Tạo hệ sinh thái đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số toàn diện cho sự phát triển bứt phá

Dự hội thảo có Phó Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận T.Ư Vũ Thanh Mai; Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Hoàng Minh Sơn; Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Hà Nội Nguyễn Doãn Toản cùng hơn 350 đại biểu.

Nâng cao năng suất lao động, phát triển kinh tế tri thức và chuyển đổi số toàn diện

Phát biểu đề dẫn tại Hội thảo, TS Nguyễn Thanh Sơn - Bí thư Đảng ủy Khối các trường đại học, cao đẳng Hà Nội khẳng định, Hà Nội hội tụ nhiều điều kiện thuận lợi để đi đầu trong thực thi Nghị quyết số 57-NQ/TW. Với mạng lưới hàng trăm trường đại học, cao đẳng, viện nghiên cứu, cùng đội ngũ trí thức, nhà khoa học đông đảo, hệ thống giáo dục đại học - cao đẳng trên địa bàn Thủ đô có vai trò đặc biệt quan trọng trong hiện thực hóa các khát vọng lớn lao của Nghị quyết số 57-NQ/TW. Đồng thời tạo động lực mới cho tăng trưởng GRDP, nâng cao năng suất lao động, phát triển kinh tế tri thức và chuyển đổi số toàn diện.

Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến những biến động phức tạp về kinh tế và thương mại, các chính sách điều chỉnh thuế quan, đặc biệt là các biện pháp áp thuế đối ứng từ các nền kinh tế lớn như Hoa Kỳ, đang tạo ra thách thức không nhỏ đối với các chuỗi cung ứng toàn cầu. Để nâng cao năng lực thích ứng và duy trì đà tăng trưởng bền vững, Việt Nam cần khẩn trương phát triển năng lực tự chủ về công nghệ và nâng cao giá trị gia tăng trong các ngành sản xuất, xuất khẩu.

Trong đó, khoa học, công nghệ (KHCN) và đổi mới, sáng tạo đóng vai trò then chốt giúp nền kinh tế chuyển từ gia công, lắp ráp sang sáng tạo, làm chủ công nghệ và phát triển sản phẩm có hàm lượng chất xám cao.

Theo TS Nguyễn Thanh Sơn, hội thảo là diễn đàn để các cấp ủy, tổ chức Đảng, các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng, các nhà hoạch định chính sách, chuyên gia, nhà khoa học, cộng đồng DN cùng trao đổi, chia sẻ tầm nhìn, kinh nghiệm và đề xuất các giải pháp thực thi Nghị quyết số 57-NQ/TW hiệu quả.

Tạo lập một mô hình phát triển mới

Tại hội thảo, các tham luận tập trung đề xuất các nhóm nhiệm vụ và giải pháp mang tính chiến lược và đột phá theo hai nhóm vấn đề chính gồm lãnh đạo chiến lược và chính sách. Đồng thời, nhấn mạnh vai trò lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy và tổ chức Đảng tại các cơ sở giáo dục đại học, cao đẳng trong triển khai Nghị quyết số 57-NQ/TW, đảm bảo sự thống nhất trong nhận thức, hành động và đổi mới phương thức quản trị nhà trường phù hợp với yêu cầu phát triển KHCN, đổi mới, sáng tạo và chuyển đổi số.

Đặc biệt là xác định các điểm nghẽn và rào cản trong phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đặc biệt trong mô hình khu công nghệ cao tại Việt Nam nói chung và Thủ đô nói riêng. Từ đó đề xuất các giải pháp toàn diện nhằm tháo gỡ, tạo đột phá về thể chế, chính sách, tài chính, cơ sở hạ tầng và nhân lực.

Để triển khai hiệu quả Nghị quyết số 57-NQ/TW, GS.TS Lê Anh Tuấn - Chủ tịch Hội đồng Đại học Bách khoa Hà Nội cho rằng, TP cần có một mô hình phát triển mới, trong đó lấy tri thức dẫn dắt, công nghệ làm nền, con người làm gốc và chính sách làm đòn bẩy. Cụ thể, cần có cơ chế đặt hàng chiến lược từ TP đến đại học đối với các chương trình nghiên cứu chiến lược trọng điểm của Thủ đô.

Đồng thời, thành lập liên minh Đổi mới sáng tạo đại học Hà Nội (HUIA) nhằm phát huy sức mạnh tập thể của các cơ sở giáo dục đại học trên địa bàn Thủ đô. Cùng với đó là xây dựng cơ chế thử nghiệm công nghệ đô thị tại các Khu Công nghệ cao Hòa Lạc, Khu Công nghệ cao sinh học Hà Nội và Khu/Cụm Công nghiệp Hà Nội; thử nghiệm bản đồ số, cảm biến đô thị, AI điều phối giao thông, dịch vụ công tích hợp; thành lập Quỹ đổi mới sáng tạo Hà Nội theo hình thức Nhà nước đầu tư - Doanh nghiệp vận hành.

Trong khi đó, TS Vũ Xuân Hùng - Trưởng ban Quản lý các khu công nghệ cao và khu công nghiệp TP Hà Nội nhấn mạnh tầm quan trọng của việc đưa các công trình nghiên cứu vào thử nghiệm, tới doanh nghiệp và tiếp cận thị trường. Thực tế cho thấy, một trong những điểm nghẽn trong phát triển thị trường KHCN hiện nay là khoảng cách giữa nghiên cứu và thương mại hoá.

Cụ thể, có nhiều đề tài, sáng kiến, công trình khoa học chất lượng, được đánh đổi bằng rất nhiều công sức, mồ hôi và chất xám của đội ngũ trí thức, nhà khoa học nhưng lại bị “niêm phong” ngay tại phòng thí nghiệm, viện nghiên cứu và cả trong các trường đại học, cao đẳng; doanh nghiệp không biết, khó tiếp cận, hoặc gặp rào cản để tiếp nhận chuyển giao, thử nghiệm hay thương mại hóa.

Phát biểu kết luận hội thảo, TS Nguyễn Thanh Sơn cho biết, hội thảo nhận được 40 bài tham luận của các chuyên gia, nhà khoa học đến từ 70 trường đại học uy tín trong khu vực và thế giới; các doanh nghiệp trên địa bàn TP. Hội thảo là cơ hội để kết nối, chia sẻ kinh nghiệm, đề xuất cơ chế và phát động các sáng kiến hợp tác cụ thể giữa các trường đại học, cơ quan quản lý, cộng đồng doanh nghiệp và các tổ chức quốc tế.

Qua đó hướng tới mục tiêu phát triển một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện, bền vững và có khả năng lan tỏa mạnh mẽ cho sự phát triển xã hội của Thủ đô và cả nước.