Vụ hành đợt 2 năm nay, ông Nguyễn Thành (xã Bình Hải, huyện Bình Sơn, tỉnh Quảng Ngãi) trồng gần 1.500m2. Cây non phát triển được 2 tuần tuổi thì sâu bắt đầu tấn công, ăn hết lá, nhiều bụi chỉ còn trơ lại gốc.
“Cả ruộng hành đang chuyển sang màu trắng bạc, trụi lá. Cả giống, phân bón, thuốc trừ sâu đầu tư vào đây coi như mất trắng. Bệnh thì mình còn dễ biết như thế nào, chứ sâu thì chịu. Năm nay sâu nhiều quá, bơm không lại, giờ coi như mất hết” - ông Nguyễn Thành ủ dột.
Trong khi đó, gia đình bà Nguyễn Thị Sáu (xã Bình Hải) có trên 1.700m2 trồng hành tím cũng đang nỗ lực, tìm mọi cách cứu hành.
“Mấy tuần đầu tiên sau khi xuống giống cây hành phát triển rất tốt. Tuy nhiên, mấy ngày nay lại bị sâu xanh da láng và dòi đục lá cắn phá. Sâu hại cũng vừa mới phát sinh nên tập trung chăm sóc, phun thuốc diệt trừ, hy vọng sẽ cứu được” - bà Nguyễn Thị Sáu chia sẻ.
Theo bà Sáu, mới chỉ non nửa tháng từ lúc xuống giống nhưng bà đã phải phun thuốc diệt sâu bệnh đến 8 lần, với tổng chi phí gần 4 triệu đồng. Biện pháp chong điện diệt bướm, bọ cũng được gia đình thực hiện.
“Trước kia đến chu kỳ 5 - 7 ngày bơm 1 lần, nay bơm ngày cách ngày mà vẫn sâu nhiều, vụ này bà con mất hết rồi” - bà Nguyễn Thị Sáu buồn bã.
Nhiều hộ nông dân cho biết, đây là lần đầu tiên bị sâu xanh da láng và dòi đục lá gây hại dẫn đến mất trắng. Bình quân mỗi bụi hành có từ 10 đến 15 con sâu. Khi phát hiện, bà con phun xịt thuốc hàng ngày, nhưng sau đó, sâu lại sinh sôi phát triển nhiều hơn. Lý do là sâu nằm bên trong lá hành, phun thuốc ít có hiệu quả.
Theo chính quyền địa phương, gần 10 năm qua, cây hành được xem là chủ lực của người dân địa phương, mang lại thu nhập cao cho người trồng. Mỗi vụ, nông dân canh tác từ 80 - 100 hec ta, cho sản lượng khoảng 1.000 tấn. Trung bình mỗi năm làm từ 3 - 4 vụ, phụ thuộc vào điều kiện thời tiết. Riêng trong vụ hành này, bà con nông dân xuống giống trồng 80 hec ta, có ruộng hành đã lên xanh hơn một gang tay, nhưng có ruộng, hành chỉ vừa mới mọc. Một số hộ thấy sâu bệnh gây hại nên cũng chưa dám xuống giống.
Trước tình hình sâu bệnh phát sinh gây hại trên hành, xã Bình Hải đã mời Chi cục trồng trọt và bảo vệ thực vật tỉnh, Trung tâm dịch vụ nông Nghiệp huyện Bình Sơn về hướng dẫn tập huấn phòng trừ sâu bệnh cho nông dân.
“Vụ hành 2 đang xuống giống nhưng bị đại dịch sâu bệnh. Hiện nay một số hộ nông dân đang trồng được 10 - 15 ngày là mất trắng luôn, đặc điểm vụ 2 này là rất nhiều sâu, bà con phun thuốc không lại” - ông Phạm Cầu - Phó Chủ tịch UBND xã Bình Hải cho hay.
Hiện xã Bình Hải khuyến cáo, bà con nông dân, nếu hộ nào chưa xuống giống trồng hành vụ này thì ngưng lại một thời gian, hoặc chuyển đổi sang cây trồng khác.
“Trong các vụ tiếp theo, nông dân nên xuống giống đồng loạt, khi có sâu bệnh thì cũng phun thuốc đồng loạt để hạn chế sâu gây hại hết ruộng hành này rồi lan qua ruộng hành khác. Trước mắt, bà con nông dân tăng cường thêm đèn điện xung quanh ruộng hành để diệt bướm, ngăn ngừa sinh sản, hạn chế sâu phát sinh” - ông Phạm Cầu nói.
