Sàng lọc trước sinh và sơ sinh: Biện pháp nâng cao chất lượng dân số

Thanh Bình
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - Thời gian qua, Hà Nội đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phối hợp với các cơ sở y tế nâng cao kỹ thuật, năng lực cho cán bộ trực tiếp tham gia quá trình sàng lọc trước sinh. Đây là giải pháp quan trọng để phát hiện sớm các dị tật nếu có ở thai nhi cũng như trẻ sơ sinh, từ đó góp phần nâng cao chất lượng dân số Thủ đô.

Thai phụ siêu âm thai tại BV Phụ sản Hà Nội.
Nâng cao nhận thức cho người dân
Nhằm tạo cơ hội thuận lợi cho người dân được tiếp cận dịch vụ sàng lọc trước sinh và sơ sinh có chất lượng, Trung tâm Y tế (TTYT) huyện Thạch Thất cũng như Bệnh viện (BV) Đa khoa huyện đã xây dựng kế hoạch, triển khai khám sàng lọc trước sinh và sơ sinh tại các xã trên địa bàn. Mới mang thai lần đầu nên với chị Hồ Kim Chi (30 tuổi, xã Đồng Trúc, huyện Thạch Thất) còn nhiều điều bỡ ngỡ. Thế nhưng, khi đến khám thai tại trạm y tế (TYT) xã, được bác sĩ tư vấn kỹ nên chị cảm thấy yên tâm hơn rất nhiều. "Tôi mang thai khoảng 14 tuần, đến khám và được các y bác sĩ tư vấn về chế độ ăn uống, nghỉ ngơi. Đặc biệt, tôi được bác sĩ tư vấn kỹ phương pháp khám sàng lọc và các giai đoạn phát hiện dị tật sớm ở thời điểm 12 tuần và 21 tuần. Tôi thấy chương trình này rất hợp lý và quan trọng với em bé” – chị Chi chia sẻ.

Bác sĩ Nguyễn Thị Tý - Trưởng TYT xã Đồng Trúc cho biết, trạm quản lý 120 - 130 thai phụ, trên 90% số thai phụ đến khám thai định kỳ. Công tác truyền thông khám sàng lọc trước sinh và sơ sinh được chú trọng thực hiện dưới sự chỉ đạo của Ban Dân số xã, tuyên truyền trên hệ thống loa truyền thanh của xã tối thiểu 1 lần/tuần, tư vấn trực tiếp trong các buổi khám hàng ngày tại trạm....

Đề cập đến vấn đề này, bác sĩ Phan Mạnh Tiến - Phó Trưởng khoa Sản, BV Đa khoa Thạch Thất cho hay, việc khám sàng lọc trước sinh và sơ sinh giúp giảm tỷ lệ tử vong ở trẻ, giúp trẻ phát triển bình thường và tránh những hậu quả nặng nề mà dị tật bẩm sinh gây ra. Đặc biệt, với trẻ bị dị tật, việc khám sàng lọc có ý nghĩa lớn đến cải thiện tương lai và sự phát triển sau này của trẻ. Hơn nữa, khám sàng lọc giúp phát hiện sớm các bệnh lý về di truyền, một số bệnh có thể phòng tránh được qua sàng lọc. Hiện các biện pháp sàng lọc trước sinh và sơ sinh đang được triển khai hiệu quả tại BV Đa khoa Thạch Thất, các sản phụ đều hài lòng với những tư vấn và áp dụng theo chỉ dẫn của bác sĩ nhằm giúp trẻ sinh ra khỏe mạnh.

Giảm tối đa tỷ lệ trẻ sơ sinh bị dị tật

Chị Nguyễn Thị Vân (xã Mai Lâm, huyện Đông Anh) vừa sinh mổ tại BV Đa khoa Đông Anh chia sẻ: "Tôi được các bác sĩ tư vấn khám sàng lọc sơ sinh để giúp em bé sinh trưởng và phát triển khỏe mạnh cho những năm tiếp theo như sàng lọc tim bẩm sinh, lấy máu gót chân để sàng lọc hai bệnh suy giáp bẩm sinh, thiếu men G6PD và tiêm viêm gan B để tránh lây truyền bệnh từ mẹ sang con".

Sàng lọc trước sinh và sơ sinh là hai quy trình tách biệt, sử dụng các biện pháp, quãng thời gian làm xét nghiệm khác nhau. Đối với chương trình sàng lọc trước sinh, BV Đa khoa Đông Anh đang vận dụng hai phương pháp là sàng lọc về hình thái và sàng lọc sinh hóa. Bằng hệ thống trang thiết bị hiện đại, quá trình này giúp dễ sàng phát hiện một số dị tật bẩm sinh.

Bác sĩ Hoàng Thị Phương Thùy – Phó Trưởng khoa Sản và Sản Phụ khoa, BV Đa khoa Đông Anh cho hay: “Khi sản phụ đến, song song với việc quản lý thai nghén, các bác sĩ cũng tư vấn về lợi ích của việc chẩn đoán dị tật bẩm sinh trước và ngay sau sinh để sản phụ chủ động phối hợp với chúng tôi. Đối với những sản phụ đã đến sinh tại BV Đa khoa Đông Anh thì 100% trẻ sơ sinh được lấy máu gót chân để sàng lọc các bệnh bẩm sinh hay gặp như thiếu men G6PD hoặc tan máu bẩm sinh (Thalassemia), hoặc tăng tuyến thượng thận bẩm sinh, bên cạnh đó, còn đo SPO2 để chẩn đoán sàng lọc tim bẩm sinh”.

Theo nghiên cứu, tất cả phụ nữ ở độ tuổi sinh đẻ đều có 5% nguy cơ sinh con dị tật bẩm sinh nhưng có hơn 70% dị tật bẩm sinh có thể ngăn chặn, chữa khỏi hoặc cải thiện từ giai đoạn trong bào thai và giai đoạn sơ sinh nếu người dân được tiếp cận với dịch vụ y tế đủ điều kiện. Chính vì vậy, việc triển khai chương trình sàng lọc trước sinh và sau sinh là điều kiện tốt nhất để người dân có thêm kiến thức về chăm sóc thai phụ, được tiếp cận các dịch vụ sàng lọc trước sinh và sau sinh nhằm can thiệp kịp thời, giảm thiểu tối đa tỷ lệ trẻ sơ sinh bị dị tật.
BV Đa khoa Đông Anh đã đầu tư máy siêu âm mật độ phân giải rất cao, có đầu dò siêu âm về tim mạch cũng như đầu dò siêu âm để dựng hình thai nhi ở trong buồng tử cung để phát hiện rất sớm những bất thường. Ngoài ra, BV cũng ký hợp đồng với những đơn vị có khả năng làm những xét nghiệm rất chuyên sâu để phát hiện những bất thường ở trong thai nhi. Hiện nay, công nghệ về điều trị thai nhi trong bụng mẹ đã rất phát triển cho nên khi phát hiện sớm những dị tật thì kết quả điều trị rất tốt.

Giám đốc BV Đa khoa Đông Anh Chu Đình Năng

Tin đọc nhiều

Kinh tế đô thị cuối tuần