Sơn La phát triển các chuỗi liên kết cung ứng nông sản an toàn
Kinhtedothi - Nhằm phát triển nông nghiệp bền vững, hiệu quả, giúp nông dân tăng thu nhập, thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển, tỉnh Sơn La đã tập trung xây dựng các chuỗi liên kết từ sản xuất đến chế biến, tiêu thụ nông sản.
Tỉnh Sơn La hiện có trên 350.000 ha đất sản xuất nông nghiệp với hơn 8.200 ha cây trồng được công nhận sản xuất hữu cơ và sản xuất theo hướng hữu cơ. Tỉnh cũng đã xây dựng 308 chuỗi cung ứng thực phẩm nông, thủy sản an toàn, trong đó, 188 chuỗi quả an toàn với diện tích hơn 4.100 ha, sản lượng trên 53.000 tấn/năm; duy trì 218 mã số vùng trồng với tổng diện tích hơn 3.100 ha; 8 mã số cơ sở đóng gói phục vụ xuất khẩu; xây dựng 7 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao tại thị xã Mộc Châu, huyện Mai Sơn và huyện Yên Châu.
Nhằm tạo chuỗi liên kết, ứng dụng khoa học kỹ thuật trong sản xuất, năm 2018, 8 hộ dân bản Huổi Bó, xã Chiềng Khoong, huyện Sông Mã đã cùng góp vốn, đất sản xuất thành lập Hợp tác xã (HTX) dịch vụ nông nghiệp Hoa Mười để trồng nhãn, xoài theo quy trình VietGAP.
Nhà máy Doveco Sơn La thu mua, chế biến quả xoài của tỉnh.
Hiện nay, HTX có 14 thành viên, sản xuất 30 ha nhãn, 15 ha xoài; năng suất bình quân đạt 10 tấn/ha, sản lượng trên 465 tấn. Để tiêu thụ sản phẩm, HTX tích cực tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại do huyện, tỉnh tổ chức; chủ động kết nối với các doanh nghiệp, thương lái lớn. Năm 2020, HTX tham gia chuỗi liên kết sản xuất với các đối tác lớn, như Công ty cổ phần phân bón Fusa Hải Dương, cung cấp phân bón và bao tiêu sản phẩm cho HTX; Công ty Syngenta cung cấp thuốc bảo vệ thực vật…
Cũng với mục đích tạo chuỗi liên kết an toàn, 17 hộ dân ở bản Hang Mon 1 và 2 (xã Phiêng Khoài, huyện Yên Châu, tỉnh Sơn La) đã góp vốn và 35 ha đất thành lập HTX Dịch vụ nông nghiệp Toàn Phát, trồng mận hậu theo tiêu chuẩn VietGAP. Sau 7 năm, diện tích tăng lên 70 ha. Các thành viên nắm vững kỹ thuật canh tác VietGAP, hữu cơ, tạo ra quả mận chất lượng cao, giá bán cao hơn 20-30% so với trồng truyền thống. “Khi tham gia chuỗi liên kết, việc tìm đầu ra cho nông sản, không còn là nỗi lo được mùa mất giá như trước; việc sản xuất theo đơn đặt hàng, giúp các thành viên HTX chuyên tâm sản xuất, đảm bảo chất lượng, đáp ứng nhu cầu thị trường”, ông Nguyễn Khánh Toàn, Giám đốc HTX Dịch vụ nông nghiệp Toàn Phát cho biết.
Huyện Mai Sơn hiện có khoảng 11.500 ha cây ăn quả, gồm: Na, xoài, nhãn, thanh long… với sản lượng quả ước đạt gần 100.000 tấn/năm. Trong đó có 5.400 ha cây ăn quả thực hiện theo hướng ứng dụng công nghệ cao; 2.700 ha cây ăn quả sản xuất theo hướng hữu cơ; trên 1.600 ha sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP. Đến nay, UBND tỉnh đã công nhận 4 vùng nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, với tổng diện tích 1.773 ha của 2.333 hộ gia đình tham gia, trong đó gồm 2 vùng sản xuất cà phê, 1 vùng sản xuất na và 1 vùng xoài.
Để phát triển nông nghiệp theo hướng bền vững, lãnh đạo huyện đã tập trung tuyên truyền, định hướng nông dân, HTX, doanh nghiệp đầu tư, phát triển sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản theo chuỗi. Trong quá trình liên kết, người sản xuất tuân thủ nghiêm kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch, đảm bảo chất lượng, tiêu chuẩn của nhà máy chế biến. Doanh nghiệp thực hiện đúng, đầy đủ các điều khoản ký kết thu mua sản phẩm theo giá đã công bố. Toàn huyện duy trì, phát triển 48 chuỗi cung ứng thực phẩm nông sản, thủy sản an toàn; có trên 9.800 ha cây trồng theo hợp đồng liên kết sản xuất, tiêu thụ sản phẩm giữa các doanh nghiệp, HTX và các hộ dân, với một số cây trồng chủ lực như: Cà phê, mía, ngô giống, sắn, ngô ngọt, đậu tương rau, xoài, na, mắc ca…
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Sơn La, việc liên kết sản xuất, tiêu thụ nông sản, phù hợp với xu thế phát triển hiện nay, giúp các HTX, doanh nghiệp duy trì tăng trưởng, tránh tình trạng “được mùa, mất giá”. Đồng thời, đảm bảo nguồn cung nông sản phong phú, chất lượng. Tuy nhiên, việc liên kết chuỗi nông sản còn gặp khó khăn do thiếu sự chủ động, tích cực của người dân; sự tham gia của các chủ thể vào các khâu trong chuỗi cung ứng của một số sản phẩm nông sản còn lỏng lẻo, thiếu tập trung. Tình trạng nông dân sản xuất và bán nông sản thông qua thương lái vẫn phổ biến, giá cả thường không ổn định.
Nhằm tháo gỡ khó khăn trên, tỉnh đã định hướng xây dựng và phát triển hiệu quả các vùng nguyên liệu tập trung, cơ giới hóa đồng bộ, nâng cao năng lực chế biến và bảo quản nông sản theo các mô hình liên kết. Tập trung chuyển đổi từ tư duy sản xuất nông nghiệp sang tư duy kinh tế nông nghiệp, từ phát triển đơn ngành sang hợp tác, phát triển đa ngành; thúc đẩy tích hợp đa giá trị trong sản phẩm nông lâm thủy sản; chuyển từ chuỗi cung ứng nông sản sang phát triển chuỗi ngành hàng.
Đồng thời, tiếp tục thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài tỉnh đầu tư vào sản xuất, chế biến, tiêu thụ các sản phẩm nông nghiệp của tỉnh, trong đó tập trung thu hút các dự án đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn.
Để phát triển chuỗi liên kết sản xuất, tiêu thụ nông nghiệp, những năm qua tỉnh Sơn La đã tập trung thực hiện Nghị định số 57/2018/NĐ-CP của Chính phủ về cơ chế, chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn; HĐND tỉnh cũng đã ban hành các chính sách khuyến khích đầu tư vào nông nghiệp và phát triển nông thôn trên địa bàn tỉnh Sơn La… các sở, ngành của tỉnh đã làm tốt công tác phối hợp với UBND các huyện, thành phố tuyên truyền quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên phương tiện thông tin đại chúng, vận động, hướng dẫn Nhân dân phát triển sản xuất theo hướng an toàn, tạo được sự đồng thuận và nâng cao nhận thức của nhân dân trong việc thực hiện chủ trương của tỉnh, của huyện về phát triển các chuỗi cung ứng nông sản, thủy sản an toàn.
Việc hình thành các chuỗi liên kết giữa doanh nghiệp với hợp tác xã và người nông dân trong sản xuất và chế biến nông sản đã và đang là hướng đi cho phát triển nông nghiệp bền vững trên địa bàn tỉnh Sơn La.
