Tiếp tục xây dựng tuyến đường sắt Yên Viên - Cái Lân trước năm 2030

Trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội Trần Thị Vân (Phó trưởng Đoàn Bắc Ninh) về kế hoạch khởi động lại đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân đầu tư dở dang suốt 18 năm qua và rơi vào cảnh “cầu chờ đường, đường lại chờ ray”, Bộ trưởng GTVT thừa nhận dự án đường sắt này "là sự nhức nhối của cử tri, nhân dân tỉnh Quảng Ninh".

Khi làm Chủ tịch tỉnh Quảng Ninh, ông Nguyễn Văn Thắng nhiều lần đề nghị Trung ương cho phép triển khai tiếp bởi dự án được cho phép triển khai từ năm 2005 nhưng do khó khăn về kinh tế, ngân sách, đến năm 2011 thì dừng lại.

Theo Bộ trưởng Bộ GTVT, vừa qua, khi tham mưu cho Chính phủ trình Bộ Chính trị ban hành nghị quyết phát triển đường sắt, Bộ GTVT đã nghiên cứu, tính toán kỹ lưỡng trên cơ sở ý kiến tư vấn và thấy rằng tuyến này vẫn rất cần thiết. Kết luận của Bộ Chính trị yêu cầu tiếp tục triển khai tuyến đường sắt Yên Viên - Cái Lân trước năm 2030.

"Về ý chí, chúng tôi ủng hộ tiếp tục đầu tư hoàn thiện dự án. Chúng tôi ghi nhận ý kiến đại biểu và sẽ tham mưu, tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn" - Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng nói.

Hiện nay, Bộ GTVT đang nghiên cứu lập điều chỉnh Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi Dự án làm cơ sở triển khai đầu tư trong giai đoạn 2026 - 2030.

Được biết, Dự án xây dựng tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân với chiều dài 131 km (43 km xây dựng mới và 88 km cải tạo, nâng cấp), điểm đầu tại ga Yên Viên, điểm cuối tại cảng Cái Lân. Dự án có tổng mức đầu tư 7.665 tỷ đồng và được chia thành 4 tiểu dự án vận hành độc lập. Hiện nay, Dự án mới hoàn thành đưa vào khai thác Tiểu dự án 1 đoạn Hạ Long - Cái Lân; 3 tiểu dự án còn lại: Yên Viên - Lim, Lim - Phả Lại, Phả Lại - Hạ Long mới triển khai đền bù, giải phóng mặt bằng, thi công nên đường và một số hạng mục trên tuyến.

Công trình này được khởi công vào năm 2005, tuy nhiên, giai đoạn năm 2008 - 2011 nền kinh tế nước ta gặp nhiều khó khăn do chịu ảnh hưởng cuộc khủng hoảng kinh tế toàn cầu nên Dự án phải đình hoãn, giãn tiến độ theo Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 24/2/2011 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội.

Bên cạnh đó, do nguồn vốn trong kế hoạch đầu tư công trung hạn các giai đoạn vừa qua bố trí cho Bộ GTVT hạn chế, nên trong thời gian vừa qua, Bộ GTVT phải cân đối, ưu tiên bố trí đầu tư các công trình động lực theo các Nghị quyết của Đảng, Nhà Nước, Chính phủ nên chưa thể bố trí nguồn vốn đầu tư hoàn chỉnh tuyến đường sắt Yên Viên - Phả Lại - Hạ Long - Cái Lân (bao gồm Tiểu dự án Lim - Phả Lại).

Do Dự án được phê duyệt đầu tư đã lâu, đã có nhiều thay đổi về định hướng phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, khu vực Dự án đi qua nên phương án đầu tư Dự án cần phải được nghiên cứu cẩn trọng, kỹ lưỡng để đảm bảo hiệu quả.

Bộ GTVT đã giao Ban Quản lý dự án đường sắt lựa chọn tư vấn để tiến hành đánh giá tổng thể hiệu quả, phương án đầu tư, lập điều chỉnh Báo cáo nghiên cứu tiền khả thi làm cơ sở báo cáo cấp có thẩm quyền xem xét trong năm 2024.