Tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo hôm 18/11 nói rằng Washing ton không còn coi các khu định cư của Israel là vi phạm luật pháp quốc tế, đã đảo ngược lập trường của Mỹ trong 4 thập kỷ về các khu định cư của người Do Thái tại các vùng lãnh thổ chiếm đóng của Palestine. Động thái này được Israel hoan nghênh nhưng hứng chịu làn sóng phản đối mạnh mẽ từ người Palestine và các nhà lãnh đạo Ả Rập.
Hội đồng Bảo an Liên Hợp quốc (LHQ) hôm 20/11 đã tiến hành nhóm họp về tuyên bố của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo khi ông cho rằng, các khu định cư của Israel tại Bờ Tây chiếm đóng là “không trái luật pháp quốc tế”.
Một loạt các nước thành viên Hội đồng Bảo an LHQ, gồm Nga, Trung Quốc và cả đồng minh Liên minh châu Âu (EU) của Mỹ đều đã lên án tuyên bố này tại cuộc họp.
Các thành viên Hội đồng Bảo an LHQ cho rằng, sự đảo ngược chính sách của Mỹ đối với vấn đề khu định cư của Israel tại Bờ Tây sẽ chỉ làm phức tạp thêm tình hình, làm chậm lại tiến trình hòa bình Trung Đông với giải pháp 2 nhà nước.
“Tất cả các hoạt động định cư của Israel là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế và làm xói mòn khả năng tồn tại của giải pháp hai nhà nước và triển vọng cho một nền hòa bình lâu dài” - Đại sứ Anh tại LHQ Karen Pierce cho biết trước thềm cuộc họp. Phát biểu của Đại sứ Pierce đại diện cho Đức, Pháp, Ba Lan, Bỉ và Anh - các thành viên hiện tại của EU tại Hội đồng Bảo an LHQ.
Đại diện của Palestine tại LHQ Riyad Mansour cũng chỉ trích sự đảo ngược chính sách của Mỹ về các khu định cư của Israel tại Bờ Tây khi nhấn mạnh: “Một lần nữa chính quyền Mỹ lại đưa ra một thông báo bất hợp pháp khác về các khu định cư của Israel nhằm phá hủy các cơ hội để đạt được hòa bình, an ninh và ổn định tại khu vực”.
Tuy nhiên, Phó Đại sứ Mỹ tại LHQ Cherith Norman Chalet tái khẳng định lại lập trường mới của Washington đối với các khu định cư của Israel ở Bờ Tây, cho rằng “họ không phải là người nước ngoài và không phù hợp với luật pháp quốc tế”.
Bà Chalet vẫn khẳng định, tuyên bố của Ngoại trưởng Pompeo mới đây không làm thay đổi các cam kết của Mỹ đối với hòa bình khu vực.
Các khu định cư của Israel tại Bờ Tây là một trong những vấn đề “nóng” nhất trong cuộc xung đột kéo dài hàng thập kỷ giữa Israel và Palestine. Hầu hết cộng đồng quốc tế coi các khu định cư của Israel là bất hợp pháp./.
