Tại lễ phát động chiến dịch nâng cao nhận thức cộng đồng về ung thư phổi diễn ra ở Hà Nội ngày 13/8, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, ung thư đang trở thành gánh nặng lớn của các quốc gia. Trên thế giới, mỗi năm có khoảng 19,3 triệu ca mới mắc và 9,9 triệu người tử vong vì ung thư.
Tại Việt Nam, trung bình mỗi năm có khoảng 183.000 ca mắc mới và khoảng 122.000 ca tử vong do bệnh ung thư, chủ yếu là ung thư gan, phổi, vú. Riêng ung thư phổi, trung bình mỗi năm Việt Nam có khoảng hơn 26.000 ca mắc mới và 23.000 ca tử vong.
Tỷ lệ ung thư phổi ở nam giới gấp 3 lần ở nữ giới. Cứ 100.000 người dân Việt Nam thì có 36 nam giới và 12 nữ giới được chẩn đoán mắc ung thư phổi.
Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, có đến 75% người bệnh phát hiện ung thư phổi ở giai đoạn muộn, khiến tỷ lệ điều trị khỏi bệnh thấp. Trong khi đó, những người bệnh được chẩn đoán ở giai đoạn sớm có tỷ lệ sống thêm 5 năm lên đến 65-90%. Do vậy, việc tầm soát phát hiện sớm ung thư phổi có ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
Số liệu từ Cơ quan nghiên cứu ung thư quốc tế (IARC) cho thấy, người hút thuốc có khả năng mắc ung thư phổi cao gấp 15-30 lần so với người không hút. Ngoài ra, khi tiếp xúc với khói thuốc thụ động, người không hút cũng hít phải các hợp chất gây ung thư, gây tăng nguy cơ mắc ung thư phổi lên 20-30%.
Còn theo Cơ quan Kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ, thuốc lá điện tử hay thuốc lá không khói cũng đã được chứng minh có chứa các chất gây ung thư và liên quan đến nhiều bệnh lý đường hô hấp khác.
Điều tra toàn cầu về thuốc lá ở người trưởng thành tại Việt Nam (GATS) năm 2020 cho thấy, tỷ lệ nam giới hút thuốc lá là 42,3% và 1,7% ở nữ giới là khá cao, và đặt ra những thách thức cho việc dự phòng ung thư phổi.
Theo Bộ Y tế, để phòng, chống ung thư phổi cũng như nhiều bệnh ung thư khác, bệnh không lây nhiễm bằng các biện pháp, cần bỏ thuốc lá, bởi lẽ thuốc lá là nguyên nhân chính chiếm tới trên 90% gây ra ung thư phổi và trên 30% gây ra các loại ung thư khác; hút thuốc lá làm tăng nguy cơ ung thư phổi từ 15-30 lần so với các loại ung thư khác.
Cùng với đó, mỗi người phải có chế độ dinh dưỡng hợp lý, trong đó hàm lượng đạm, mỡ hợp lý, tăng cường rau xanh, trái cây. Mỗi người cần thường xuyên rèn luyện, tăng cường sức khoẻ.
Ngoài ra, mỗi người phải có thói quen khám sức khoẻ định kỳ. Với những người có tiền sử hút thuốc lá, chúng tôi khuyến cáo sau 40 tuổi, sau 50 tuổi nên đi tầm soát ung thư phổi nói riêng, các bệnh ung thư khác nói chung.
