Cuộc thi do Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Unilever Việt Nam, Hiệp hội doanh nghiệp Anh tại Việt Nam (BritCham) và Quỹ Khởi nghiệp doanh nghiệp khoa học và công nghệ Việt Nam (SVF) tổ chức. Cuộc thi đã nhận được sự tham gia của hơn 1.000 cá nhân và tổ chức từ nhiều lĩnh vực khác nhau; thu hút gần 100 đề xuất giải pháp, ý tưởng đột phá, không chỉ giúp nâng cao hiệu quả xử lý rác thải nhựa mà còn gia tăng nhận thức cộng đồng về sự cấp thiết của vấn đề này.
Theo BTC, sau 5 tháng tìm kiếm, tổ chức đào tạo chuyên sâu và đánh giá, Hội đồng giám khảo đã lần lượt lựa chọn ra Top 80, Top 50, Top 20 và Top 5 cuộc thi dựa trên hai nội dung: Bảng ý tưởng đổi mới sáng tạo tập trung vào các sáng kiến, mô hình và giải pháp mới và sáng tạo đang trong quá trình phát triển thành các sản phẩm cụ thể và đang cần hỗ trợ để đưa sản phẩm ra thị trường;
Bảng giải pháp triển vọng tập trung vào các giải pháp đã có sản phẩm cụ thể và đã ra mắt thị trường, đang có tiềm năng mở rộng và cần sự hỗ trợ để phát triển tại thị trường Việt Nam.
Phát biểu khai mạc vòng Chung kết cuộc thi, Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường Lê Công Thành khẳng định, ô nhiễm nhựa, đặc biệt là ô nhiễm “trắng” do nhựa dùng một lần gây ra, là vấn đề môi trường, là thách thức lớn đối với xã hội hiện đại. Theo Thứ trưởng, rác thải nhựa đã có mặt ở khắp mọi nơi, tác động xấu đến môi trường, ảnh hưởng sâu sắc đến mọi nơi từ khu đô thị đến vùng nông thôn và cả đại dương.
“Rác thải nhựa đã và đang tác động tiêu cực đến động vật hoang dã, hệ sinh thái và sức khỏe của con người. Điều này đòi hỏi chúng ta cần hành động kịp thời, quyết liệt hơn để giảm thiểu những tác động xấu này” – ông Lê Công Thành phân tích.
Lãnh đạo Bộ Tài nguyên và Môi trường cho biết, Việt Nam đã và đang nỗ lực thực hiện nhiều hoạt động giảm thiểu, chống ô nhiễm rác thải nhựa; đồng thời đang tích cực tham gia các cuộc thảo luận về thỏa thuận toàn cầu về ô nhiễm nhựa, dự kiến sẽ thông qua vào cuối năm nay tại Hàn Quốc.
Cùng đó, Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 đã có quy định trách nhiệm mở rộng của nhà sản xuất (EPR) và quy định này đã chính thức có hiệu lực từ ngày 1/1/2024. Đây là một bước tiến quan trọng của chính sách môi trường Việt Nam nhằm yêu cầu các nhà sản xuất, nhập khẩu có trách nhiệm thu gom và tái chế, xử lý các sản phẩm, bao bì của mình sau khi người tiêu dùng thải bỏ trong đó có sản phẩm, bao bì nhựa.
“Việc thực hiện đầy đủ, nghiêm túc EPR sẽ góp phần thúc đẩy ngành công nghiệp tái chế trong nước phát triển, giảm dần phụ thuộc vào nguồn phế liệu nhập khẩu, tạo điều kiện để xây dựng một hệ sinh thái kinh tế tuần hoàn, trong đó các tài nguyên được sử dụng một cách hiệu quả và không bị lãng phí” - Thứ trưởng nhấn mạnh.
Tại buổi lễ, ông Fergus McBean - Bí thư Thứ nhất Khí hậu và Thiên nhiên, Đại sứ quán Anh tại Việt Nam, đã đánh giá cao về vai trò của chương trình “Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa”. Ông cho rằng, rác thải nhựa là một trong những thách thức mang tính cấp bách nhất đối với môi trường trong thời đại của chúng ta. Vấn đề này không chỉ ảnh hưởng tới tình trạng của đại dương và hệ sinh thái, mà còn tới sự thịnh vượng của các cộng đồng trên toàn thế giới. Sự đổi mới cần thiết để giải quyết vấn đề này không chỉ đến từ những ý tưởng đột phá, mà còn từ sự phối hợp hành động giữa các chính phủ, doanh nghiệp và cá nhân.
“Vương quốc Anh, với tư cách là thành viên của Liên minh Khát vọng chấm dứt ô nhiễm nhựa, đã xác định rõ các ưu tiên trong việc chấm dứt vấn đề ô nhiễm nhựa. Đây là lý do tại sao các cuộc thi như Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa lại đóng vai trò quan trọng nhằm tạo ra một nền tảng thúc đẩy các giải pháp sáng tạo trong cuộc chiến chống ô nhiễm nhựa” - ông Fergus McBean nói.
Nhằm đảm bảo tính khách quan và chuyên môn cao, cuộc thi quy tụ đội ngũ Ban giám khảo uy tín, gồm các chuyên gia đầu ngành về môi trường và tái chế: Bà Đặng Thị Kim Chi - Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam; Ông Hoàng Dương Tùng - nguyên Phó tổng Cục trưởng Tổng cục Môi trường; Ông Phan Tuấn Hùng - Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và Môi trường; Bà Lê Thị Hồng Nhi - Phó Tổng Giám đốc Truyền thông, Đối ngoại và Phát triển Bền vững, Unilever Việt Nam; Ông Phạm Mạnh Trí - Phó Tổng Giám đốc Chuỗi cung ứng của Unilever Việt Nam; Bà Nguyễn Ngọc Lan Anh - Giám đốc Công nghệ và Vận hành, Ngân hàng Standard Chartered Việt Nam; Bà Nguyễn Ngọc Như Uyên - Giám đốc đầu tư khu vực Đông Nam Á, Circulate Capital.
Theo bà Nguyễn Ngọc Như Uyên, các bài dự thi có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đa dạng trong cách tiếp cận vấn đề rác thải nhựa. Các sáng kiến không chỉ tập trung vào thu gom và phân loại mà còn đề xuất những giải pháp bền vững như công nghệ nhựa sinh học phân hủy tại nhà, chuyển đổi bao bì đa lớp thành các sản phẩm công nghiệp có giá trị hay số hóa với tiềm năng chuyển đổi/đổi mới các liên kết trong chuỗi cung ứng. Đặc biệt, nhiều giải pháp đã được thử nghiệm thực tế để giải quyết các thách thức trong việc thu gom và tái chế bao bì nhựa mềm.
Sau khi hoàn tất quá trình đánh giá, các dự án và ý tưởng xuất sắc nhất sẽ được vinh danh với những giải thưởng giá trị, nhằm khuyến khích sự đổi mới và phát triển trong chuỗi giá trị tuần hoàn nhựa.
Cuộc thi "Giải pháp đổi mới tuần hoàn nhựa 2024" không chỉ là cơ hội để các nhà khởi nghiệp và doanh nghiệp giới thiệu các sáng kiến mới, mà còn là nền tảng để kết nối, thu hút sự quan tâm từ các nhà đầu tư và các tổ chức quốc tế, góp phần thúc đẩy một nền kinh tế tuần hoàn và phát triển bền vững tại Việt Nam.
Sau các vòng thi gay cấn, Đội Giải pháp toàn diện cho hệ thống tái chế chai nhưa tại Việt Nam đã giành Giải Pháp đột phá với tổng giá trị tiền thưởng là 200 triệu đồng, trong đó có 100 triệu đồng tiền mặt, giấy chứng nhận và hỗ trợ kỹ thuật từ chương trình; Giải Giải pháp đổi mới thuộc về 2 đội: Giải pháp thay thế bao bì màng ghép nhôm và đội Nhựa sinh học Buyo - Giải pháp bền vững chống ô nhiễm nhựa. Hai đội nhận được tổng giá trị giải thưởng 100 triệu; Giải Giải pháp nổi bật thuộc về 2 đội: Tấm nhựa Eco - Nơi rác thải nhựa tìm thấy cuộc sống mới và đội Grac - Ứng dụng công nghệ vào thu gom rác thải nhựa. Tổng giải thưởng cho giải Giải pháp nổi bật là 50 triệu đồng,…
