70 năm giải phóng Thủ đô

Sơ tán Thượng viện trong đêm đám đông đột nhập Tòa nhà Quốc hội Mỹ

Lê Lam (Theo The Washington Post)
Chia sẻ Zalo

Kinhtedothi - 2 giờ 15 phút chiều Thứ Tư, ngày 6/1 (2 giờ sáng ngày 7/1 giờ Việt Nam), giữa lúc Quốc hội Mỹ vừa bắt đầu phiên họp chung giữa Thượng Viện và Hạ Viện để kiểm phiếu đại cử tri và xác nhận chiến thắng của ông Joe Biden trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ tháng 11 năm 2020, Tòa nhà Quốc Hội đã bị tấn công.

Lần đầu tiên trong lịch sử Mỹ, một đám đông ủng hộ tổng thống đương nhiệm Donald Trump đã lao vào tòa nhà Quốc hội khiến Washington D.C phải ban bố lệnh giới nghiêm từ 6:00 giờ tối ngày 6/1 đến 6:00 giờ sáng ngày 7/1, dẫn đến kiểu sơ tán mà các quan chức an ninh Quốc hội đã lên kế hoạch kể từ ngày 11/9 nhưng chưa bao giờ phải thực hiện.
Trước đó vài phút, tôi ngồi trong phòng dành cho báo chí của Thượng viện ở tầng trên Thượng viện, xem Charles E. Schumer (đảng Dân chủ- New York) - Lãnh đạo thiểu số Thượng viện, Mitch McConnell (Đảng Cộng hòa- Kentucky) - Lãnh đạo đa số Thượng viện, và các thượng nghị sĩ khác tranh luận về những phản đối vô căn cứ của các nghị sĩ Đảng Cộng hòa về việc kiểm phiếu cử tri đoàn sẽ đánh dấu chiến thắng thuyết phục của Tổng thống đắc cử Joe Biden trước Tổng thống Trump.
 Một kẻ bạo động trong phòng của Chủ tịch Hạ Viện Mỹ hôm 6/1. Nguồn ảnh: The Washington Post
Đột nhiên, Phó Tổng thống Pence, người đang chủ trì cuộc họp ở phòng họp của Thượng viện, nhận được tín hiệu rằng đã đến lúc phải di chuyển. Một đám đông với số lượng mỗi lúc một tăng từ bên ngoài đã phá vỡ hàng rào và tiến vào tòa nhà Quốc Hội. Mike Pence nhanh chóng được các nhân viên mật vụ đưa đi.

Tôi lao ra khỏi phòng báo chí với hy vọng tìm hiểu xem liệu có phải phó tổng thống Pence cần xả hơi trong phòng tắm sau những thủ tục tẻ nhạt hay không. Tôi đi xuống cầu thang lên tầng hai, nơi các thượng nghị sĩ ra vào phòng họp. Sau đó, tôi nghe thấy tiếng cảnh sát đang đụng độ với những kẻ bạo loạn ở một tầng khác phía dưới. Tôi có thể nghe thấy một tiếng động đập mạnh - có thể là một dùi đang được sử dụng để chống lại những kẻ xâm nhập.

Sau đó tôi rút lui trở lại phòng báo chí ở tầng ba để kịp xem Thượng nghị sĩ Kyrsten Sinema (Đảng Dân chủ -Arizona) hoàn thành việc bảo vệ số phiếu đại cử tri của bang cô ấy cho Biden. Sau đó, cảnh sát và các nhân viên tòa nhà Quốc Hội ra lệnh cho mọi người vào trong phòng Thượng viện.
 Các nhân viên của Lưỡng viện được di tản đến địa điểm an toàn hôm 6/1. Nguồn ảnh: Theo The Washington Post
Tôi được lệnh vào một nơi dành riêng cho gia đình và bạn thân của các thượng nghị sĩ - Hạ nghị sĩ Greg Pence (đảng Cộng hòa-Indiana), Anh trai của phó tổng thống, vừa đến đó để xem cuộc họp của lưỡng viện. Nhưng tôi đã trèo qua một số đường ray và ghế để quay lại địa điểm báo chí thông thường, ngay phía trên nơi Pence đang ngồi với tư cách là chủ tọa cuộc họp. Ngay sau đó, Thượng viện đã bị phong tỏa và phiên họp bị hoãn lại. Cảnh sát Capitol chạy quanh phòng Thượng viện hai tầng, khóa mọi cánh cửa.

Tiếp đó, Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar (Dân chủ-Minnesota) nhìn vào điện thoại của cô ấy và thông báo: "Súng đã nổ". Một cảnh sát kỳ cựu của Quốc hội đã cố gắng trấn an các nghị sĩ rằng tin đó có thể không chính xác. Nhưng vào lúc 2h30 chiều, cảnh sát đã ra lệnh cho tất cả mọi người ra ngoài.

Trong những khoảnh khắc kịch tính nhất của cuộc bao vây, các sĩ cảnh sát có vũ trang xuất hiện ở mọi ngóc ngách của Thượng viện và bắt đầu truyền hướng dẫn. Họ đã đưa tất cả chúng tôi - một nhóm gồm nhiều thượng nghị sĩ, nhân viên và phóng viên báo chí - qua nhiều tòa văn phòng để tìm kiếm những địa điểm an toàn nhất để trú ẩn trong khu tổ hợp tòa nhà Quốc hội. Lúc đó, chúng tôi không hề biết điều đó, nhưng một cảnh tương tự đang diễn ra ở phía bên kia của tòa nhà Quốc hội, nơi Hạ viện cũng được lệnh sơ tán và các nhà lập pháp chạy tìm chỗ ẩn nấp ở một vị trí an toàn bên cạnh tòa nhà của họ.

Chúng tôi không được phép đi cầu thang, vì đám đông đã có mặt ở các tầng bên dưới. Vì vậy, chúng tôi vào thang máy và xuống tầng hầm, đi về phía Trung tâm đón du khách của Tòa nhà Quốc hội. CVC là một boongke ngầm rộng lớn của một công trình cuối cùng đã được xây dựng sau vụ 11/9, với giá khoảng 700 triệu đô la và có nhiều phòng an toàn và cửa chống cháy nổ.

Một sĩ quan, giữ hai cánh cửa, ra lệnh cho chúng tôi đi về phía Tòa nhà Văn phòng Thượng viện Russell vì đám đông ủng hộ Trump cũng đã xâm nhập CVC. Một số thượng nghị sĩ đã chạy, một số đi bộ. Các nhân viên an ninh giữ vai Schumer để lôi anh ta theo.

Các trợ lý của nghị sĩ Thượng viện đã nhanh chóng vây quanh một số người để lấy các hộp chứa chứng chỉ cử tri đoàn do các tiểu bang đệ trình - những tài liệu cần thiết để chứng nhận chiến thắng của tổng thống đắc cử Joe Biden.

Đến 2:45 chiều hầu hết các thượng nghị sĩ và một tập hợp các phụ tá và giới truyền thông đã tập trung trong phòng an toàn. Một sĩ quan thông báo với chúng tôi rằng chúng tôi đã an toàn nhưng nói rằng sẽ mất một thời gian để bảo vệ tổ hợp tòa nhà Quốc Hội. Đồng thời cảnh sát cũng nói rằng họ đang cố gắng tìm xe buýt để đưa chúng tôi đến chỗ an toàn hơn.

Trở lại Quốc hội, cảnh sát bắt đầu lục soát từng phòng để tìm các thượng nghị sĩ, nhân viên và phóng viên đã bị bỏ lại. Một phụ tá cấp cao của đảng Cộng hòa, có văn phòng không xa tầng Thượng viện, cho biết anh ta đã lấy một thanh thép và rào trước cửa khi đám đông ủng hộ Trump đến gần. Anh ta nói, những kẻ bạo loạn đập cửa văn phòng anh ta, cố sức đột nhập trong khoảng 20 phút. Những người khác co ro trong im lặng trong những căn phòng nhỏ bị khóa cửa và điện thoại di động tắt trong khi những kẻ bạo loạn đi qua.

Bên trong địa điểm an toàn của Thượng viện, một sĩ quan cấp cao đã ra lệnh cho một nhóm thuộc hạ đến bảo vệ Thượng nghị sĩ Tammy Duckworth (đảng Dân chủ-Illinoi), một người bị cụt cả hai chân khi phục vụ trong Chiến tranh Iraq. Bà ấy đang trốn trong văn phòng của mình ở ba tầng trên, sợ hãi không cho ai vào. Viên chức cấp cao đã hướng dẫn cụ thể những gì phải la lên: "Thượng nghị sĩ Duckworth, Thượng nghị sĩ Klobuchar nói hãy đến cửa." Vài phút sau, bà ấy xuất hiện ở vị trí an toàn.

Bằng cách nào đó, các hoạt động dịch vụ ăn uống ở Capitol dường như vẫn hoạt động tốt trong trận hỗn chiến. Vào lúc 4 - 5 giờ chiều, hàng trăm hộp cơm hộp và chai nước đã được chuyển vào điểm lưu giữ. Các thượng nghị sĩ, nhân viên, giới truyền thông và cảnh sát sử dụng vũ khí tự động ăn trưa với thịt gà và thịt bò.

Cuối cùng, các phóng viên được đưa ra khỏi phòng an ninh chính và vào sảnh bên ngoài. Các thượng nghị sĩ ở lại, và bắt đầu thảo luận về những gì đã sai với kết cấu cơ bản của nền dân chủ Mỹ. Tivi được đưa vào phòng chỉ dành cho các thượng nghị sĩ để họ có thể theo dõi sự hỗn loạn được tiết lộ cho chính họ.

Áp lực đè nặng lên một số thành viên Đảng Cộng hòa, những người đã phản đối việc kiểm phiếu đại cử tri đoàn của tổng thống đắc cử Joe Biden, khiến đám đông ảo tưởng thêm bốn năm nữa đối với Trump. Ngay trước 5 giờ chiều, Thượng nghị sĩ Ted Cruz (đảng Cộng hòa-Texas) đã dẫn một nhóm những người phản đối của đảng Cộng hòa vào một phòng riêng để thảo luận xem có nên tiếp tục thách thức của họ trong bối cảnh bạo lực của đám đông hay không.

Khoảng 6 giờ chiều, nhiều thượng nghị sĩ bắt đầu nói về việc quay trở lại phòng họp Thượng viện để thể hiện sức mạnh dân chủ - một ý tưởng bắt chước quyết định của nhiều nghị sĩ trở lại các bậc thang phía Đông của tòa mái vòm vào đêm xảy ra vụ tấn công khủng bố năm 2001. Vào đêm đó, trong một buổi biểu diễn ủng hộ lưỡng đảng, các đảng viên Cộng hòa và Dân chủ đã đứng cùng nhau và hát “God Bless America - Chúa phù hộ nước Mỹ”.

Ở đầu kia của Đại lộ Pennsylvania, Trump đổ lỗi cho các nhà lập pháp về sự hỗn loạn. “Đây là những điều và sự kiện xảy ra khi một chiến thắng trong cuộc bầu cử long trời lở đất thiêng liêng bị tước đi một cách bất cẩn và tàn nhẫn,” ông ấy đã tweet. Vài phút sau, Thượng nghị sĩ Tommy Tuberville (đảng Cộng hòa- Alabama) đi ngang qua các phóng viên. Có người hỏi ông ta nghĩ gì về tuyên bố của Trump, nhưng ông bỏ đi, không nói gì.

Ngay trước 6:45 tối - 4 giờ sau khi các thượng nghị sĩ rời khỏi nhà Quốc Hội - tiếng vỗ tay vang dội từ phòng an ninh. Quốc hội đã quyết định triệu tập lại. Khi nhóm của chúng tôi đi bộ trở lại Điện Capitol, ai đó đã hét lên "nhường đường, nhường đường."

Các nhân viên không đảng phái từ văn phòng quốc hội đã mang những chiếc hộp chứa phiếu bầu cử tri đoàn trở lại Thượng viện. Biden vẫn được tuyên bố là người chiến thắng.

Một số lần Tòa nhà Quốc hội Mỹ bị tấn công trong lịch sử:

Tháng 8/1814: Tòa nhà Quốc hội bị quân Anh đốt.

Tháng 7/1915: Cuộc tấn công bằng thuốc nổ của giáo sư người Đức

Tháng 3/1954: Cuộc tấn công của những người theo chủ nghĩa dân tộc Puerto Rico.

Tháng 1/1971: Chiến binh cánh tả đánh bom để phản đối quân đội Mỹ ở Lào.

Tháng 7/1983: Đơn vị Kháng chiến Vũ trang đánh bom