Tầm nhìn của Hà Nội trong chuỗi cung ứng bán dẫn: hướng tới trung tâm đào tạo nhân lực chất lượng cao
Kinhtedothi – Chiều 22/10, Sở KH&CN Hà Nội tổ chức tọa đàm “Định vị trong việc tham gia chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu: Tiêu chí, các cường quốc dẫn đầu, con đường của Việt Nam và tầm nhìn của Hà Nội”.
Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng chủ trì tọa đàm. Sự kiện có sự tham dự của nhiều chuyên gia, nhà khoa học và DN công nghệ cao. Tọa đàm được xem là bước khởi đầu quan trọng trong chiến lược đưa Hà Nội tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị bán dẫn toàn cầu, đồng thời xác định tầm nhìn để Thủ đô trở thành trung tâm đào tạo và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực này.
Quang cảnh tọa đàm.
Cơ hội vàng của Việt Nam và lợi thế chiến lược của Hà Nội
Trình bày báo cáo chuyên đề, GS.TSKH Nông Đức Kế – Viện trưởng Viện Nghiên cứu Công nghệ cao ASIAN (AIAT) cho rằng, để tham gia hiệu quả vào chuỗi cung ứng bán dẫn toàn cầu, mỗi quốc gia phải xác lập được vai trò không thể thay thế trong một hoặc nhiều công đoạn – từ thiết kế, vật liệu, đóng gói đến kiểm thử. Theo ông, Việt Nam đang đứng trước “cửa sổ cơ hội vàng” khi các tập đoàn lớn như Intel, TSMC, Samsung hay Amkor đang dịch chuyển sản xuất về Đông Nam Á. Tuy nhiên, đây là ngành đòi hỏi vốn lớn và hàm lượng chất xám cao, vì vậy Việt Nam cần có chiến lược dài hạn, đi từng bước vững chắc từ khâu đóng gói, kiểm thử và thiết kế từng phần trước khi hướng đến sản xuất toàn diện.
Ông Nông Đức Kế nhấn mạnh, Hà Nội có lợi thế đặc biệt khi tập trung hệ thống trường đại học kỹ thuật, viện nghiên cứu, khu công nghệ cao Hòa Lạc cùng mạng lưới DN đổi mới sáng tạo năng động. Nếu được dẫn dắt đúng, Hà Nội có thể trở thành thủ đô R&D và đổi mới sáng tạo trong lĩnh vực bán dẫn của Việt Nam.
Cùng quan điểm, GS.TS Từ Trung Chấn – Viện phó Viện AIAT cho rằng, Việt Nam cần thay đổi tư duy phát triển, không chỉ dừng ở việc sản xuất chip mà phải làm chủ từng lớp cấu trúc nhỏ của vi mạch. Ông Chấn cho biết, năng lực công nghệ trong nước mới đáp ứng khoảng 50 – 60% yêu cầu thiết yếu, do đó cần phát triển đồng bộ thiết kế, vật liệu, đóng gói và kiểm thử. Đặc biệt, Hà Nội nên tiên phong hình thành ngân hàng sở hữu trí tuệ (IP Bank) để lưu trữ, chia sẻ và thương mại hóa các thiết kế chip mẫu từ viện, trường và DN. “Sở hữu trí tuệ là nền tảng của ngành bán dẫn. Hà Nội hoàn toàn có thể trở thành nơi khởi nguồn các sáng chế và giá trị tri thức” - GS.TS Từ Trung Chấn nhấn mạnh.
Trình bày chuyên đề “Bản đồ công nghệ và hiến kế nghiên cứu, phát triển, chuyển giao công nghệ để làm chủ công nghệ vi mạch bán dẫn”, TS Ngô Đắc Thuần – Chủ tịch HĐQT Công ty CP IP Group cho rằng, Việt Nam cần sớm xây dựng bản đồ công nghệ vi mạch quốc gia để xác định rõ năng lực trong từng công đoạn, từ vật liệu, thiết kế đến ứng dụng. Chúng ta không thể đi theo lối mòn của các cường quốc, mà phải tận dụng lợi thế riêng: nguồn nhân lực trẻ, khả năng tiếp cận công nghệ mở và vị trí địa chính trị trung tâm Đông Nam Á.
Theo TS Ngô Đắc Thuần, cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế có điều kiện, xây dựng mạng lưới phòng thí nghiệm chia sẻ và lồng ghép đào tạo sở hữu trí tuệ trong chương trình đại học để hình thành đội ngũ kỹ sư công nghệ có tư duy sáng tạo và làm chủ tri thức.
Ở góc độ DN, đại diện Trung tâm Bán dẫn Viettel cho biết, Viettel đã có 6 năm nghiên cứu và thiết kế chip, với nhiều sản phẩm như SIM 5G và chip viễn thông đang được thử nghiệm. Trong chiến lược quốc gia về công nghiệp bán dẫn, Hà Nội cần phát huy lợi thế lớn về đào tạo kỹ sư công nghệ, tập trung các trường đại học mạnh như Bách khoa, Công nghệ, FPT… Đây chính là nền tảng để Thủ đô trở thành trung tâm đào tạo và thiết kế bán dẫn hàng đầu cả nước.
Đại diện doanh nghiệp chia sẻ tại tọa đàm.
Tầm nhìn thành trung tâm nhân lực và đổi mới sáng tạo quốc gia
Phát biểu tại tọa đàm, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng cảm ơn những chia sẻ, ý kiến góp ý của các chuyên gia, nhà khoa học và DN. Đồng thời khẳng định, Hà Nội đã xác định rõ sứ mệnh và tầm nhìn phát triển trong giai đoạn tới trở thành đầu tàu của cả nước về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Hiện nay, Hà Nội đang dẫn đầu cả nước về chỉ số chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, đồng thời dành nguồn lực đầu tư lớn cho phát triển khoa học, công nghệ và nhân lực chất lượng cao. Theo Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trương Việt Dũng, đây không chỉ là ưu tiên chiến lược mà còn là động lực tăng trưởng mới của Thủ đô trong thời kỳ hội nhập và chuyển đổi số.
Cũng tại tọa đàm, Giám đốc Sở KH&CN Hà Nội Trần Anh Tuấn cho rằng, đây là hoạt động mang tính gợi mở quan trọng, mở đầu cho quá trình kết nối sâu rộng giữa giới chuyên gia, DN và cơ quan quản lý. Theo ông Trần Anh Tuấn, Hà Nội đang tạo dựng những không gian đổi mới sáng tạo, nghiên cứu và hợp tác mở, qua đó kỳ vọng nhận được sự đồng hành, hiến kế và hỗ trợ thường xuyên của các chuyên gia để cùng hình thành những sản phẩm, kết quả nghiên cứu cụ thể, thực chất, chứ không chỉ dừng lại ở các định hướng hay ý tưởng.
Với định hướng rõ ràng, sự vào cuộc của giới khoa học và cộng đồng DN, Hà Nội đang từng bước khẳng định vai trò trung tâm của mình trong chuỗi giá trị bán dẫn. Từ lợi thế đào tạo và đổi mới sáng tạo, Thủ đô có thể trở thành hạt nhân thúc đẩy Việt Nam tiến sâu hơn vào bản đồ công nghiệp bán dẫn thế giới, góp phần hiện thực hóa mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam có ngành bán dẫn phát triển, tự chủ và hội nhập sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
