Người nhổ bỏ, người ngó lơ
Bà Nguyễn Thị Ngọc Ánh (thôn Bình Đông, xã Nghĩa Hà, TP Quảng Ngãi) vừa nhổ bỏ 2 sào ớt đang mùa thu hoạch.
“Ớt mới lên, chưa ăn được đợt nào trong vụ này nhưng đành nhổ bỏ vì giá thấp quá, thương lái ép giá từng ngày. Hôm nay còn có 4.500kg, phải nhặt luôn cuống ớt thì người ta mới mua, giá 7.000đ/ kg”, bà Ánh ngao ngán.
Vụ trước thấy giá ớt tốt quá, nên vụ này bà Ánh “chơi lớn”, đầu tư trồng 7 sào ớt. Hiện giờ còn 5 sào, bà phấp phỏng đợi thị trường khởi sắc để gỡ gạc lại. Ruộng ớt 2 sào vừa nhổ bỏ, bà Ánh dự tính sẽ dọn dẹp lại rồi tỉa bắp. Số tiền đầu tư cho giống, thuốc, chưa kể công chăm sóc coi như đổ bỏ.
Đầu trên, xóm dưới, ai cũng than: “Chưa có khi nào ớt “bể” như năm nay!”. Theo chia sẻ của người trồng ớt, thời điểm này năm ngoái, dù việc xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc có nhiều khó khăn nhưng vẫn không đến nỗi gây thua lỗ cho nông dân. Còn năm nay, ớt đầu vụ có giá khoảng 30.000 đồng/ kg, người trồng đang hy vọng thì liền sau đó chỉ 3-4 ngày, giá ớt tụt dốc không phanh và kéo dài cho đến nay. Hiện trung bình chỉ có 5.000-6.000kg/ kg, thậm chí có ngày chỉ còn 4.000- 4.500 đồng/kg.
Ông Võ Văn Hải (thôn Hội An, xã Nghĩa Hà) trồng hơn 1 sào ớt. Cả tuần nay, ớt chín rục ngoài đồng nhưng giá cả quá thấp nên anh bỏ lơ, không buồn hái.
“Hái thì tốn cả ngày công mà chẳng thu được gì, nghĩ tới nghĩ lui chán. Mới hôm rồi bán được dăm ký rồi bỏ đấy, không hái nữa. Xứ này trồng ớt nhiều, nhưng giá như hiện nay buồn quá, hái chỉ thêm tốn công. Nếu tình hình không khá hơn, chắc thêm nhiều người nhổ bỏ”, ông buồn thiu.
Năng suất cao, màu ớt đẹp nhưng giá thì quá rẻ. Với tình hình hiện nay, bình quân mỗi sào, người trồng lỗ gần 5 triệu đồng.
50kg ớt không đủ thuê nhân công một ngày
Gần trưa, vợ chồng ông Nguyễn Sửu (thôn Hội An, xã Nghĩa Hà) vẫn còn đội nắng hái ớt giữa ruộng. 2 sào ớt tốt tươi, ngang cổ người lớn đang đợt chín rộ, trĩu cành. Bỏ thì xót, mấy ngày nay, ông 73 tuổi, bà 72 tuổi động viên nhau ra hái, vớt vát được chừng nào hay chừng đó.
“Công thuê hái ớt cao lắm, 150.000-180.000 đồng/người/ ngày, tính luôn cả tiền ăn xế, nửa buổi. Ngày họ hái bình quân 40-50kg, với giá cả hiện nay bán số ớt này không đủ trả công, còn tiền đầu tư, chăm sóc là mất trắng rồi đó. Thuê người hái thì coi như đã lỗ càng lỗ, giờ cố hái được bao nhiêu thì hái, bán ra thu lại ít tiền, có còn hơn không”, ông Sửu cho hay.
Xã Nghĩa Hà được xem là vựa ớt của TP Quảng Ngãi. Điều kiện thổ nhưỡng và thời tiết thuận lợi khiến nơi đây trở thành vùng “hút” thương lái tứ phương về thu mua. Có năm, một sào ớt có thể lời được 1 chỉ vàng. Còn bây giờ, với giá cả chạm đáy, tiểu thương thưa vắng, người trồng thì có thể thở dài, buồn bã.
Ông Lê Văn Nghĩa- Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp xã Nghĩa Hà nhiều ngày qua chạy đôn chạy đáo tìm kiếm các mối quan hệ để thu mua ớt nhưng tình hình vẫn rất bi quan.
“Ở khắp nơi đều như thế, doanh nghiệp ở nơi khác họ cũng lơ là, không mua. Năm nay thời tiết thuận nên ớt đẹp lắm, 1 sào thu được hơn 1 tấn là chuyện bình thường. Có điều giá ở khoảng 10.000 đồng/kg thì mới hòa vốn, có lãi thì phải 12.000- 15.000 đồng/kg, còn giá rẻ bèo như bây giờ, chỉ có lỗ nặng”, ông Nghĩa cho hay.
Không riêng tại TP Quảng Ngãi, người trồng ớt tại nhiều địa phương trong tỉnh cũng đang lo lắng từng ngày. Riêng huyện Bình Sơn, năm nay có đến hơn 400ha trồng ớt, người dân phấp phỏng với thị trường và cố gắng chờ giá ớt cải thiện trong thời gian tới.
Theo ngành nông nghiệp huyện Bình Sơn, những năm qua, phần lớn ớt tại Quảng Ngãi đều được xuất thô bán sang thị trường Trung Quốc, nhưng năm nay, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19, việc xuất khẩu gặp nhiều khó khăn. Lượng ớt mà thị trương tiêu thụ chấp nhận giảm tới hơn một nửa so với mọi năm. Đặc biệt, từ ngày 1/4, thời điểm ớt chín rộ, thương lái Trung Quốc lại ngưng nhập ớt, trong khi đó diện tích ớt trồng tại địa phương lại tăng hơn so với mọi năm ước trên 50ha, cung vượt cầu kéo theo giá giảm mạnh.
Qua tìm hiểu, chính quyền các địa phương ở Quảng Ngãi đều không khuyến khích mở rộng diện tích canh tác ớt, nhưng vì có thời điểm giá ớt quá cao nên người dân vẫn đổ xô trồng loại cây này. Thị trường bấp bênh, trong khi đó diện tích trồng cứ mở rộng mãi cũng đã góp phần làm giá cả tụt dốc không phanh. Việc đầu tư mang tính may rủi, không hề có quy hoạch đã làm cho bà con nông dân trở thành nạn nhân, gánh chịu thiệt hại về kinh tế.
Giá chạm đáy, nhiều hộ trồng ớt sau khi thu hoạch xong lựa chọn phương án đem phơi. Biết là tiểu thương rất hiếm khi thu mua loại ớt này nhưng vẫn hy vọng bán được một ít để làm sa tế, tương ớt, ớt bột khô.
Đang chính vụ, đi qua các trục đường ở những địa phương trồng ớt, không khó để bắt gặp các thảm ớt đỏ tươi kéo dài hàng km. Giữa cơn nắng như đổ lửa của tiết trời sắp vào hè, người dân gom từng bao ớt lớn mới thu hoạch ra phơi. Vị ớt nồng sực trong không gian, xộc thẳng vào mắt vào mũi. Cay xè!
