Xã Phổ Cường (thị xã Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi), hiện là một trong những khu vực bị hạn nặng nề nhất. Nỗ lực cứu ruộng lúa của gia đình, chị Phạm Thị Thắm (xã Phổ Cường) phải dùng ống nhựa để dẫn nước từ kênh về.
| Nhiều diện tích đất nông nghiệp phải bỏ hoang vì khô hạn. |
“Dùng cách này tránh được việc nước thấm vào kênh nội đồng, hao phí hết nước. Bây giờ khô hạn cả rồi, không còn cách nào khác”, chị Thắm chia sẻ.
Theo người dân, đây là năm khốc liệt nhất mà họ từng chứng kiến. Toàn xã đã có khoảng 700 ha đất sản xuất nông nghiệp không thể canh tác, phải bỏ hoang.
Để cứu vãn tình thế, nhiều giải pháp tạm thời cũng được chính quyền địa phương triển khai như: Chỉ đạo người dân khơi thông các tuyến kênh, mương để dẫn nước từ Ao Vuông về ruộng, đồng thời, xin nước từ hồ chứa nước Liệt Sơn (xã Phổ Hòa) để bổ sung.
“Xã đề nghị xả nước từ 7 - 12 ngày nhưng đơn vị quản lý hồ chứa nước Liệt Sơn chỉ đồng ý xả nước trong 3 ngày nên khả năng chỉ cứu được chừng 50 - 60ha. Diện tích còn lại nếu sắp tới không mưa mà vẫn tiếp tục nắng kéo dài sẽ mất trắng”, ông Võ Cương - Phó chủ tịch UBND xã Phổ Cường thông tin.
Còn tại huyện đảo Lý Sơn, nắng nóng khốc liệt đã khiến diện tích trồng hành sụt giảm đáng kể. Hiện chỉ có 40ha được xuống giống vụ này, giảm đến 60% so với những vụ trước. Một số hộ chọn cách giảm diện tích canh tác, một số khác sau khi thu hoạch xong vụ hành đầu tiên của năm 2020 thì quyết định không trồng tiếp bởi tình hình nguồn nước khan hiếm, cây hành khó sống nổi.
| Nông dân Lý Sơn thu hoạch hành tím. |
Theo ông Đặng Tấn Thành - Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn, thời tiết khắc nghiệt đã khiến mực nước ngầm ở Lý Sơn liên tục giảm, gây khó khăn lớn cho việc trồng loại cây nông nghiệp chủ lực của huyện đảo là hành, tỏi. Trong 2 năm liên tiếp, diện tích trồng hành đã giảm mạnh do thiếu nước.
Năm 2020, huyện Lý Sơn dự kiến trồng khoảng 700ha hành trên 4 vụ. Tuy nhiên, đến nay, diện tích đang giảm sút hơn rất nhiều so với kế hoạch vì khô hạn. Chính quyền địa phương đã khuyến cáo người dân chuyển đổi cây trồng từ hành, tỏi sang những cây trồng cạn để đảm bảo thu nhập cho các hộ nông dân trong mùa nắng nóng.
Theo số liệu thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNN) tỉnh Quảng Ngãi, hiện lượng nước tại 124 hồ chứa nước trên địa bàn tỉnh chỉ đạt 76% so với cùng kỳ năm ngoái. Do vậy, khoảng 6.670ha diện tích cây trồng có khả năng bị hạn nặng, 7.450 người thiếu nước sinh hoạt và gần 9.000 vật nuôi thiếu nước uống.
Trước tình hình này, Sở đã đề nghị bà con chủ động chuyển đổi cơ cấu chuyển sang trồng các loại hoa màu ngắn ngày chịu hạn, trồng trên những vùng đất cao để rễ khỏi ăn sâu, khỏi bị nhiễm mặn, tiết kiệm nước. Bên cạnh đó, yêu cầu các địa phương phải nhanh chóng sửa chữa kênh mương, cửa cấp hư hỏng để tránh thất thoát nguồn nước phục vụ vụ Hè - Thu sắp đến.
Ngoài ra, Sở NN&PTNN tỉnh Quảng Ngãi cũng tham mưu tỉnh xin Trung ương phân bổ nguồn kinh phí 150 tỷ đồng để phòng, chống hạn.
