UBND tỉnh Quảng Ngãi đã ban hành kết luận chính thức chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Đặng Văn Minh về việc tăng cường công tác quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản, hoạt động khai thác cát trái phép và giải quyết các kiến nghị đối với các mỏ cát trúng đấu giá đã được cấp phép khai thác.
Đáng chú ý, đối với nội dung kiến nghị được khai thác cát trong 3 tháng mùa mưa và bổ sung biện pháp khai thác bơm hút, ông Minh cho rằng, hiện nay không có quy định cụ thể việc cấm khai thác cát trong mùa mưa lũ, đây là chỉ đạo riêng của UBND tỉnh trong thời gian trước đây.
Vì vậy, UBND tỉnh Quảng Ngãi thống nhất không nhất thiết phải dừng khai thác cát trong 3 tháng mùa mưa lũ mà có thể khai thác bất kỳ thời gian nào trong năm, với điều kiện phải đảm bảo an toàn trong quá trình khai thác (xây dựng phương án phòng chống thiên tai, đảm bảo thi công khai thác trong mùa mưa lũ, trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, phê duyệt theo quy định).
Đặc biệt, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi chỉ đạo tất cả các cấp, các ngành, cơ quan chức năng, địa phương, đặc biệt là Chủ tịch UBND cấp huyện, cấp xã cần phải tổ chức quản lý chặt chẽ tài nguyên khoáng sản trên địa bàn, nhất là công tác quản lý tài nguyên cát.
Nếu địa phương nào buông lỏng quản lý, để xảy ra tình trạng khai thác cát trái phép thì Chủ tịch UBND tỉnh sẽ tạm đình chỉ công tác đối với Chủ tịch UBND cấp huyện ở địa phương đó; Chủ tịch UBND cấp huyện cũng có quyền tạm đình chỉ công tác đối với Chủ tịch UBND cấp xã để làm rõ trách nhiệm, xử lý theo quy định.
Để lập lại trật tự, kỷ luật, kỷ cương trong công tác quản lý tài nguyên khoáng sản (cát) trong thời gian đến, các địa phương khẩn trương tập trung rà soát lại nội dung nào nào, điểm nào, việc nào, khâu nào chưa thực hiện tốt thì phải kịp thời chấn chỉnh, tổ chức thực hiện quản lý tài nguyên khoáng sản tốt hơn
Rà soát các vị trí, khu vực mỏ cát có khả năng tiếp tục xảy ra hoạt động khai thác cát trái phép để đề ra giải pháp quản lý hiệu quả nhằm xử lý dứt điểm tình trạng này. Báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện (qua Sở TN&MT) trước ngày 20/9/2023.
Thời gian qua, các cơ quan chức năng, địa phương xử lý các hành vi vi phạm trong hoạt động khai thác, vận chuyển, tiêu thụ cát trái phép là chưa đủ sức răn đe, hình thức, mức độ xử phạt còn nhẹ nên chưa ngăn chặn được tình trạng này.
Vì vậy, ông Minh yêu cầu tất cả các cơ quan có thẩm quyền kiên quyết xử lý vi phạm khai thác, vận chuyển, tiêu thụ cát trái phép phải lập biên bản xử phạt vi phạm hành chính hoặc xử lý hình sự nếu đủ yêu tố cấu thành tội phạm hình sự; trường hợp tái phạm thì khởi tố vụ án đối với các tổ chức, cá nhân vi phạm, đồng thời, tịch thu các phương tiện, thiết bị.
Từ tháng 7/2023 đến nay, trên địa bàn tỉnh có 3 mỏ cát thương mại đủ điều kiện đi vào khai thác, gồm mỏ cát thôn Vạn Xuân 2, xã Hành Thiện (Nghĩa Hành), mỏ cát thôn An Tráng, xã Nghĩa Thắng (Tư Nghĩa) và mỏ cát Tịnh An - Nghĩa Dũng (TP Quảng Ngãi).
Giá cát mà các chủ mỏ đăng ký bán ra thị trường là 250 nghìn đồng/m3 tại mỏ Vạn Xuân 2; 220 nghìn đồng/m3 tại mỏ An Tráng và 340 nghìn đồng/m3 tại mỏ Tịnh An - Nghĩa Dũng.
Tuy nhiên, theo phản ánh của các chủ mỏ, lượng cát khai thác trái phép quá lớn, với giá bán rẻ đang chiếm lĩnh thị trường. Điều này gây khó khăn cho hoạt động khai thác cát thương mại của các doanh nghiệp, gây bất ổn thị trường, mất an ninh trật tự, thất thoát tài nguyên khoáng sản.
Do đó, kiến nghị tỉnh cần phải có biện pháp mạnh mẽ hơn, ngăn chặn nạn khai thác cát trái phép để bảo vệ quyền lợi chính đáng của doanh nghiệp trúng đấu giá mỏ cát.
