Siêu bão Fung-Wong “nuốt chửng” Philippines, chuyên gia cảnh báo phạm vi tàn phá chưa từng có

Những rủi ro tiềm ẩn từ siêu bão Fung-Wong

Cơ quan Khí tượng, Địa vật lý và Thiên văn Philippines (PAGASA) ngày 7/11 cho biết, bão Fung-Wong đã chính thức đổ bộ nước này hôm thứ Sáu. Đến 20h cùng ngày, cơn bão đã đạt cấp độ bão nhiệt đới, và dự kiến sẽ mạnh lên thành siêu bão Fung-Wong vào tối 8/11 hoặc sáng ngày 9/11.

Nhà khoa học đoạt nhiều giải thưởng Glenn Banaguas, chuyên gia về biến đổi khí hậu và quản lý rủi ro thiên tai, cảnh báo: “Bão Fung-Wong không còn chỉ là một hiện tượng thời tiết, mà là một thảm họa đang hình thành. Cơn bão có thể lớn đến mức các dải mưa và gió của nó bao trùm cả quần đảo Philippines. Điều đáng sợ không chỉ là kích thước mà là phạm vi, thời điểm và sức tàn phá của siêu bão”.

Siêu bão Fung-wong khiến hệ thống ứng phó thiên tai của Philippines vào tình thế căng thẳng cực độ sau bão Kalmaegi.

Theo Văn phòng Phòng vệ Dân sự Philippines (OCD), Fung-wong được đánh giá là “thảm họa quy mô tối đa”, không chỉ bởi sức mạnh siêu bão mà còn bởi đường kính 1.400 km - đảm bảo ảnh hưởng trên phạm vi toàn bộ lãnh thổ Philippines.

“Bán kính của bão lên đến 700 km tính từ tâm, tức đường kính khoảng 1.400 km. Nghĩa là, khu vực từ Batanes ở cực Bắc đến Bohol ở miền Trung đều có thể bị ảnh hưởng”, Phó Giám đốc Cơ quan Phòng vệ Dân sự Bernardo Rafaelito Alejandro IV nói tại cuộc họp báo hôm thứ Sáu.

“Bạn hãy tưởng tượng một đường thẳng dài hơn 700 km, cơn bão Fung- Wong có thể phủ kín toàn bộ quãng đường đó bằng sức gió của mình,” chuyên gia Banaguas giải thích thêm, đồng thời cảnh báo: “Với phạm vi như vậy, không nơi nào trên lãnh thổ Philippines thực sự an toàn”.

Theo PAGASA, Uwan hiện có sức gió duy trì 120 km/giờ và giật tới 150 km/giờ. Ông Banaguas nói rằng những cơn gió như vậy “đủ sức thay đổi cả cảnh quan trong vài phút, thổi bay mọi thứ trên đường đi và khiến hoạt động cứu hộ trở nên cực kỳ nguy hiểm”

“Hãy tưởng tượng bạn đang đứng trên đường cao tốc, một chiếc ôtô lao qua với tốc độ đó. Giờ hãy tưởng tượng sức gió ấy không đi theo một hướng, mà cuộn xoáy quanh bạn, đập vào tường, cây cối, mái nhà và đường dây điện cùng lúc”, ông Banaguas ví von.

“Những luồng gió này có thể tấn công bất ngờ, khiến nhiều cộng đồng không kịp ứng phó. Khi kết hợp với mưa lớn, gió có thể đẩy nước tràn vào nhà, làm vỡ cửa kính, và khiến công tác cứu hộ trở nên cực kỳ nguy hiểm”, ông cho biết thêm.

Tuy nhiên, ông Banaguas nhấn mạnh rằng gió chỉ là một phần của mối đe dọa. “Bão Fung- Wong có thể mang theo lượng mưa khổng lồ khiến nước sông dâng cao, sạt lở đất và gây ngập lụt. Ở các khu vực ven biển, nước biển có thể dâng lên và tràn sâu vào đất liền, gây ngập nhà cửa ngay cả trước khi mưa bắt đầu”, ông cho hay.

Ngoài gió mạnh, PAGASA cảnh báo lượng mưa vượt 200 mm trong 24 giờ tại các khu vực như Camarines Sur, Catanduanes và Albay. Lượng mưa này có thể gây lũ quét, ngập lụt diện rộng và sạt lở nghiêm trọng, khiến nhiều cộng đồng dân cư bị cô lập.

“200 mm nước mưa trong một ngày, tương đương việc đổ hàng trăm bồn tắm nước lên mỗi mét vuông đất, đủ để nhấn chìm cả khu dân cư chỉ trong vài giờ. Đó không còn là mưa nữa, mà là một trận đại hồng thủy cục bộ, có thể cuốn trôi nhà cửa, kích hoạt sạt lở và làm tê liệt hệ thống thoát nước”, chuyên gia Banaguas phân tích.

Vì sao Fung-Wong đặc biệt nguy hiểm?

Theo chuyên gia Banaguas, yếu tố khiến cơn bão Fung-Wong trở nên đặc biệt nguy hiểm là tốc độ di chuyển chậm, kích thước khổng lồ và phạm vi ảnh hưởng rộng.

“Fung-Wong di chuyển chậm khiến mưa kéo dài, trút xuống trong nhiều giờ, thậm chí cả ngày, biến làng mạc thành hồ nước, thung lũng thành sông. Mưa kiểu này không chỉ làm ướt đất, mà còn làm đất ngấm bão hòa, khiến sông dâng, đường biến mất, và sườn núi sụp đổ”, ông nhận định.

Ở các đô thị, hệ thống thoát nước có thể bị quá tải hoàn toàn, khiến nước tràn ngược vào nhà dân. Ở vùng núi, đất ẩm lâu ngày có thể dẫn đến sạt lở quy mô lớn.

Bên cạnh đó, cơn bão cũng sẽ “thử thách mọi điểm yếu của cơ sở hạ tầng” vì gió không chỉ thổi qua mà còn mài mòn, phá hỏng từng mái nhà, làm gãy đổ cây và hư hỏng đường dây điện.

Quy mô và sức kéo dài của Fung-Wong khiến hệ thống ứng phó khẩn cấp có thể bị quá tải. Đường bị chia cắt ở nhiều tỉnh, sông tràn ở những nơi vốn không từng ngập, và thậm chí các trung tâm sơ tán cũng có thể bị ảnh hưởng.

Theo ông Banaguas, cơn bão Fung-wong có thể ảnh hưởng đến hàng nghìn sinh mạng không chỉ bởi gió và mưa, mà còn vì lũ lụt, sạt lở và tác động lâu dài sau bão. “Đây là lời nhắc nhở rằng các cơn bão đang ngày càng mạnh hơn do biến đổi khí hậu và chúng ta cần không chỉ cảnh báo, mà cả sức chống chịu thực sự”, ông Banaguas cho biết.