Sáng 20/3, trong chuyến công tác tại Bà Rịa - Vũng Tàu, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thị sát hoạt động của cảng Gemalink, cảng CMIT và Tân Cảng Cái Mép (TCIT) đều nằm trong cụm cảng Cái Mép - Thị Vải. Cùng thị sát có Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình và lãnh đạo một số bộ, ngành. Thủ tướng chỉ đạo Bộ Giao thông Vận tải, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và công ty khai thác cảng phải thực hiện tốt quy hoạch, kết nối tốt Cái Mép và Cái Mép hạ tạo thành khu liên hợp về logistics phục vụ xuất nhập khẩu hàng hóa ngày càng tăng.
Trong các cảng thuộc cụm cảng Cái Mép - Thị Vải, cảng Gemalink có công suất lớn nhất nước với 2,5 triệu TEU, mới đi vào hoạt động và tháng 1 vừa qua cảng đón tàu vào khai thác chuyến đầu tiên. Mức đầu tư của cảng Gemalink là 520 triệu USD, chia làm hai giai đoạn, giai đoạn 1 đã hoàn thành với tổng vốn 330 triệu USD. Cảng sẽ khai trương vào tháng 5/2021 và sẽ khai thác ít nhất 80% công suất thiết kế ngay trong năm nay, khai thác hết công suất 1,5 triệu TEU của giai đoạn 1 từ năm 2022.
Báo cáo Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc, lãnh đạo của Cảng Gemalink cho biết, khi giai đoạn 2 của cảng này hoàn thành, có thể đón được những tàu lớn nhất thế giới với trọng tải 250.000 DWT. Việc đưa cảng vào hoạt động sẽ góp phần giảm chi phí logistics quốc gia, nâng cao sức cạnh tranh cho hàng hóa Việt Nam.
"Cái Mép - Thị Vải là 1 trong 19 cảng đón tàu lớn nhất thế giới. Hiện hàng tuần có 16 tuyến đi biển xa, đi cả bờ Tây, bở Đông (Mỹ), Canada và châu Âu. Cảng lớn của Thái Lan chỉ có 10 tuyến, chúng ta chỉ thua Singapore và Malaysia. Hiện nay thì tàu 214.000 tấn đã ra vào an toàn tuyệt đối", lãnh đạo cảng cho biết.
Sau khi nghe báo cáo của lãnh đạo Cảng Gemalink, Thủ tướng yêu cầu: “Đây là tài nguyên rất quý, các đồng chí phải thực hiện tốt quy hoạch, đặc biệt là kết nối giữa Cái Mép và Cái Mép thành khu liên hợp logistics tại khu vực này, sử dụng một cách liên hoàn các dịch vụ”.
Tiếp đó Thủ tướng đã thị sát hoạt động tại cảng CMIT, cảng Tân Cảng - Cái Mép, cũng là những cảng thuộc cụm cảng Cái Mép - Thị Vải. Lãnh đạo các cảng thuộc cụm cảng cho biết, 3 năm qua, lượng hàng hóa qua cảng tăng nhanh. Nếu như trước đây lượng hàng hóa chủ yếu qua cảng Sài Gòn thì hiện nay tỷ lệ 60% qua cảng Sài Gòn, 40% qua cụm cảng Cái Mép - Thị Vải.
Lãnh đạo các cảng đều kiến nghị Chính phủ và các bộ, ngành tiếp tục hoàn thiện hạ tầng kết nối giao thông đến cụm cảng nước sâu Cái Mép - Thị Vải, kết nối đường bộ với hệ thống đường cao tốc, cầu Phước An. Tiến hành nạo vét sâu sông Thị Vải để đạt độ sâu tối thiểu 16m, cho phép đón tàu lớn. Cùng với đó là sớm hình thành đường sắt kết nối khu cảng với đường sắt quốc gia, nối với Lào, Campuchia và Thái Lan. Đặc biệt là tận dụng những vùng nước, tuyến, bến chưa được xây dựng công trình thủy để làm các bến xà lan xếp dỡ container hàng xuất nhập khẩu, kết nối Cái Mép với các cảng sống ở TP Hồ Chí Minh và các tỉnh ĐBSCL.
Một vấn đề khác là giải quyết nghịch lý hiện nay là hơn 90% hàng hóa tại cảng Cái Mép phải di chuyển vào TP Hồ Chí Minh để làm thủ tục hải quan, gây tăng chi phí logisitcs.
Sau khi thăm các cảng, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc chủ trì cuộc làm việc của đoàn công tác với các lãnh đạo chủ chốt tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu về tình hình thực hiện nhiệm vụ kinh tế xã hội, trong đó một nội dung trọng tâm là xử lý các vấn đề để hoàn thiện hơn hạ tầng cụm cảng Cái Mép - Thị Vải.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu: "Việc tập trung phát triển cảng Cái Mép - Thị Vải và nhất là chủ trương kết nối với Cái Mép hạ trong việc đảm bảo các dịch vụ, trong đó có logistics, để xử lý những vấn đề không chỉ cho miền Đông mà cho cả miền Tây, không chỉ cho Việt Nam mà cả một số nước trong khu vực. Những điều đó liên quan đến hạ tầng cảng, đến giao thông đối ngoại, đến dịch vụ logistics và các vấn đề liên quan. Chúng ta vui mừng về sự tăng trưởng mạnh mẽ của cảng, trên dưới 20%, chứng tỏ đóng góp vào kinh tế ở khu vực này đối với cả nước. Tăng trưởng của cảng đóng góp vào GDP".
Cụm Cái Mép - Thị Vải được UBND tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu phê duyệt đầu tư từ năm 2009, được chia thành 2 giai đoạn. Giai đoạn một xây dựng tuyến đường liên cảng dài gần 20km. Giai đoạn 2 xây dựng cầu Phước An dài hơn 3km vượt sông Thị Vải, nối Thị xã Phú Mỹ với huyện Nhơn Trạch, tỉnh Đồng Nai, đồng thời kết nối cảng Cái Mép - Thị Vải với cao tốc Bến Lức - Long Thành, giúp việc vận chuyển hàng hóa từ đồng bằng Sông Cửu Long và các khu vực lân cận đến cụm cảng Cái Mép - Thị Vải và ngược lại được nhanh chóng. Cầu có tổng vốn đầu tư khoảng 4.900 tỷ đồng.
Từ tháng 7/2017, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã thị sát cụm cảng Cái Mép - Thị Vải và có những chỉ đạo để xử lý một số tồn tại. Tháng 5 năm ngoái, trước khi làm việc với 8 tỉnh vùng ĐBSCL, Thủ tướng một lần nữa thị sát các dự án trọng điểm trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, trong đó có cầu Phước An và tuyến đường liên cảng Cái Mép - Thị Vải.
Còn tại buổi làm việc với 8 tỉnh vùng ĐBSCL, các địa phương đề nghị Chính phủ nghiên cứu xây dựng tuyến đường sắt kết nối từ Tây Ninh, Bình Phước qua Bình Dương, Đồng Nai vào tuyến đường sắt Biên Hòa - Vũng Tàu để vận chuyển hoàng hoá ra vào khu vực cảng Cái Mép - Thị Vải.