Vịnh Hạ Long trải qua gần 400 triệu năm
Vịnh Hạ Long đã trải qua lịch sử địa chất lâu dài gần 400 triệu năm với quá trình tích tụ tầng đá vôi dày, nhiều lần sụt chìm và bị xâm thực bởi nước biển. Hòn Trống Mái cũng không ngoại lệ đang có hiện tượng trượt đá cần sớm được bảo vệ.
Ngày 29/8, tại Hội nghị thông tin báo chí, ông Vũ Tiên Cường – Trưởng Ban quản lý vịnh Hạ Long cho biết: Vịnh Hạ Long đã được UNESCO công nhận hai lần là Di sản Thiên nhiên Thế giới nhờ giá trị nổi bật toàn cầu về thẩm mỹ năm 1994 và giá trị địa chất - địa mạo năm 2000. Khu vực được UNESCO công nhận là di sản thế giới có diện tích 434km2, gồm 775 hòn đảo đá vôi lớn nhỏ.
Trải qua hàng triệu năm, các quá trình bị xâm thực bởi nước biển đã để lại dấu ấn là rất nhiều đứt gãy, nếp uốn trong các khối đá vôi, chia cắt khối đá vôi dày hàng nghìn mét, bị xâm thực bởi nước biển và để lại các đảo đá sót trên mặt vịnh. Các hệ thống đứt gãy trong khu vực chính là nguyên nhân khách quan tất yếu của các trường hợp sạt lở, đổ lở đảo đá trên vịnh Hạ Long (sạt lở hòn 649 năm 2013, sạt lở hòn Thiên Nga năm 2016, sạt lở hòn Bề Hẹn Đông năm 2019, sạt lở hòn 365 năm 2020...).
Hiện tượng này đã xảy ra rất nhiều trong quá khứ hàng triệu năm qua, đang diễn ra và sẽ còn diễn ra trong tương lai. Hòn Trống Mái, Con Cóc, Chó Đá, Đầu Người…
Hàng năm, Ban quản lý vịnh Hạ Long thực hiện nhiều giải pháp để bảo tồn các tài nguyên địa chất – địa mạo trên vịnh. Phối hợp với các Viện nghiên cứu, các nhà khoa học nhằm làm rõ giá trị địa chất – địa mạo vịnh Hạ Long. Từ đó lập dữ liệu, hồ sơ quản lý để thực hiện giải pháp bảo tồn.
Ban quản lý vịnh Hạ Long chủ động đưa ra những cảnh bảo về các khu vực không đảm bảo an toàn cho du khách, tổ chức, cá nhân và các hoạt động du lịch.
Xây dựng bộ tiêu chí và chỉ số giám sát định kỳ tình trạng bảo tồn Di sản trong đó có giá trị địa chất - địa mạo, thường xuyên và định kỳ (tháng/quý/năm) triển khai hoạt động giám sát đối với các đảo đá, hang động, tùng, áng và bãi cát trên vịnh; Đối với các đảo đá, chú trọng giám sát mức độ bảo tồn, ghi nhận các tác động của tự nhiên và con người (nếu có).
Tăng cường các hoạt động tuyên truyền tới cộng đồng và khách du lịch về giá trị địa chất - địa mạo vịnh Hạ Long nói chung và các đảo đá trên vịnh nói riêng. Ngăn chặn hành vi xâm hại các giá trị của Di sản, trong đó có các đảo đá và hang động trên vịnh Hạ Long.
Tăng cường các hoạt động bảo vệ môi trường vịnh Hạ Long, bảo tồn tính nguyên trạng của các đảo đá trên vịnh.
Giải pháp nào để bảo tồn hòn Trống Mái?
Tháng 11/2020, Ban Quản lý vịnh Hạ Long đã đề xuất với UBND tỉnh bổ sung nhiệm vụ “Nghiên cứu đánh giá hiện trạng và các yếu tố ảnh hưởng làm cơ sở đề xuất các giải pháp bảo tồn hòn Trống Mái, vịnh Hạ Long” vào danh mục các nhiệm vụ khoa học và công nghệ sử dụng ngân sách nhà nước trên địa bàn tỉnh năm 2021. Trên cơ sở đó, Sở KH&CN tổ chức tuyển chọn tổ chức chủ trì thực hiện nhiệm vụ.
Về các giải pháp xã hội và ngắn hạn nhằm giảm thiểu mức độ tác động lên hòn Trống Mái: Đề nghị các DN và các chủ phương tiện vận tải khách có hành trình qua các điểm tham quan vịnh Hạ Long khi di chuyển qua khu vực hòn Trống Mái phải thực hiện các biện pháp giảm thiểu các tác động trực tiếp cũng như phương án đảm bảo an toàn giao thông đường thuỷ qua khu vực hòn Trống Mái như giảm tốc độ di chuyển phương tiện tới mức thấp nhất (10km/h), giữ khoảng cách tiếp cận gần hòn Trống Mái tối thiểu 70m, áp dụng các biện pháp cảnh báo bằng tín hiệu trên phương tiện để tránh ùn tắc giao thông và va chạm tại khu vực tham quan; phổ biến nâng cao ý thức của các chủ tàu, thuyền, du khách và người dân địa phương về bảo vệ di sản…
Giải pháp khoan neo áp dụng cho các khối đá có nguy cơ trượt phẳng cao.
Giải pháp xây tường bê tông: Áp dụng cho các khối đá đã bị sạt mất phần chân, bề mặt đá bị phong hoá mạnh.
Trám bịt các hệ thống khe nứt mở, giảm thiểu tốc độ ăn mòn trong các hệ thống khe nứt.
Giải pháp chống ăn mòn chân đảo: Phun vảy bê tông trộn sợi polime nhằm bảo vệ chân đảo.
Thực hiện các biện pháp giảm thiểu các tác động trực tiếp và giữ ổn định hòn Trống Mái trên cơ sở tuân thủ đúng các quy trình, quy định của Luật pháp Việt Nam và hướng dẫn của Công ước quốc tế.