Trong đó có nội dung quan trọng quy định về thu thuế GTGT, thuế TNCN đối với người cho thuê nhà. Đa phần đều đồng tình, nhưng vẫn còn nhiều ý kiến băn khoăn về mức thu thuế chưa thực sự hợp lý và công bằng giữa các đối tượng cho thuê nhà.
Nhiều điểm chưa hợp lý
Tại điểm c Khoản 1 Điều 9 Thông tư 40/2021/TT-BTC, có nêu: Ông B phát sinh hợp đồng cho thuê nhà với thỏa thuận tiền cho thuê 10 triệu đồng/tháng, trong thời gian từ tháng 10/2022 đến hết tháng 9/2023. Như vậy, doanh thu thực tế năm 2022 có 30 triệu đồng, nhưng tổng doanh thu tính theo 12 tháng của năm 2022 là 120 triệu đồng; doanh thu thực tế năm 2023 có 90 triệu đồng, nhưng tổng doanh thu tính theo 12 tháng của năm 2023 là 120 triệu đồng. Do đó, ông B thuộc trường hợp phải nộp thuế GTGT, phải nộp thuế TNCN tương ứng với doanh thu thực tế phát sinh của năm 2022 và năm 2023 theo hợp đồng nêu trên.
Tuy nhiên, theo Chủ tịch Hiệp hội BĐS TP Hồ Chí Minh Lê Hoàng Châu, quy định này không phù hợp với quy định hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống thuộc trường hợp không phải nộp thuế GTGT, không phải nộp thuế TNCN, mâu thuẫn với Khoản 2 Điều 4 Thông tư 40/2021/TT-BTC. Đồng thời đã thừa nhận ông B chỉ có doanh thu thực tế 30 triệu đồng trong năm 2022 và 90 triệu đồng năm 2023, trong khi đó phải xác định trường hợp cho thuê nhà của ông B “vắt qua” 2 năm liền kề không thuộc diện phải nộp thuế GTGT, thuế TNCN. Ngoài ra, nếu ông B mỗi năm chỉ cho thuê nhà một số tháng để doanh thu không vượt quá 100 triệu đồng, xảy ra tình trạng “lách luật” mà không trái pháp luật.
“Quy định đánh thuế TNCN đối với doanh thu cho thuê nhà trên 100 triệu đồng/năm chưa xem xét mức giảm trừ gia cảnh của người có nhà cho thuê; Cách tính thuế chưa công bằng giữa các đối tượng có nhà cho thuê và không khuyến khích phát triển thị trường nhà cho thuê, vì hạn mức này quá thấp” – ông Lê Hoàng Châu phân tích.
Giãn thời gian thu thuế
Cũng theo ông Lê Hoàng Châu, quy định đánh thuế doanh thu cho thuê nhà tại Thông tư 40/2021/TT-BTC không phù hợp với thời điểm hiện nay, do tác động tiêu cực từ đại dịch Covid-19, làm ảnh hướng đến thị trường nhà cho thuê nhiều chủ nhà cho thuê bị điêu đứng do bị trả lại mặt bằng. Vì vậy ở thời điểm này Bộ Tài chính cần phải xem xét tạm hoãn chưa áp dụng thu thuế GTGT và thuế TNCN trong năm 2021, để hỗ trợ cho người có nhà cho thuê và cũng là hỗ trợ gián tiếp cho người thuê nhà vượt qua khó khăn do đại dịch.
Chuyên gia Lê Thu Hiền – Hội Kế toán hành nghề Việt Nam cho biết, ở Việt Nam những năm gần đây thị trường cho thuê nhà ở phát triển mạnh, nhưng vẫn chiếm tỷ lệ thấp, trong khi đó những quốc gia phát triển nhu cầu thuê nhà chiếm tới 70% dân số. Tuy nhiên, trước sự phát triển mạnh mẽ của công nghiệp hóa, nhu cầu dịch chuyển chỗ ở ngày càng cao, kể cả đối với công nhân và người lao động, không chỉ riêng đội ngũ chuyên gia, quản lý. Vì vậy, việc ban hành một quy chế pháp lý rõ ràng liên quan đến thu thuế đối với loại hình kinh doanh cho thuê nhà là hợp lý.
“Thông tư 40/2021/TT-BTC quy định cá nhân cho thuê nhà có doanh thu trên 100 triệu đồng/năm phải nộp thuế thu nhập cá nhân 5%, thuế giá trị gia tăng 5% (tổng thuế suất hai loại thuế này là 10% trên doanh thu) tôi cho rằng là hợp lý, không phải quá cao. Nhưng chỉ nên bắt đầu thực hiện khi tình hình dịch bệnh Covid-19 đã được kiểm soát để hỗ trợ cả chủ cho thuê và khách thuê, vì không loại trừ khả năng phần thuế này chủ cho thuê sẽ bắt khách thuê phải chịu” – Chuyên gia Lê Thu Hiền nhận định.
Liên quan đến vấn đề thu thuế theo Thông tư số 40/2021/TT-BTC, đại diện Bộ Tài chính cho biết, Bộ này đã giao Tổng cục Thuế rà soát thực hiện nghiêm Nghị định số 52/2021/NĐ-CP của Chính phủ. Theo đó, cá nhân cho thuê tài sản phát sinh thuế TNCN phải nộp trong năm 2021 sẽ chưa phải nộp thuế cho đến ngày 31/12/2021. Như vậy, việc thực thi thu thuế GTGT và thuế TNCN đối với người cho thuê nhà nói riêng cũng sẽ được hoãn đến hết năm 2021.
