Trồng tỏi mấy chục năm qua nhưng chưa bao giờ bà Phạm Thị Liên (thôn Đông An Vĩnh, huyện Lý Sơn) lại ngao ngán như bây giờ. Vụ Đông Xuân 2021 - 2022, gia đình bà trồng 3 sào tỏi, tiền đầu tư giống, phân bón, thuốc, đất cát… gần 40 triệu đồng. Đến khi thu hoạch, mỗi sào chỉ được mấy chục kg.
“Mấy vụ trước, trung bình mỗi sào thu hoạch 500 - 700kg tỏi, còn vụ này năng suất giảm chưa từng thấy. Có người còn thê thảm hơn, mất trắng không thu hoạch được” - bà Phạm Thị Liên cho hay.
Trong khi đó, bà Nguyễn Thị Thiệt (huyện Lý Sơn) cũng đang buồn rầu vì lỗ nặng sau vụ tỏi Đông Xuân này. Sau 4 tháng chăm bón, 2 sào tỏi của gia đình chỉ thu về chưa đầy 1 tạ.
“2 sào chỉ cho thu hoạch được khoảng 80kg tỏi khô. Với giá tỏi hiện ở mức 100.000 đồng/kg thì chỉ thu về chừng 8 triệu đồng. Số tiền này chưa bằng một nửa so với chi phí đã đầu tư” - bà Nguyễn Thị Thiệt than thở.
Đang ở thời điểm cuối vụ, khắp các cánh đồng, người trồng tỏi Lý Sơn hối hả thu hoạch những diện tích còn lại. Tuy nhiên, khác với sự vui tươi, nhộn nhịp những năm trước, năm nay không khí lại khá trầm lắng. Nhiều nông dân cho hay, thời tiết bất lợi khiến lượng lớn ruộng tỏi bị hư hại, cây tỏi kém phát triển, thân còi cọc, năng suất vô cùng thấp. Trong khi đó công chăm bón, chi phí phân thuốc tăng cao hơn hẳn mọi năm.
Theo đánh giá của Phòng Kinh tế và Hạ tầng nông thôn huyện Lý Sơn, năng suất tỏi bình quân chung toàn huyện vụ Đông Xuân 2021 - 2022 là 37,69 tạ/ha (khu vực An Hải 40,6 tạ/ha, An Vĩnh 36,1 tạ/ha, An Bình 6,5 tạ/ha). Tổng sản lượng tỏi của toàn đảo khoảng 1.200 tấn, chỉ đạt khoảng 30,1% so với năm trước.
Huyện đảo Lý Sơn có khoảng 320ha đất trồng tỏi. Tỏi Lý Sơn được trồng trên nham thạch núi lửa phong hóa và cát trắng. Với thổ nhưỡng đặc biệt nên cây tỏi Lý Sơn luôn có sản lượng cao, chất lượng thơm ngon nổi tiếng. So với các năm trước, tổng sản lượng tỏi tươi thu được khoảng 2.800 - 3.000 tấn thì năm nay sụt giảm nặng nề.
“Từ trước tới nay, vào thời điểm cuối năm không còn bão nên người dân sẽ bắt đầu xuống giống. Thế nhưng, tháng 12 năm 2021 lại có bão số 9, nhiều diện tích tỏi đang trong giai đoạn phát triển trên địa bàn bị hư hại nặng nề, nhiều vùng mất trắng. Nếu giá tỏi dao động từ 80.000 - 120.000 đồng/kg thì chắc chắn người nông dân sẽ bị thua lỗ nặng” - ông Đặng Tấn Thành - Phó Chủ tịch UBND huyện Lý Sơn cho biết.