Ngày 25/12, Thanh tra Chính phủ (TTCP) vừa ra thông báo Kết luận thanh tra số 3166/TB-TTCP, về việc chấp hành chính sách pháp luật trong quản lý, thực hiện quy hoạch, đầu tư xây dựng các công trình điện theo quy hoạch điện VII và quy hoạch VII điều chỉnh. Trong đó, đã chỉ rõ những sai phạm về quản lý, sử dụng đất để đầu tư xây dựng các nhà máy điện mặt trời tại tỉnh Long An.
Cho thuê đất vượt hạn mức, khởi công dự án khi chưa được thuê đất
Theo đó, TTCP cho biết, mặc dù, Thủ tướng Chính phủ chưa chấp thuận chủ trương cho UBND tỉnh Long An chuyển đổi mục đích sử dụng đất, rừng sản suất đối với 124,84 ha sang mục đích đất công trình năng lượng, nhưng Tổng cục Lâm nghiệp đã hướng dẫn Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Long An tổ chức đấu giá cho thuê quyền sử dụng 124,84 ha đất có nguồn gốc đất, rừng sản xuất vào mục đích đất công trình năng lượng là hành vi vi phạm.
Trong việc cho thuê đất, UBND tỉnh Long An đã cho các chủ đầu tư thuê đất để đầu tư xây dựng các nhà máy điện mặt trời vượt hạn mức quy định với tổng diện tích 11,05 ha, gồm: cho Công ty cổ phần điện TTC - Đức Huệ Long An thuê vượt 9,76 ha, và một doanh nghiệp khác thuê vượt 1,29 ha, vi phạm quy định tại khoản 4 Điều 10 Thông tư số16/2017/TT-BCT ngày 12/9/2017 của Bộ Công Thương.
Cũng theo TTCP, Công ty cố phần điện mặt trời Europlast Long An - Nhà máy điện mặt trời Europlast Long An khởi công xây dựng trên diện tích 58,66 ha, khi chưa được UBND tỉnh Long An cho thuê đất là vi phạm một trong những hành vi bị nghiêm cấm quy định tại khoản 1 Điều 12 Luật Đất đai năm 2013.
TTCP kết luận, những khuyết điểm, vi phạm trong việc quản lý, sử dụng đất đai để thực hiện đầu tư xây dựng các dự án năng lượng nêu trên, trách nhiệm quản lý thuộc về UBND tinh Long An; UBND huyện Đức Huệ, UBND các xã: Bình Hòa Nam, Mỹ Thạnh Bắc; UBND huyện Thạnh Hóa, UBND xã Thanh An theo quy định tại Điều 208 Luật Đất đai năm 2013.
Ngoài ra, TTCP nhấn mạnh, tại tỉnh Long An, có 4/8 dự án điện mặt trời các chủ đầu tư đã vi phạm về điều kiện khởi công xây dựng công trình như: khởi công dự án khi thiết kế bản vẽ thi công chưa được phê duyệt, mặt bằng xây dựng chưa được bàn giao là vi phạm Điều 107 Luật Xây dựng năm 2014.
7/8 dự án đưa vào sử dụng khi chưa kiểm tra công tác nghiệm thu
Qua kiểm tra 8 dự án điện mặt trời, TTCP phát hiện, có 8 dự án đã được (Chủ đầu tư, Công ty Mua bán điện thuộc EVN...) đưa vào sử dụng khi chưa được cơ quan nhà nước có thẩm quyền (Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo hoặc Sở Công Thương) kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư là vi phạm.
Ngoài ra, việc Công ty Mua bán điện công nhận ngày vận hành thương mại và mua điện của 8 nhà máy điện mặt trời nêu trên với giá cố định trong 20 năm (4 nhà máy được bán điện với giá FIT1 là 9,35 UScent/kWh; 4 nhà máy được bán điện với giá FIT2 là 7,09 UScent/kWh), khi cơ quan Nhà nước có thẩm quyền chưa kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư là vi phạm quy định pháp luật.
Nhà máy điện mặt trời TTC Đức Huệ 1 đã được Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo ra Văn bản số 1069/ĐL-NLTT ngày 26/6/2019 thông báo kết quả kiểm tra công tác nghiệm thu hoàn thành hạng mục công trình, công trình xây dựng (trước ngày 30/6/2019 là thời điểm Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg hết hiệu lực áp dụng). Vì vậy, 7/8 nhà máy đã được đưa vào vận hành thương mại khi chưa được Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo hoặc Sở Công Thương kiểm tra công tác nghiệm thu và ra văn bản chấp thuận kết quả nghiệm thu của chủ đầu tư theo các quy định pháp luật nêu trên cần phải được rà soát, xem xét việc hưởng cơ chế khuyến khích.
Dự án nhiệt điện khí LNG Long An I và Long An 1 nhiều khuyết điểm
Cũng theo TTCP, trong quá trình chấp thuận chủ trương đầu tư, lựa chọn địa điểm xây dựng dự án Nhiệt điện khí LNG Long An I và Long An I có khuyết điểm, vi phạm như sau:
Việc bảo đảm thực hiện dự án đầu tư, Công ty VinaCapital GS Energy.Pte.Ltd chưa thực hiện ký quỹ hoặc bảo lãnh ngân hàng về nghĩa vụ ký quỹ để bảo đảm thực hiện dự án đầu tư với tỷ lệ 1% trên vốn đầu tư quy định tại điểm c khoản 2 Điều 26 Nghị định số 31/2021/NĐ-CP với số tiến khoảng 726,507 tỷ đồng (tương đương khoảng 31.287.998 USD) là thực hiện chưa đúng quy định.
Đồng thời, UBND tỉnh Long An phê duyệt địa điểm xây dựng Nhà máy nhiệt điện LNG Long An I và Long An II tại Khu Dịch vụ công nghiệp Đông Nam Á Long An không có chức năng sản xuất công nghiệp, UBND tinh Long An điều chỉnh phân khu chức năng vào quy hoạch phát triển khu công nghiệp khi chưa báo cáo Bộ Kế hoạch và Đầu tư thẩm định và trình Thủ tướng Chính phủ xem xét là chưa thực hiện đúng quy định.
Trên cơ sở kết quả thanh tra, Tổng TTCP kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo UBND tỉnh Long An và Bộ Công Thương chủ trì, chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với các tổ chức, cá nhân có liên quan đến những khuyết điểm, vi phạm nêu tại Kết luận thanh tra.
Về phần Bộ NN&PTNT chịu trách nhiệm chỉ đạo, tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm theo quy định của pháp luật đối với Tổng cục Lâm nghiệp trong việc hướng dẫn đấu giá cho thuê quyền sử dụng 124,8 ha đất, rừng sản xuất khi chưa được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương chuyển mục đích sử dụng rừng, mục đích sử dụng đất đối với dự án năng lượng tại tỉnh Long An.
Riêng UBND tỉnh Long An, các cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh này phải xem xét, xử lý việc thu hồi diện tích đất cho thuê vượt định mức quy định, tăng sai 11,05 ha (trong đó, Công ty cổ phần điện TTC - Đức Huệ Long An, tăng sai 9,76ha).
