Thường vụ Quốc hội thông qua sửa đổi Nghị quyết liên tịch về tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND

Tờ trình dự thảo Nghị quyết liên tịch sửa đổi, bổ sung Nghị quyết liên tịch số 72 do Chủ nhiệm Ủy ban Dân nguyện và Giám sát Dương Thanh Bình trình bày cho biết, để các quy định về tổ chức tiếp xúc cử tri của đaị biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp phù hợp với việc sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị, cũng như thực tiễn tổ chức và vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đòi hỏi khẩn trương xây dựng và ban hành Nghị quyết liên tịch sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết liên tịch số 72 để điều chỉnh hoạt động tiếp xúc cử tri thống nhất trên toàn quốc.

Dự thảo Nghị quyết đã được tiếp thu, chỉnh lý gồm 2 điều, cụ thể: Điều 1 gồm 23 khoản sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số khoản, điều cụ thể của Nghị quyết liên tịch số 72; Điều 2 về điều khoản thi hành.

Nội dung cơ bản của dự thảo Nghị quyết liên tịch tập trung vào sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ các quy định liên quan trách nhiệm của đại biểu HĐND, Thường trực HĐND, Ban Thường trực Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, UBND cấp huyện. Các nội dung của dự thảo Nghị quyết bảo đảm tính hợp hiến, hợp pháp, đã kế thừa nội dung của Nghị quyết số 72. Do đó, dự thảo Nghị quyết đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ với các quy định pháp luật hiện hành, nhất là các quy định về tổ chức và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp.

Ngoài ra, dự thảo Nghị quyết liên tịch không sửa đổi, bổ sung các nội dung có yêu cầu bảo đảm tính tương thích với điều ước quốc tế có liên quan.

Báo cáo thẩm tra do Chủ nhiệm Ủy ban Công tác đại biểu Nguyễn Thanh Hải trình bày nêu rõ, Ủy ban thống nhất với sự cần thiết ban hành Nghị quyết nhằm quán triệt chủ trương của Đảng và phù hợp với quy định của Hiến pháp, pháp luật về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị ở Trung ương và địa phương theo mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Về trách nhiệm của Đoàn đại biểu Quốc hội trong hoạt động tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội, Khoản 1 Điều 1 của dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 4 Nghị quyết số 72 quy định “Đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND có trách nhiệm phản hồi, cung cấp thông tin, giải thích tới cử tri về các chủ trương, chính sách, quyết định của Nhà nước, Quốc hội, HĐND liên quan tới nội dung kiến nghị của cử tri”.

Có ý kiến đề nghị cần nhắc bỏ quy định này để tránh trùng lặp với quy định tại cuối đoạn 1, khoản 1 Điều 4 của Nghị quyết số 72: “Đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND… kịp thời giải đáp những vấn đề cử tri quan tâm, kiến nghị”.

Ủy ban nhận thấy việc quy định cụ thể trách nhiệm của đại biểu khi tiếp xúc cử tri phải cung cấp thông tin, giải thích các chủ trương, chính sách, quyết định của Nhà nước, Quốc hội, HĐND liên quan đến nội dung kiến nghị của cử tri là cần thiết. Tuy nhiên có thể dẫn đến khó khăn trong thực hiện, vì có nhiều vấn đề cử tri nêu có thể vượt quá trách nhiệm của đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND. Do vậy, đề nghị quy định lại theo hướng đại biểu cung cấp thông tin, giải thích trong phạm vi trách nhiệm, quyền hạn của mình.

Phát biểu kết luận nội dung họp, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh nêu rõ, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đánh giá cao sự chủ động, tích cực và phối hợp chặt chẽ của Chính phủ, Ủy ban Dân nguyện và Giám sát, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Ủy ban Công tác đại biểu và các cơ quan có liên quan trong việc phối hợp xây dựng dự thảo Nghị quyết bảo đảm chất lượng; cơ bản tán thành với nội dung của dự thảo Nghị quyết, các nội dung thẩm tra.

Về vấn đề ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động tiếp xúc cử tri, Phó Chủ tịch Quốc hội đề nghị, cần quy định bảo đảm thuận lợi nhưng không tạo ra sự tùy nghi, dẫn đến phức tạp trong thực hiện. Đồng thời, thiết kế cần chặt chẽ, bảo đảm công khai, minh bạch, tạo điều kiện cho đại biểu, cử tri theo dõi và giám sát.

Tại phiên họp, 100% Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội có mặt biểu quyết dự thảo Nghị quyết liên tịch sửa đổi, bổ sung Nghị quyết liên tịch số 72/2025/NQLT/UBTVQH15-CP-ĐCTUBTWMTTQVN ngày 20/2/2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam quy định chi tiết việc tiếp xúc cử tri của đại biểu Quốc hội và đại biểu HĐND các cấp.