Đã xử lý được 380,2 nghìn tỷ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42
Tại phiên họp, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Thị Hồng cho biết, với sự nỗ lực, quyết tâm cao của ngành Ngân hàng, sự phối hợp của các bộ, ngành, địa phương, sau gần 5 năm thực hiện, Nghị quyết số 42 đã được triển khai nghiêm túc, đúng mục tiêu, định hướng và đạt được kết quả quan trọng.
Về kết quả xử lý nợ xấu được xác định theo Nghị quyết số 42, Thống đốc Nguyễn Thị Hồng cho biết: Lũy kế từ 15/8/2017 đến 31/12/2021, toàn hệ thống các TCTD đã xử lý được 380,2 nghìn tỷ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42. Trong đó: Xử lý nợ xấu nội bảng là 196,9 nghìn tỷ đồng (chiếm 51,79% tổng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42 đã xử lý); xử lý các khoản nợ đang hạch toán ngoài bảng cân đối kế toán xác định theo Nghị quyết số 42 là 100,8 nghìn tỷ đồng (chiếm 26,51% tổng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42 đã xử lý); Xử lý các khoản nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42 đã bán cho VAMC được thanh toán bằng trái phiếu đặc biệt là 82,5 nghìn tỷ đồng (chiếm 21,70% tổng nợ xấu xác định theo Nghị quyết số 42 đã xử lý).
Tổng nợ xấu chưa xử lý xác định theo Nghị quyết số 42 của toàn hệ thống các tổ chức tín dụng đến 31/12/2021 là 412,7 nghìn tỷ đồng, giảm 17,21% so với thời điểm Nghị quyết số 42 có hiệu lực (15/8/2017).
Chính phủ cũng đã kiến nghị, đề xuất Quốc hội ban hành Luật xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng trên cơ sở kế thừa, bổ sung và hoàn thiện các quy định của Nghị quyết số 42 nhằm tạo hành lang pháp lý ổn định, bền vững cho việc xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng. Tuy nhiên, việc nghiên cứu ban hành luật cần nhiều thời gian trong khi Nghị quyết số 42 sẽ hết hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/8/2022 nên Chính phủ đề nghị kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết này.
Cũng theo Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng, kết quả mua bán, xử lý nợ xấu của VAMC, lũy kế từ khi Nghị quyết số 42 có hiệu lực đến 31/12/2021, VAMC đã: Mua được 339 khoản nợ theo giá trị thị trường đối với 193 khách hàng với dư nợ gốc đạt 11.723 tỷ đồng và giá mua nợ đạt 11.822 tỷ đồng; Thu hồi nợ đạt 120.738 tỷ đồng (bằng 66% tổng giá trị thu hồi nợ lũy kế từ năm 2013 đến 31/12/2021); Tổ chức đấu giá thành công 22 tài sản với tổng giá trị trúng đấu giá đạt 2.516 tỷ đồng; đồng thời, VAMC đã thu giữ, nhận bàn giao một số tài sản bảo đảm có giá trị lớn, góp phần đẩy nhanh tiến độ xử lý các khoản nợ tại tổ chức tín dụng...
Trong báo cáo thẩm tra vấn đề này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội Vũ Hồng Thanh cho biết, Thường trực Ủy ban đánh giá cao những nỗ lực và sự chỉ đạo quyết liệt, kịp thời của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, vai trò đầu mối của Ngân hàng Nhà nước cũng như sự tham gia vào cuộc của các Bộ, ngành, cơ quan T.Ư có liên quan, các tỉnh, thành phố trong việc ban hành các văn bản hướng dẫn, tổ chức phối hợp, triển khai thực hiện Nghị quyết số 42 và đa số ý kiến thống nhất với sự cần thiết kéo dài thời hạn áp dụng của Nghị quyết số 42.
Theo Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh, kết quả thí điểm xử lý nợ xấu trong thời gian qua theo Nghị quyết đã chứng minh các chính sách, pháp luật về xử lý nợ xấu phát huy hiệu quả tích cực, giúp khơi thông dòng vốn, đưa dòng vốn luân chuyển vào các hoạt động sản xuất, kinh doanh, phát triển kinh tế. Đồng thời cơ quan thẩm tra cho biết thống nhất với đề nghị của Chính phủ về việc báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho phép bổ sung vào Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh năm 2022 đối với Nghị quyết kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết số 42 và áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn thông qua Nghị quyết tại 1 kỳ họp (tháng 5/2022) nhằm bảo đảm sự kịp thời cũng như tạo cơ sở pháp lý liên tục cho công tác xử lý nợ xấu.
Về nội dung dự thảo Nghị quyết, Chủ nhiệm Vũ Hồng Thanh cho biết, đa số ý kiến trong Thường trực Ủy ban Kinh tế tán thành kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết, nhưng cần xem xét sửa đổi một số nội dung cần thiết, có ý nghĩa thúc đẩy hơn nữa quá trình xử lý nợ xấu trong thời gian kéo dài thí điểm. Đồng thời, đánh giá tác động cụ thể đối với từng chính sách lựa chọn sửa đổi, bổ sung; hiệu quả của các biện pháp khác quy định tại Nghị quyết; thực trạng hoạt động của thị trường mua bán nợ xấu… để báo cáo Quốc hội tại Kỳ họp thứ 3.
Đánh giá tác động cụ thể đối với từng chính sách
Thảo luận tại phiên họp, đa số ý kiến trong Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng thống nhất với sự cần thiết kéo dài thời hạn áp dụng của Nghị quyết số 42, nhằm phát huy hiệu quả của các chính sách hiện hành, nâng cao hiệu quả xử lý nợ xấu, qua đó tăng nguồn lực và tiết giảm chi phí cho hệ thống tổ chức tín dụng, các bên liên quan và nền kinh tế…
Cho rằng chưa có tiền lệ về việc ban hành Nghị quyết sửa đổi, bổ sung Nghị quyết thí điểm, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định đồng tình với đề xuất của Chính phủ về việc kéo dài thời hạn thực hiện đối với toàn bộ quy định của Nghị quyết số 42. Tuy nhiên, không đồng tình đề xuất dự kiến thời gian kéo dài hiệu lực của Nghị quyết là 2 năm và cho rằng, thời gian kéo dài thực hiện Nghị quyết số 42 chỉ đến ngày 31/12/2023. Đồng thời, đề nghị Chính phủ cần có đề xuất, định hướng cụ thể đối với việc hoàn thiện hệ thống pháp luật về xử lý nợ xấu, tài sản bảo đảm.
Phát biểu tại phiên họp, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị báo cáo cần bổ sung đánh giá về nợ xấu phát sinh dưới tác động của dịch Covid-19 như thế nào, nợ xấu cho vay các dự án BOT, việc phát hành trái phiếu doanh nghiệp...
Chủ tịch Quốc hội lưu ý, vấn đề trái phiếu doanh nghiệp đã cảnh báo nhiều lần rồi, chứ không phải bây giờ mới cảnh báo. Tình hình thị trường chứng khoán, tiền tệ, ngân hàng, trái phiếu doanh nghiệp chắc chắn tới đây rất nóng. Đồng thời, giao Ủy ban Kinh tế rà soát, kiểm tra, đánh giá; báo cáo cũng cần đánh giá rõ đóng góp của Tòa án, Viện kiểm sát, Công an trong thực hiện Nghị quyết 42.
Sau khi thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã biểu quyết về việc bổ sung nghị quyết kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết số 42 ngày 21/6/2017 của Quốc hội về thí điểm xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng vào chương trình xây dựng pháp luật năm 2022 với 100% các thành viên Thường vụ có mặt biểu tán thành và giao Ủy ban Pháp luật của Quốc hội chuẩn bị Dự thảo Nghị quyết.
Trong kết luận nội dung này, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải đề nghị Chính phủ nghiên cứu, tiếp thu ý kiến của cơ quan thẩm tra, ý kiến tham gia của Ủy ban Thường vụ Quốc hội để tiếp tục hoàn thiện báo cáo tổng kết thực hiện Nghị quyết số 42 và dự thảo Nghị quyết kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết 42 .
Phó Chủ tịch Quốc hội cũng lưu ý, khi kéo dài thời hạn áp dụng của Nghị quyết 42 cần chú ý các mục tiêu, giải pháp, hoàn thiện các hướng dẫn về thực hiện nghị quyết để đảm bảo đầy đủ, thống nhất, hoàn thiện hệ thống cơ sở dữ liệu về tranh chấp, xử lý tranh chấp tài sản trong các vụ án. Bổ sung vào báo cáo tổng kết tiến độ, thời gian xây dựng, khuôn khổ pháp lý về xử lý nợ xấu và tài sản đảm bảo trình Quốc hội xem xét ban hành thay thế Nghị quyết 42. Phân công nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan nghiên cứu, đề xuất nội dung dự kiến luật hóa cùng với việc rà soát, hoàn thiện Luật Các tổ chức tín dụng và các luật khác có liên quan đến xử lý nợ xấu và tài sản đảm bảo, Bộ luật Dân sự, Bộ luật Tố tụng dân sự, Luật Quản lý thuế, Luật Thi hành án dân sự, Luật Xử lý vi phạm hành chính... trình Quốc hội chậm nhất là Kỳ họp đầu năm 2023.
Về Nghị quyết kéo dài thời hạn áp dụng Nghị quyết 42, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất bổ sung chương trình xây dựng luật, pháp lệnh vào năm 2022, nghị quyết của Quốc hội về kéo dài thời hạn áp dụng toàn bộ Nghị quyết 42. Thống nhất áp dụng trình tự, thủ tục rút gọn thông qua nghị quyết tại một kỳ họp trình Quốc hội xem xét, quyết định tại kỳ họp tháng 5/2002.
