Thực hiện Kế hoạch số 23/KH-ĐT ngày 12/4/2023 về giám sát công tác thu gom, vận chuyển, xử lý rác thải rắn sinh hoạt trên địa bàn TP Hà Nội, ngày 30/5, Ban Đô thị HĐND TP Hà Nội đã thành lập Đoàn giám sát, làm việc với đại diện các sở, ngành và UBND huyện Phú Xuyên và Thanh Trì, cùng với đó là các đơn vị cung ứng dịch vụ công ích.
Không "điểm đen" rác thải
Tại buổi làm việc, Chủ tịch, Tổng Giám đốc Công ty CP Dịch vụ Môi trường Thăng Long Nguyễn Phúc Thành cho biết, giai đoạn 2021 - 2023, DN đã trúng 4 gói thầu duy trì vệ sinh môi trường ở các quận: Hoàng Mai, Phú Xuyên, Thường Tín, Thanh Trì.
Trên cơ sở kết quả đấu thầu, DN đã nghiêm túc thực hiện công tác duy trì vệ sinh môi trường, thu gom rác thải đảm bảo hiệu quả, đúng, đủ theo các quy trình, định mức do UBND TP Hà Nội ban hành.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Phúc Thành, hiện tại, DN gặp nhiều khó khăn, vướng mắc về bù giá chênh lệch tiền lương, nhiên liệu... Việc chậm thanh toán dẫn đến tình trạng các DN không đảm bảo nguồn tài chính để hoạt động, nợ đọng bảo hiểm, thuế, lương người lao động...
Phó Chủ tịch UBND huyện Phú Xuyên Nguyễn Trọng Vĩnh cho biết, công tác vận chuyển rác từ địa bàn huyện đến khu xử lý rác của TP Hà Nội bị phụ thuộc nhiều vào điều kiện nơi tiếp nhận rác. Năm 2021 xảy ra 3 đợt (23 ngày) với 2.140 tấn và năm 2022 cũng tương tự nhưng dài hơn (36 ngày) với lượng rác tồn trên địa bàn huyện khoảng 4.500 tấn ở Trạm trung chuyển Phú Minh và điểm dự phòng của các xã. Tuy nhiên, đến thời điểm này, huyện Phú Xuyên không còn là "điểm đen" về rác thải.
"Hàng năm, UBND huyện đều thành lập đoàn kiểm tra, từ năm 2021 đến nay đã kiểm tra, xử lý 11 trường hợp vi phạm về môi trường (hành vi đốt rác thải) thuộc các xã: Châu Can, Phú Yên, Sơn Hà với số tiền 21 triệu đồng. Tuy nhiên, UBND huyện cũng đề xuất xem xét, bổ sung nguồn kinh phí để cân đối với nguồn thu giá dịch vụ môi trường đáp ứng trên địa bàn" - lãnh đạo huyện Phú Xuyên thông tin.
Đưa ra một số bất cập về quy hoạch, công nghệ trong công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn, các thành viên của Đoàn giám sát cho biết, định mức đưa ra không khả thi khi khối lượng phát sinh lớn. Trong khi đó, chưa có chế tài trong quy định đấu thầu để có thể loại bỏ những nhà thầu không có năng lực.
"Bên cạnh đó, công nghệ vẫn đang sử dụng phương pháp chôn lấp, hiện đại hơn là đốt rác, nếu phân loại xử lý rác tại nguồn phải nghiên cứu nhà máy khác và cần phải xây dựng lộ trình. Cần làm rõ trách nhiệm của các sở, ngành về sự chậm trễ từ công tác đấu thầu tới công nghệ cần mang tính khả thi" - đại diện Đoàn giám sát cho biết.
Ông Đàm Văn Huân - Trưởng Đoàn giám sát, Uỷ viên Thường trực, Trưởng ban Đô thị HĐND TP cho biết, tiếp thu ý kiến của UBND huyện cùng với đơn vị duy trì vệ sinh môi trường trên địa bàn, những vấn đề về thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải rắn sẽ được trình lên UBND TP Hà Nội xem xét, giải quyết tháo gỡ.
"Huyện cần phải tiếp tục tăng cường giám sát, đặc biệt liên quan đến vệ sinh môi trường. Đồng thời, phối hợp với các đơn vị tuyên truyền tới người dân. Những tồn tại trước mắt cần phải có giải pháp như tần suất rác ra khỏi nhà khi 2 ngày mới thu một lần; tỷ lệ thu giá dịch vụ mới đạt có 70% - rất thấp so với nhiều địa phương; chênh lệch giá nhân công cần phối hợp các sở để giải quyết cho các nhà thầu..." - ông Đàm Văn Huân cho biết.
Thanh Trì cần bổ sung các trạm trung chuyển rác
Chiều cùng ngày, Đoàn giám sát đã làm việc, ghi nhận kết quả thực hiện công tác thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải rắn sinh hoạt trên địa bàn huyện Thanh Trì.
Phó Chủ tịch UBND huyện Thanh Trì Nguyễn Huy Toàn cho biết, với vị trí là huyện ven đô, được quy hoạch thành nội đô mở rộng và đang trong quá trình phát triển thành quận, do vậy, địa bàn huyện không có khu vực nào làm nơi chôn lấp, xử lý rác thải sinh hoạt.
Toàn bộ lượng chất thải sinh hoạt phát sinh trên địa bàn huyện đều được các đơn vị trúng thầu thu gom, vận chuyển đến Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn để xử lý theo quy định. Hiện tại, có 2 đơn vị gồm: Công ty CP Môi trường đô thị Thanh Trì và Công ty CP Dịch vụ Môi trường Thăng Long làm nhà thầu.
Lãnh đạo huyện đánh giá, giai đoạn từ năm 2021 đến nay, trong quá trình thực hiện công tác duy trì vệ sinh môi trường, liên danh nhà thầu cơ bản thực hiện nghiêm túc, đảm bảo chất lượng theo yêu cầu của chủ đầu tư.
"Cùng với sự gia tăng phát triển đô thị, tăng dân số cơ học của huyện Thanh Trì, khối lượng rác thải phát sinh trên địa bàn cũng tăng dần hàng năm. Đơn vị nhà thầu đã chủ động bố trí thêm phương tiện chuyên dùng để vận chuyển hết 100% khối lượng rác thải sinh hoạt phát sinh, không để tồn đọng trong ngày, chất lượng vệ sinh luôn được đảm bảo. Đặc biệt là các đợt cao điểm phục vụ Nhân dân (Tết, ngày lễ, sự kiện chính trị...)" - đại diện huyện Thanh Trì thông tin.
Về phía DN, đại diện liên danh nhà thầu chia sẻ, với công tác thu gom, xử lý chất thải việc điều chỉnh, bổ sung, ban hành quy trình công nghệ, định mức, đơn giá mới là cần thiết. Trong đó, giá nhiên liệu, vật tư, vật liệu, tiền lương cần phù hợp với thực tế thị trường.
"Nhà thầu rất mong muốn UBND TP sớm điều chỉnh tăng mức thu giá dịch vụ vệ sinh môi trường để đảm bảo cân đối nguồn thu - chi cho liên danh nhà thầu" - vị đại diện này cho hay.
Thành viên Đoàn giám sát chia sẻ, tại thời điểm này, huyện Thanh Trì cần nghiêm túc trong việc xử lý vi phạm hành chính, sau đó, sẽ tiến tới phân loại rác tại nguồn. Với việc sắp lên quận, nhưng trên địa bàn có nhiều khu đô thị xả thẳng nước thải xuống sông; nhiều nơi rác thải nằm sát ven sông hay tại tuyến Đại lộ Chu Văn An gây mất mỹ quan đô thị cần phải được sớm khắc phục triệt để, khẩn trương khảo sát, đầu tư các điểm tập kết rác thải có vị trí phù hợp, thu gom rác, nước rác, che chắn để không rơi xuống sông, ngoài đường.
Lắng nghe ý kiến, liên danh nhà thầu cho biết, đồng thuận với ý kiến của Đoàn giám sát, phương án sắp tới sẽ tiến hành xoá các điểm tập kết rác gần với bờ sông, đảm bảo mỹ quan đô thị. Tuy nhiên, hành vi đổ trộm phế thải xây dựng tại tuyến Đại lộ gây khó khăn cho việc thu gom, vận chuyển nên rất mong muốn TP Hà Nội có cơ chế, chế tài mạnh với tình trạng trên.