Tại Thủ đô Addis Ababa của Ethiopia, người dân đang phải xếp hàng dài chờ mua xăng do tình trạng khan hiếm nhiên liệu và giá cả tăng cao. Trong khi đó, Mikial Belayneh lại tránh được những phiền phức này do sở hữu xe điện.
“Tôi không cần phải xếp hàng mệt nhọc để mua xăng nữa,” Belayneh, một cư dân Addis Ababa chia sẻ. Với chiếc xe điện Toyota bZ4X, Belayneh có thể thoải mái di chuyển trong hai ngày chỉ với một lần sạc đầy.
Anh là một trong những người tiên phong trong việc chuyển đổi sang sử dụng xe điện tại Addis Ababa. TP đang phát triển nhanh chóng và chính quyền địa phương đang nỗ lực cải thiện chất lượng cuộc sống cho người dân.
Bên cạnh những chiếc xe ô tô, xe tải ồn ào và khói bụi, giao thông tại Thủ đô của Ethiopia đang dần trở nên trong lành và yên tĩnh hơn nhờ sự xuất hiện ngày càng nhiều các loại xe điện khác nhau như: xe buýt, xe minibus, ô tô và xe máy điện.
Hiện nay, Ethiopia đã có khoảng 100.000 chiếc xe điện đang hoạt động. Chính phủ ước tính con số này sẽ tăng gấp bốn lần vào năm 2032, lên đến 400.000 xe. Nguyên nhân chính là do đầu năm nay, Ethiopia trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới cấm nhập khẩu các loại xe chạy bằng xăng.
Trước đó, để khuyến khích người dân chuyển sang sử dụng xe điện, Ethiopia đã giảm thuế nhập khẩu xe điện xuống còn 15%, trong khi thuế đối với xe xăng có thể lên tới 200%.
Nhờ chính sách này, ngành công nghiệp sản xuất xe điện tại Ethiopia đang phát triển mạnh mẽ. Hiện nay, hàng trăm chiếc xe điện đã được lắp ráp bởi tập đoàn xe điện Belayneh Kindie, sử dụng linh kiện nhập khẩu từ Trung Quốc.
Ông Shewaye, giám đốc tập đoàn, cho biết: “Ngày nay, hầu hết mọi người đều thích và chọn mua xe điện, đặc biệt là những chiếc xe nhỏ. Chúng tôi nhận thấy nhu cầu về xe điện đang tăng lên từng ngày.”
Do giá xăng dầu nhập khẩu tăng cao, trong khi Ethiopia lại có nguồn điện sạch dồi dào từ thủy điện, nên nước này đang đẩy mạnh việc sử dụng xe điện để tiết kiệm chi phí và bảo vệ môi trường
Bà Jane Akumu, chuyên gia môi trường của Liên Hợp Quốc tại Kenya, cho biết quyết định cấm nhập khẩu xe chạy bằng xăng vào đầu năm nay đã khiến nhiều người bất ngờ.
“Chúng tôi không thể tin chính phủ lại có động thái quyết liệt như vậy” - Akumu nói.
Ethiopia là một quốc gia sở hữu ít ô tô, chỉ khoảng 1 chiếc/100 người do chính sách áp thuế trước đây. Mặc dù thuế thấp nhưng việc tiếp cận xe điện vẫn còn hạn chế do giá thành cao.
Để thúc đẩy việc sử dụng phương tiện giao thông công cộng và bảo vệ môi trường, nhiều người đang kêu gọi đầu tư vào hệ thống xe buýt điện và các phương tiện giao thông công cộng khác.
Dù giá thành cao song số lượng xe điện ở Ethiopia vẫn đang tăng đều đặn. Chỉ trong 2 năm, xe điện đã chiếm 10% tổng số xe ở đất nước này, theo CleanTechnica.
Ông Assefa Hadis Hagos, cố vấn giao thông, cho biết Chính phủ Ethiopia vô cùng hài lòng với tốc độ chuyển đổi sang xe điện. Ông tiết lộ việc giảm thiểu ô nhiễm môi trường do các loại xe chạy bằng xăng gây ra là một trong những mục tiêu hàng đầu của Chính phủ.
Không chỉ Ethiopia, xu hướng sử dụng xe điện ngày càng lan rộng trên khắp châu Phi. Tại Thủ đô Nairobi của Kenya, xe ôm điện (boda bodas) dần trở nên phổ biến. Nhờ chính sách ưu đãi thuế, số lượng xe điện này đã tăng vọt gấp 5 lần chỉ trong một năm, từ vài trăm lên đến 3.000 chiếc.
Tháng 3 vừa qua, thủ đô của Ethiopia đã chính thức đưa hệ thống xe buýt điện công cộng đầu tiên vào hoạt động.
Các giám đốc công ty xe điện tại nước này đều đồng ý xe điện đang càng phổ biến trên toàn lục địa. Nhiều quốc gia đã và đang chuyển đổi sang sử dụng xe điện vì chi phí rẻ hơn. Tuy nhiên, để thúc đẩy quá trình này, các nước cần đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở hạ tầng và chính sách hỗ trợ tài chính.
“Tôi thấy xe điện giống như điện thoại di động cách đây 30 năm. Khi đó, điện thoại di động bắt đầu phổ biến trên thế giới song lại là một sản phẩm xa xỉ tại châu Phi, nhưng giờ đây ở Nairobi, hầu như ai cũng có điện thoại” – ông Nderitu, giám đốc điều hành công ty xe buýt điện BasiGo tại Kenya nói.”
