Tháo gỡ vướng mắc thể chế, huy động mọi nguồn lực cho phát triển

Sáng 20/10, tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính (KTTC) của Quốc hội Phan Văn Mãi trình bày báo cáo thẩm tra kết quả thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2025 và 5 năm 2021 - 2025, cùng dự kiến kế hoạch năm 2026.

Kết quả toàn diện, ấn tượng trên hầu hết lĩnh vực

Ủy ban KTTC nhận định, giai đoạn 2021 - 2025 diễn ra trong bối cảnh nhiều biến động, dịch bệnh, rủi ro địa chính trị, cạnh tranh chiến lược, cùng yêu cầu chuyển đổi xanh và số tạo áp lực lớn lên tăng trưởng.

Hai năm đầu nhiệm kỳ chịu tác động nặng nề của đại dịch COVID-19; hai năm cuối, đặc biệt là năm 2025, chứng kiến nhiều quyết sách mang tính lịch sử về thể chế, tổ chức bộ máy, kinh tế tư nhân, hạ tầng chiến lược... tạo nền tảng cho tăng trưởng dài hạn và định hình mô hình phát triển mới.

Việt Nam đã đạt kết quả toàn diện, nổi bật trên hầu hết các lĩnh vực. Dự kiến 22/26 chỉ tiêu giai đoạn 2021 - 2025 hoàn thành và vượt kế hoạch; riêng hai năm 2024 và 2025 hoàn thành toàn bộ 15/15 chỉ tiêu. Năm 2025, tăng trưởng ước đạt 8%, thuộc nhóm cao nhất khu vực; các ngành công nghiệp, dịch vụ, nông nghiệp đều tăng mạnh, xuất siêu duy trì, ổn định vĩ mô được giữ vững, lạm phát kiểm soát.

Thể chế được hoàn thiện mạnh mẽ, mô hình chính quyền địa phương 2 cấp triển khai thực chất, bộ máy tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả. Liên kết vùng có chuyển biến rõ nét, hình thành chuỗi đô thị, công nghiệp, dịch vụ gắn với kinh tế biển, thí điểm Khu thương mại tự do Đà Nẵng.

Hạ tầng chiến lược phát triển bứt phá, đặc biệt là cao tốc. FDI giai đoạn 2021 - 2025 chiếm 16% tổng vốn đầu tư toàn xã hội, Việt Nam nằm trong nhóm 15 quốc gia thu hút FDI lớn nhất thế giới. Các lĩnh vực giáo dục, y tế, văn hóa, an sinh xã hội được triển khai đồng bộ; quốc phòng, an ninh, đối ngoại đạt nhiều thành tựu nổi bật.

Ủy ban KTTC đánh giá cao tinh thần quyết liệt, dám nghĩ dám làm và điều hành linh hoạt của Chính phủ, góp phần củng cố niềm tin, ổn định vĩ mô, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển nhanh, bền vững giai đoạn tới.

Củng cố năng lực nội sinh, phát triển bền vững

Bước vào giai đoạn 2026 - 2030, Ủy ban KTTC cho rằng cần sự chủ động, linh hoạt, sáng tạo cao trong điều hành, giữ ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát, tạo xung lực tăng trưởng mới.

Ủy ban thống nhất với các mục tiêu, chỉ tiêu và 11 nhóm nhiệm vụ chủ yếu năm 2026, trong đó nhấn mạnh: giữ vững cân đối lớn, điều hành tài khóa - tiền tệ linh hoạt; bảo đảm an ninh năng lượng, lương thực, tài chính, quản lý hiệu quả thị trường vàng; khơi thông dòng vốn tín dụng cho sản xuất, lĩnh vực ưu tiên.

Trọng tâm là củng cố năng lực nội sinh, nâng cao tỷ lệ nội địa hóa, giá trị gia tăng trong nước; phát triển các ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn và mới nổi như công nghệ, năng lượng sạch, bán dẫn, không gian vũ trụ, lượng tử… nhằm tăng năng suất, sức cạnh tranh, khả năng tự chủ của nền kinh tế.

Cùng với đó là phát triển thị trường trong nước, kích cầu tiêu dùng, mở rộng xuất khẩu bền vững; tận dụng hiệu quả các FTA, xây dựng thương hiệu quốc gia, đáp ứng tiêu chuẩn xanh, truy xuất nguồn gốc; tháo gỡ nút thắt logistics, hạ tầng để tăng giá trị hàng hóa Việt Nam.

Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, nhất là trong lĩnh vực khoa học, công nghệ cao, trí tuệ nhân tạo, quản trị thông minh; đầu tư đồng bộ hạ tầng chiến lược, giao thông, năng lượng, số, logistics; thúc đẩy liên kết vùng, phát triển kinh tế tư nhân như trụ cột của tăng trưởng bền vững.

Cuối cùng, Ủy ban KTTC nhấn mạnh yêu cầu tháo gỡ vướng mắc thể chế - nhất là trong đầu tư, kinh doanh, huy động mọi nguồn lực cho phát triển, song song với việc phát triển văn hóa, xã hội, bảo đảm an sinh, nâng cao đời sống Nhân dân.