Sau màn bắn pháo hoa chào đón năm mới 2021 vừa qua, người dân lục tục kéo nhau ra về, để lại phía sau những mảnh giấy, bao nilon, vỏ lon, đồ ăn thừa… tràn ngập khu vực hồ Hoàn Kiếm và các con phố đi bộ quanh hồ, khiến công nhân môi trường phải căng mình dọn dẹp. Một công nhân vệ sinh môi trường chia sẻ, năm nào cũng vậy, sau giờ phút chào đón năm mới, rác lại tràn ngập. Khi người dân ra về, công nhân môi trường phải dọn dẹp đến 3 – 4 giờ sáng mới xong. Và không chỉ có trong ngày lễ Tết mà vào các dịp cuối tuần, rác vẫn xuất hiện ở nhiều nơi, các hàng bán rong, bán thịt xiên nướng bay mùi cả một góc phố Lò Sũ giao Đinh Tiên Hoàng vẫn thường xuất hiện.
Chúng ta có thể đúc kết ra 2 nguyên nhân dẫn đến tình trạng này. Đầu tiên là do ý thức đám đông, hiệu ứng lây truyền, biểu hiện bằng nhận thức ai cũng có thể xả rác vì không ai bị phạt. Hay câu chuyện người kia bán hàng rong được thì tôi cũng bán. Lợi thế kiếm sống chẳng mấy ai có được nên người dân quanh phố cổ đã triệt để tận dụng. Nguyên nhân thứ hai được đổ cho vấn đề quản lý. Nhiều người cho rằng, họ vứt rác ra đường là bởi thùng rác chưa đáp ứng được nhu cầu của người dân. Hay, người ta giẫm đạp lên cây, hoa là bởi Hồ Gươm quá chật, không có chỗ đứng để ngắm pháo hoa. Đó cũng chỉ là cách cố ngụy biện cho cái sai. Có thể khẳng định, ở bất kể quốc gia nào trên thế giới, không hệ thống chứa, đựng rác thải nào có thể phục vụ hết nhu cầu của người dân ở khắp mọi nơi, ngay dưới chân mỗi người để tiện đâu xả rác đó. Cũng không có điểm công cộng nào thông minh đến mức du khách muốn gì cũng được đáp ứng. Có thể thấy, việc mở ra không gian đi bộ quanh Hồ Gươm, ngày càng hoàn chỉnh, tạo ra nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật phong phú là nỗ lực của chính quyền Hà Nội dành cho người dân cũng như du khách, để ai cũng có thể cảm nhận Hà Nội là TP đáng sống. Nhưng để môi trường không bị ô nhiễm, không gian đi bộ quanh Hồ Gươm sạch đẹp, văn minh mang lại giá trị đích thực như mong muốn thì cần ý thức của cả người đến và người ở trong không gian này.
