Tạo điều kiện thuận lợi cho các trường
Thông tư số 02/2022/TT-BGDĐT đã thống nhất quy định chung về điều kiện, trình tự, thủ tục mở ngành đào tạo, đình chỉ hoạt động ngành đào tạo của các trình độ của giáo dục đại học gồm: Đại học, thạc sĩ và tiến sĩ thay thế Thông tư số 09/2017/TT-BGDĐT và Thông tư số 22/2017/TT-BGDĐT.
Các quy định về mở ngành tại Thông tư được điều chỉnh, bổ sung bảo đảm thống nhất với các quy định của Luật Giáo dục Đại học đã được sửa đổi, bổ sung năm 2018, Nghị định số 99/2019/NĐ-CP, đồng thời bảo đảm thống nhất, đồng bộ với quy định tại các Thông tư do Bộ trưởng Bộ GD&ĐT ban hành như: Thông tư quy định về chuẩn chương trình đào tạo; Thông tư ban hành Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ thạc sĩ; Thông tư ban hành Quy chế tuyển sinh và đào tạo trình độ tiến sĩ; Thông tư quy định về Danh mục ngành đào tạo các trình độ của giáo dục đại học; Thông tư quy định về việc xác định chỉ tiêu tuyển sinh trình độ cao đẳng ngành Giáo dục Mầm non; trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ.
Thông tư số 02/2022/TT-BGDĐT quy định cụ thể về điều kiện phải có đơn vị chuyên môn cấp khoa hoặc tương đương để quản lý các hoạt động chuyên môn, giảng viên, người học và các nhiệm vụ quản lý khác đối với ngành đào tạo dự kiến mở.
Ngoài các điều kiện như: Tên ngành đào tạo, nhu cầu nhân lực, đội ngũ giảng viên, cơ sở vật chất, chương trình đào tạo, thư viện và các điều kiện khác có liên quan; Thông tư cũng quy định: Cơ sở đào tạo phải đáp ứng các yêu cầu, điều kiện tối thiểu theo quy định hiện hành của Bộ GD&ĐT để sẵn sàng chuyển sang dạy - học trực tuyến, bảo đảm chất lượng đào tạo theo quy định.
Với những điểm mới đó, Thông tư số 02/2022/TT-BGDĐT được cho rằng đã tạo điều kiện cho các cơ sở giáo dục đại học triển khai thực hiện đồng bộ, đồng thời tạo thuận lợi cho công tác giám sát quản lý của các cơ quan quản lý Nhà nước và xã hội nói chung.
Đòn bẩy nâng cao chất lượng
Thông tư số 02/2022/TT-BGDĐT có một số quy định mở và linh hoạt hơn về điều kiện mở ngành, tăng tính tự chủ cho các trường; đồng thời vẫn đảm bảo các điều kiện để nâng cao chất lượng đào tạo. Về đội ngũ giảng viên và điều kiện cơ sở vật chất để mở ngành, Thông tư không bắt buộc nhà trường phải đảm bảo đủ điều kiện ngay năm đầu tiên mở ngành, mà cho phép các trường chuẩn bị đội ngũ và điều kiện cơ sở vật chất phải bảo đảm đủ cho 2 năm học đầu của chương trình đào tạo và có phương án, kế hoạch tuyển dụng, đầu tư đảm bảo cho các năm tiếp theo.
Thông tư này quy định về giảng viên toàn thời gian, giảng viên có chuyên môn phù hợp thay cho quy định giảng viên cơ hữu, giảng viên cùng ngành hoặc ngành gần trước đây đã tạo thuận lợi cho các trường trong chuẩn bị đội ngũ giảng viên đảm bảo chuyên môn để mở ngành, phù hợp với xu hướng đào tạo ngành nghề hiện nay trên thế giới.
Thêm nữa, Thông tư có một số yêu cầu cụ thể hơn về điều kiện mở ngành như học hàm học vị, kinh nghiệm quản lý, kinh nghiệm giảng dạy đối với giảng viên; cơ sở dữ liệu quốc tế về sách, tạp chí khoa học liên quan đến ngành đào tạo; phương án, giải pháp đề phòng, ngăn ngừa, xử lý rủi ro trong mở ngành đào tạo... Các trường tuân thủ điều kiện này khi mở ngành sẽ đảm bảo và nâng cao chất lượng đào tạo.
Thông tư yêu cầu các trường phải bảo đảm nguồn lực để triển khai đề án mở ngành đào tạo đạt hiệu quả; thẩm định về dự báo rủi ro, các giải pháp ngăn ngừa đề phòng rủi ro và cách thức giải quyết trong trường hợp xảy ra rủi ro khi mở ngành… Những điểm mới này vừa là cơ hội cho các trường phát huy tự chủ nhưng cũng đòi các trường phải nâng cao chất lượng đào tạo.
