Nhu cầu tăng nhanh
Đại diện Ban Đầu tư - Tổng Công ty CP Xuất nhập khẩu và xây dựng Việt Nam (Vinaconex) cho biết, sau hơn 2 năm chịu ảnh hưởng từ đại dịch Covid-19, đến thời điểm hiện tại, 2 sản phẩm cho thuê chính của đơn vị này là văn phòng và mặt bằng thương mại đều đã được lấp kín đến trên 90%. Tuy nhiên, diện tích của một số mặt bằng trống còn lại là do đang trong quá trình sửa chữa, bảo trì nên chưa thể cho thuê.
“Một số mặt bằng đang trong quá trình sửa chữa, bảo trì chưa cho thuê hiện nay chúng tôi đã nhận được nhiều hồ sơ đăng ký. Bên cạnh đó, một số mặt bằng đang vận hành chuẩn bị hết hợp đồng cũng đề nghị tiếp tục gia hạn. Rất nhiều khách hàng cũng gọi điện đến hỏi thuê mặt bằng nhưng trong thời gian này chúng tôi chưa có sản phẩm mới bổ sung. Qua thực tế của thị trường, chúng tôi thấy rằng nhu cầu thuê mặt bằng ở thời điểm này đã tăng mạnh so với cùng thời điểm năm trước” - vị đại diện cho hay.
Anh Nguyễn Xuân Thắng - một tiểu thương tại Chợ Mơ (Hai Bà Trưng, Hà Nội) chia sẻ, từ khi Chợ Mơ được cải tạo, xây dựng lại, tình hình buôn bán của tiểu thương bị giảm sút mạnh. Sau hơn 2 năm đại dịch khiến kinh tế càng trở nên khó khăn hơn nên gia đình anh quyết định đi thuê mặt bằng để mở cửa hàng tiện lợi nhưng giá thuê ở thời điểm hiện tại tương đối cao.
“Hơn một tháng nay, tôi đi tìm thuê mặt bằng nhưng chưa thể thuê được, vì ở những địa điểm gần với mặt đường ô tô tránh nhau, giá thuê một mặt bằng 3 tầng, mỗi sàn diện tích khoảng 30m2 chủ nhà đều đòi mức giá thuê rất cao từ 30 - 50 triệu đồng/tháng” - anh Thắng nói.
Khảo sát thực tế của phóng viên Kinh tế & Đô thị trên thị trường mặt bằng cho thuê tại Thủ đô Hà Nội, mặc dù ghi nhận có sự phục hồi mạnh đặc biệt là từ đầu quý II đến nay nhưng giá cho thuê đưa ra tương đối cao.
Đơn cử tại tuyến phố Minh Khai (quận Hai Bà Trưng), một căn nhà mặt phố diện tích 200m2, cao 7 tầng đang chào thuê 500 triệu đồng/tháng; căn nhà 40m2, xây mới cao 4 tầng giá thuê 40 triệu đồng/tháng; căn nhà 4 tầng xây mới diện tích 30m2 trên tuyến phố Trường Chinh (Đống Đa) chào thuê 70 triệu đồng/tháng. Tương tự, trên các tuyến phố lớn ở quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Cầu Giấy... giá thuê cũng ở mức từ 100 - 600 triệu đồng/tháng, tùy thuộc vào diện tích và vị trí.
Khai thông cơ chế, mở rộng nguồn cung
Cũng theo số liệu tổng hợp báo cáo từ Bộ Xây dựng, mặc dù nhu cầu thuê mặt bằng tăng mạnh từ đầu năm đến nay nhưng nguồn cung mới sản phẩm cho phân khúc này hết sức “nhỏ giọt”. Hầu hết dự án tòa nhà văn phòng đều chưa kịp hoàn thiện để bổ sung nguồn cung cho thị trường.
Trong khi đó, nguồn cung mới chủ yếu vẫn từ phần diện tích cho thuê của các tòa nhà hỗn hợp, tuy nhiên cũng không nhiều. Từ đầu năm, chỉ có một số dự án tòa nhà văn phòng mới được khởi công xây dựng như dự án tòa nhà văn phòng hạng A The Sun Tower quy mô 87.000m2 và dự án OfficeHaus quy mô 23.000m2 tại TP Hồ Chí Minh.
Giá cho thuê mặt bằng cũng ghi nhận có sự tăng nhẹ khoảng 10% so với thời điểm quý IV/2021 và tăng 5% so với quý I/2022. Cụ thể, đối với mặt bằng văn phòng cho thuê ở Hà Nội, hạng A khoảng 650.000 đồng/m2/tháng, hạng B 350.000 đồng/m2/tháng; TP Hồ Chí Minh, hạng A khoảng 1.050.000 đồng/m2/tháng, hạng B khá ổn định ở mức 600.000 đồng/m2/tháng.
Đối với mặt bằng thương mại, tại Hà Nội, giá chào thuê trung bình tại tầng trệt và tầng một khu vực ngoài trung tâm 550.000 đồng/m2/tháng, khu vực trung tâm, giá chào thuê trung bình đạt 2.500.000 đồng/m2/tháng. Tại TP Hồ Chí Minh, khu vực ngoài trung tâm đang ở mức 850.000 đồng/m2/tháng, khu vực trung tâm 3.100.000 đồng/m2/tháng.
“Đáng chú ý, tỷ lệ lấp đầy mặt bằng kinh doanh tại các trung tâm thương mại, siêu thị lớn tăng nhẹ so với quý trước và tiếp tục giữ ở mức cao khoảng 90 - 95% khi nhiều chính sách ưu đãi được chủ đầu tư đưa ra nhằm thu hút đơn vị kinh doanh quay trở lại thuê mặt bằng. Đối với mặt bằng bán lẻ nhà phố, cửa hàng kinh doanh đã dần mở cửa hoạt động trở lại, tình trạng dừng kinh doanh, sang nhượng cửa hàng không còn xuất hiện phổ biến như các quý trước” - đại diện Cục Quản lý nhà và thị trường bất động sản (Bộ Xây dựng) cho hay.
Số liệu khác từ batdongsan.com.vn cũng chỉ ra rằng, từ đầu quý II/2022 đến nay, xu hướng làm việc trực tiếp tại văn phòng đã áp dụng trở lại, lượng tin đăng cho thuê văn phòng, mặt bằng kinh doanh tăng lên, lượng tin rao thuê nhà riêng, nhà phố trong quý II/2022 tại TP lớn tăng hơn 30% so với quý 1/2022, riêng nhà mặt phố phục vụ kinh doanh nhu cầu tìm thuê tăng cao nhất.
Trên thực tế, nhu cầu nhu cầu thuê tăng cao nhưng nguồn cung trên thị trường không nhiều. Một trong những lý do dẫn đến tình trạng này là vướng mắc về thủ tục hành chính chưa được tháo gỡ triệt để, thủ tục cấp phép xây dựng kéo dài khiến dự án bị chậm triển khai...
“Các thủ tục cấp phép hiện nay có nhiều quy trình, nói là “một cửa” nhưng để được cấp phép xây dựng, DN phải đi qua “ba cửa” từ Sở Xây dựng, Sở QH - KT đến Sở KH&ĐT dẫn đến việc cấp phép kéo dài, ảnh hưởng không nhỏ đến việc triển khai dự án và không ít DN tỏ ra chán nản, bỏ cuộc” - Phó Tổng Giám đốc Công ty Đất Lành Nguyễn Văn Đực chia sẻ.
Theo đánh giá, hiện nay nền kinh tế Việt Nam đang có sự phục hồi mạnh mẽ sau đại dịch Covid-19, hầu hết các DN bất động sản đều đã và đang tái khởi động trở lại ở mọi phân khúc. Đặc biệt, đối với phân khúc cho thuê, gần đây nhu cầu thuê mặt bằng diện tích ở các dự án tăng mạnh, trong khi nguồn cung tương đối hạn hẹp. Vì vậy, cần phải giải quyết dứt điểm những vấn đề liên quan đến thủ tục hành chính, như thủ tục cấp phép, tính tiền sử dụng đất... nhằm mở rộng nguồn cung và cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh cho DN.
Cùng với đà hồi phục của các hoạt động kinh tế, nhu cầu thuê mặt bằng kinh doanh cũng dần tăng trở lại. Nhiều chủ nhà vẫn áp dụng giảm giá trung bình khoảng 10 - 15% so với trước dịch, đây là thời điểm khá tốt để tìm kiếm mặt bằng khi mà giá vẫn còn tương đối mềm và có nhiều lựa chọn cho người thuê. Nhưng dự báo từ nay đến cuối năm phân khúc mặt bằng cho thuê sẽ có mức giá tương đương giai đoạn trước dịch.
Tổng Giám đốc Colliers Việt Nam David Jackson
