kiện nhưng lại không được hưởng chính sách.
Theo kết luận thanh tra trên, chính sách hỗ trợ, biểu dương khen thưởng đối với hộ gia đình, thôn xã, huyện thoát nghèo vùng miền núi tỉnh Quảng Ngãi giai đoạn 2016 - 2020 là chính sách đặc thù, lần đầu thực hiện nên đã có những lúng túng nhất định trong cả quá trình tham mưu xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện dẫn đến những sai sót, vi phạm làm ảnh hưởng đến tính hiệu lực, hiệu quả của chính sách và quyền lợi của người dân.
Thu hồi tiền chi sai, yêu cầu xử lý kỷ luật
Với những thiếu sót, sai phạm mà kết luận thanh tra đã chỉ ra, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi yêu cầu thu hồi nộp lại ngân sách tỉnh toàn bộ số kinh phí hơn 26,9 tỷ đồng thực tế đã chi hỗ trợ vào năm 2018. Vì tại thời điểm hỗ trợ năm 2018 các trường hợp này chưa thoát nghèo, thoát cận nghèo đủ 2 năm liên tục nên chưa đủ điều kiện hỗ trợ. Nhiệm vụ này được giao cho Chủ tịch UBND các huyện, thị xã thực hiện.
Đối với việc xử lý trách nhiệm, Chủ tịch UBND thị xã Đức Phổ và các huyện: Ba Tơ, Minh Long, Sơn Hà, Sơn Tây, Trà Bồng, Sơn Tịnh, Bình Sơn, Nghĩa Hành, Tư Nghĩa và Mộ Đức căn cứ vào kết luận thanh tra tổ chức họp tập thể lãnh đạo để kiểm điểm trách nhiệm đối với các sai sót trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thuộc trách nhiệm của chủ tịch và các phó chủ tịch.
Qua kiểm điểm trách nhiệm phải có đề xuất hình thức xử lý kỷ luật đối với các cá nhân có liên quan trực tiếp đến việc chi sai. Đồng thời, chỉ đạo việc kiểm điểm làm rõ trách nhiệm và phải có hình thức xử lý kỷ luật đối với cán bộ, công chức, viên chức có liên quan trực tiếp đến việc chi sai. Bên cạnh đó, tích cực chỉ đạo thu hồi tiền chi sai dối tượng, sai chính sách để nộp ngân sách, bổ sung nguồn để tiếp tục thực hiện chính sách trên địa bàn.
Trưởng Ban Dân tộc tỉnh tổ chức họp tập thể lãnh đạo Ban để kiểm điểm trách nhiệm đối với các sai sót trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành thuộc trách nhiệm của Trưởng ban và các phó trưởng ban về các nội dung được thanh tra.
Qua kiểm điểm trách nhiệm phải có đề xuất hình thức xử lý kỷ luật đối với các cá nhân trực tiếp chịu trách nhiệm về việc tham mưu xây dựng, ban hành và thực hiện chính sách này. Đồng thời, chỉ đạo tổ chức kiểm điểm trách nhiệm và phải có hình thức xử lý kỷ luật đối với các cá nhân trực tiếp tham mưu xây dựng, ban hành và thực hiện chính sách.
Một số lãnh đạo cấp sở cũng được yêu cầu rút kinh nghiệm đối với các thiếu sót đã chỉ ra trong kết luận thanh tra, chỉ đạo chấn chỉnh trong nội bộ cơ quan để đảm bảo công tác tham mưu không phạm phải khuyết điểm tương tự.
